“Maar Nederland, Duitsland, Frankrijk, en Italië zijn hun unieke kennis gaan exporteren, en daarmee hun grote voordeel aan het kwijt raken. Andere landen, zoals Spanje, zijn ook om andere redenen uit hun isolement gekomen; die halen hun achterstand op voetbalgebied in. En als iedereen dezelfde kennis heeft, gaan ineens voordelen zoals bevolkingsaantallen zwaarder wegen dan voorheen.”

1. De rol van kolengemeenschap Frankrijk was in het internationale voetbal vrij gering. Pas met de Platini generatie en later Zidane had het internationaal alleen als nationaal elftal succes. Op clubniveau wist Olympique Marseille dankzij het geld van Tapie de Europa cup te winnen.

2. Het isolement van Spanje wordt vooral gedefinieerd door de vijf europa cups die Real Madrid wist te winnen, lang voordat het grootste deel der Spanjaarden het zick kon permiteren met kolen te stoken.

3. In de jaren zestig had je het grote Celtic en Benfica, vooral de laatste uit een zeer arm van iedere kennis export verstoken land.

4. Duitsland raakt zijn voordeel kwijt?

5. Voordelen zoals bevolkingsaantallen? We wachten op het Chinees elftal.

Blijkbaar werkt het bij sommige redacties, voetbal en serieuzere thema’s met elkaar in verbinding te brengen. En dan een boek uit te brengen. Jammer dat men van Kuper aannneemt dat die ook nog iets heeft te melden.