Franka 18: Kidnap ~ Henk Kuijpers

In dit verhaal van stripheldin Franka zijn weer vier stroken per pagina gebruikt in plaats van de drie die de afgelopen jaren gebruikelijk waren. Een gevolg daarvan is dat pagina’s nogal vol zijn. Helaas slaagt Henk Kuijpers er zelden in echt diepte aan zijn tekeningen mee te geven. Mede daardoor staan die drukke pagina’s mij wat tegen.

Ook levert het verhaal over een ontvoering en de daarbij behorende afpersing éen van de mindere afleveringen in de reeks op.

Maar goed. Eerder schreef ik er al op mijn weblog over dat Henk Kuijpers geen borsten kan tekenen, en ook dat hij een wel erg ouderwets schoonheidsideaal nastreeft.

Als het dan allemaal niets is, hoe komt het dan dat ik zo veel moeite doe om uit te leggen waarom het zo tegenvalt? Omdat ik het lang geleden wel goed vond, en nu niet kan uitstaan dat het toen misschien ook al niets was?

Henk Kuijpers, Franka 18, Kidnap
52 pagina’s
Uitgeverij Franka, 2004

Franka 19: Het zwaard van Iskander ~ Henk Kuijpers

Hé, Henk Kuijpers heeft weer eens een goed en spannend Franka-verhaal geschreven.

Over zijn tekeningen had ik zelden klachten, behalve dan dat hij merkwaardige fratsen uithaalt met de vrouwelijke anatomie, maar Kuijpers’ verhalen hielden zelden over. Meestal lijden die onder merkwaardige tempi in de vertelling. Een vreemde jachtigheid. Hij heeft nogal de neiging om cruciale informatie in net te weinig plaatjes te proppen. En als er al rust in de vertelling werd gebracht, deed Kuijpers dat vaak op de verkeerde plaatsen.

Zo niet nu.

Misschien komt het doordat Kuijpers voor het eerst volwassen gebruik heeft gemaakt van Franka’s emoties. In de laatste albums was zij steeds voorzien van een vriend, en dat was allemaal geweldig. Maar aan die relatie komt nogal bruut een einde in dit album.

Of niet natuurlijk.

Misschien komt alles nog goed, want dit album is nog maar deel 1 van meer. In vervolgverhalen kan alles.

En goed, helemaal duidelijk is het niet waarom juist Franka als koerierster een pakje in ontvangst moest nemen in Turkije, gezien de aanwezigheid ter plaatse van zoveel ander personeel van de koper.

Ook blijft het wat merkwaardig dat Franka maar niet ouder wordt, en toch met haar tijd meegaat. In dit album wordt bijvoorbeeld verteld hoe veel zij als kleuter hield van Ernie uit Sesamstraat. Nu was ik indertijd al te oud voor Sesamstraat, toen dat op de Nederlandse televisie geïntroduceerd werd, terwijl Franka in dezelfde periode al auto mocht rijden volgens de verhalen. Maar die gedachte komt pas na het lezen bij me op, niet tijdens.

Henk Kuijpers, Franka 19: Het zwaard van Iskander
De reis van de Ishtar. Deel 1

52 pagina’s
Uitgeverij Franka © 2006

Franka 20: De witte godin ~ Henk Kuijpers

‘De reis van de Ishtar’ is een serie in drie delen. Daarvan krijgt de derde aflevering op dit moment een voorpublicatie in het heropgerichte stripblad Eppo. En die wetenschap maakte het raar om alvast dit album met het tweede deel te gaan lezen. Dat kon nooit wat zijn. Een stuk op de route van A naar B, zonder zoiets memorabels als een eind, of een begin.

Tegelijk geldt ook dat de glorietijd van het stripverhaal in Nederland enige tijd geleden ligt. Zelfs de grote boekhandels bieden al nauwelijks meer strips aan. Laat staan dat er in elke redelijke plaats nog gewoon een striphal zou zijn, zoals in mijn jeugd.

Als ik Franka 20 niet nu had gekocht, zou het vast moeite kosten om het aan te schaffen als Franka 21 verschijnt. Bovendien kan deel 21 nog jaren op zich laten wachten, de publicatiegeschiedenis van de hele reeks overziend.

Was ik toch benieuwd met wat Kuijpers dit tussendeel zou vullen. Moest het album ook maar gelezen.

En zoals te verwachten viel, geeft hij nogal wat ‘backstory’. Franka was altijd een archetype superheld, in de zin dat lezers nauwelijks iets van haar achtergrond wisten. Een eenzame strijdster; omdat de wetten van het genre nu eenmaal zo zijn. Ditmaal wordt ze ineens voorzien van een moeder, een stiefvader, en een halfzus.

Wel vreemd dan dat ze in eerdere albums altijd elders ging uithuilen…

Toch, hoewel de introductie van deze familiebanden rampzalig laat in de geschiedenis van de strip plaats vindt, werkt die wel. Kuijpers zet door waar hij het vorige album mee begon, en laat zijn heldin volwassen emoties doormaken.

Er wordt stevig getreurd om de dood van haar lief. En dat is ook wel goed. Al staat het verhaal op zulke pagina’s volkomen stil. Maar Henk Kuijpers had zijn heldin natuurlijk ook nooit moeten opzadelen met een vriendje dat slimmer, handiger, en gevaarlijker was dan zij. Dat was dodelijk voor de progressie van de reeks.

Het oordeel over Franka 20 moet wachten tot Franka 21 er is. Een spannende ontknoping lijkt aardig te zijn voorbereid. Onzekerheden zijn er nog genoeg. Behalve dan dat de lezer natuurlijk als zekerheid houdt dat Franka uiteindelijk altijd wint… Want zo zijn de wetten van het genre.

Henk Kuijpers, Franka 20: De witte godin
De reis van de Ishtar. Deel 2

51 pagina’s
Uitgeverij Franka, 2009

Franka 16: Succes verzekerd ~ Henk Kuijpers

De delen 16 en 17 uit de stripreeks Franka vormen een tweeluik, maar wel zoals tweeluiken bedoeld zijn. Elk van de boeken kan goed op zichzelf staan. En dat een thema uit het eerste deel doorloopt in het tweede is daar een prettige toevoeging bij.

Wel vielen me bij het herlezen van deze stripalbums weer eens de makkelijke sjablonen op, die de maker blijkbaar maar moeilijk loslaten kan.

Zo speelt album nr. 16 Succes verzekerd zich opnieuw in de kunstwereld af, zoals vele voorgaande boeken. En ook deze keer is een diefstal de directe aanleiding tot het verhaal. Voor de zoveelste maal komt de heldin in aanraking met de wereld van het grote geld. En zoals altijd is de eerste reactie, als de boeven merken dat zij iets ontdekt heeft, om haar direct maar te willen vermoorden.

Alsof fraudeurs normaliter niet juist oogsten door hun charme, in plaats van door geweld…

En goed, dan weet Henk Kuijpers de wereld waarin al deze clichés opnieuw verteld worden vaak mooi aan te kleden. Die nadruk op dat grote geld geeft hem elke keer weer gelegenheid fijn wat klassieke auto’s te tekenen.

Ditmaal buitte hij ook aardig uit dat het aanbrengen van ‘special effects’ in een stripverhaal niets extra’s kost. Het gestolen kunstwerk bestaat namelijk uit een hologram; of beter, de technologie om bewegende beeldhouwwerken levensecht te projecteren.

Is me wel weer volkomen onduidelijk waarom ook de bedenker van deze projectiemethode sterven moest van de boeven. Alsof pas uitgevonden technologie voor eeuwig ongestoord werken blijft; alsof prototypes die door éen man gemaakt werden probleemloos door elke technicus te repareren zijn.

Door de uitvinder te doden, werd ook het voortbestaan van dit zo waardevolle kunstwerk zwaar gehypothekeerd…

wordt vervolgd

Henk Kuijpers, Franka 16: Succes verzekerd
48 pagina’s
Uitgeverij Franka, 1999

Franka 17: Eigen risico ~ Henk Kuijpers

De kunstdiefstal uit deel 16 van de Franka-strip werd keurig opgelost binnen het bestek van het album. Bleef alleen staan dat de belangrijkste dader ontkomen is. En zij had wel verschillende malen geprobeerd om Franka te doden…

Dus is de opsporing van deze vrouw niet aan de politie uitbesteed, maar moet er ook persoonlijk wraak worden genomen.

Deel 17 uit de reeks Franka is uitzonderlijk, in de zin dat de heldin zich enkele afleveringen terug een partner verworven heeft, die leeft van de criminaliteit, en nu als meer dan volwaardige medestander aan haar kant strijdt.

Daarmee had het hele karakter van de reeks kunnen veranderen. Ineens was Franka niet alleen een strijdster tegen de misdaad meer — ineens had ze ook de liefde te onderhouden met die charmante misdadiger in haar leven.

Dit album draait om verzekeringsfraude, op gestolen kunst, en om de Brit die daar het meest van profiteerde. Zoals gewoonlijk komt Franka weer eens flink in levensgevaar, en blijf ik dat een wat makkelijke manier vinden om drama in een verhaal te brengen.

Opvallend aan dit boek is verder dat er nogal eens ingebroken wordt door de helden, en deze daarbij weleens wat meenemen dat hen niet toebehoort. En dit zelf houden. En daarmee stelen.

Maar door Franka van een partner te voorzien die zich met misdaad in leven heeft gehouden, is Henk Kuijpers toch eens met haar imago bezig gegeaan; en die ontwikkeling zet zich in latere albums door. En het is daarom interessant om af te wachten of een strip als deze, die het altijd meer van grafische krachtspatserij moest hebben dan iets anders, ook inhoudelijk nog eens iets meer kan bieden dan makkelijke goed/fout-tegenstellingen.

Henk Kuijpers, Franka 17: Eigen risico
48 pagina’s
Uitgeverij Franka, 2001

Duel ~ Joost Zwagerman

Er waren vele redenen om dit boek niet te lezen. Het is het Boekenweekgeschenk dit jaar, en daar kan ik zelden wat mee. Verder zal Zwagerman nooit mijn favoriete schrijver worden. Bovendien had hij te veel tekst aangeleverd, waardoor er onaangenaam veel woorden op de bladzijde staan, in een net te klein lettertype.

Alleen werd ik de laatste week meerdere malen om mijn mening gepolst — wat me nu nooit gebeurt bij boeken die ik wel heb gelezen. Daarop heb ik dat halve uur toch maar eens geïnvesteerd.

En toen viel het boek me wel mee.

Er zit een goed opgebouwde intrige in het verhaal, die aanzet tot doorlezen. Want, waar is de echte Rothko? Waar bestaat die echtheid uit? En wie heeft dat schilderij dus?

En goed, dat plot is dan ook de voornaamste charme. Zwagerman situeert dit boek in de wereld van de beeldende kunsten. Heeft als hoofdpersoon een directeur van een museum dat op het punt van sluiten staat — wegens een verbouwing. En dit bood hem dan weer tal van mogelijkheden om commentaar op de hedendaagse kunstwereld te geven, en alle uitwassen daarin.

Dat commentaar was helaas wel vrij voorspelbaar, voor iedereen die weleens een minuut heeft nagedacht over de kunstmarkt.

Verder werd geen van de personages ooit een levend mens — alleen weet je dat van tevoren bij een fictiewerk van Zwagerman.

Als ik dit boek met iets zou moeten vergelijken, dan denk ik opvallend genoeg eerder aan de stripreeks Franka dan iets anders. De maker daarvan leent ook vaak de glamour van de kunstwereld, en dus het grote geld, om zo een klein verhaaltje heel wat meer te laten lijken. Ondertussen blijven de decors wel van bordkarton, en zijn de personages bijpassend grof gefiguurzaagde platterikjes.

Maar ach, het had zo veel erger kunnen zijn. Ik heb me wel vermaakt door de affaires weer even op te halen die speelden rond het schilderij Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue IV van Barnett Newman. Want daar wilde Zwagerman vast meer mee dan nu gebeurde, omdat daar de ruimte voor ontbrak. Anders had hij bijvoorbeeld niet zo veel hoeven investeren in het personage van die restaurator.

Enfin.

Joost Zwagerman, Duel
95 pagina’s
Stichting CPNB, 2010

Franka 21: Het zilveren vuur ~ Henk Kuijpers

Ruim vier jaar geleden verscheen het eerste boeklogje over De reis van de Ishtar. Maar eigenlijk had ik tot op dit moment moeten wachten om dat vervolgverhaal te bespreken. Pas met Franka 21: Het zilveren vuur zijn alle losse eindjes afgehecht; pas met dit derde deel wordt het verhaal afgerond, en is ook het eerste boek op zijn merites te beoordelen.

Tegelijk verandert het totaal mijn oordeel niet. Mij is nog altijd niet helder waarom nu juist heldin Franka indertijd het zwaard van Alexander de Grote moest komen oppikken in Turkije; behalve dan dat dit handig is voor de verhaallijn.

In Het zilveren vuur wordt eindelijk wel duidelijk waarom het zwaard zo veel doden waard was; afgezien van de historische betekenis die het heeft.

Typisch Henk Kuijpers is dan weer dat deze verduidelijking een pagina geconcentreerde informatie vergt.

Maar gelukkig is zo’n terzijde niet voor niets. Volgens de regelen van de klassieke vertelkunst spelen de speciale eigenschappen van het zwaard vervolgens een rol in het verhaal.

Het zilveren vuur begint er mee dat Franka een fuik inloopt, want op het exclusieve trouwfeest verschijnt van haar vriendin Laura, en haar Russische diamantmiljonair.

Eenmaal in zo’n fuik aangekomen, wordt de manoeuvreerruimte klein. En gelukkig laat Kuijpers het verhaal daar ook niet eindigen. Aan Het zilveren vuur is zeker te prijzen dat mij tot heel kort voor de afloop absoluut niet duidelijk was hoe het verhaal zou aflopen.

Telt dit boek ook nog enkele pagina’s meer dan de vorige delen.

Daardoor kan ik bijna vergeven dat het wel erg toevallig is aan het slot dat twee mensen op hetzelfde moment van ver op dezelfde plek aankomen. Net als in de film moet ook het stripverhaal soms met dat soort vreemde wetten meebuigen. Het zou gewoon te saai zijn om Franka ergens te laten wachten, en haar dan dagen te laten posten tot er eens iets gebeurt.

Henk Kuijpers, Franka 21: Het zilveren vuur
De reis van de Ishtar. Deel 3

58 pagina’s
Uitgeverij Franka, 2010

Franka 22: Onderwereld ~ Henk Kuijpers

Het was niet per se nodig om tien weken lang Lucky Luke te lezen om te ontdekken welke gebreken aan de stripserie Franka kleven. Maar dat hielp wel.

Zo heeft Lucky Luke het ongekende voordeel al in het verleden te spelen — dat kan zelfs in bijna elk decennium zijn van de negentiende eeuw. Daardoor kán de strip nooit meer verouderen.

Terwijl Henk Kuijpers altijd weer probeert zijn verhalen in het nu te plaatsen, en daarbij de laatste stand der techniek in zijn verhalen te verwerken — en dus over vijf jaar al met hopeloos gedateerde albums zit.

In deel 22: Onderwereld wordt onder meer getwitterd; en de vraag is hoelang dat nog mode blijft. Knap is overigens wel dat er een iPad voorkomt in het eerste verhaal uit het boek, dat volgens het laatste plaatje getekend werd in 2008 — 2 jaar voor de iPad überhaupt op de markt kwam.

Bovendien heeft Franka sinds het vorige album ineens familie, waaronder een jonger zusje. En omdat die nog naar de middelbare school gaat, en tien jaar jonger is, ligt Franka’s leeftijd dus plotseling vast op eeuwig 27 à 28.

Toch is zij al zo lang met avonturen in mijn leven aanwezig dat ik haar gevoelsmatig op tegen de 65 schatten moet. Tegen de pensioengerechtigde leeftijd in elk geval. Waarmee heur rode haar uit een potje henna zal komen, zoals dat gaat op die leeftijd.

Haar hondje blijft trouwens steeds dezelfde kleine bulldogpup. Wat daarmee betekent dat alle avonturen van Franka zich zelfs binnen een enkel jaar afspelen. Of ze moet telkens die pups afmaken en vervangen door een nieuwe als ze te veel bulldog zijn geworden.

Maar erger nog dan deze onwaarschijnlijkheden lijkt me dat Henk Kuijpers alles zelf doet — terwijl hij een scenarist nodig zou hebben zoals René Goscinny die voor Morris was. Iemand die hem tot andere tempi dwingt dan hij uit zichzelf kiest.

Al is Onderwereld lang het ergste album niet uit de Franka-serie. Kuijpers heeft daarin gekozen om twee relatief simpele verhalen te vertellen. In het eerste zorgt Franka ervoor dat een misdadiger gevangen wordt gezet, in het vervolg neemt het milieu wraak.

En alleen die simpelheid is al goed.

Bovendien wordt alles met vaart verteld. Daardoor valt niet op dat de beide plotten toch ook onwaarschijnlijkheden bevatten.

Een Middeleeuwse vergeetput waarvan het ontsnappingsmechanisme nog gewoon werkt? Na vijfhonderd jaar?

En op welk apparaat ontvangt haar zus dat telefoontje als Franka zich bevrijd heeft?

Het kan allemaal nog simpeler kortom. Want juist dan is er tijd om eens ruimte te geven aan al die nevenzaken waar de maker zich zo voor interesseert, en die er nu altijd in te weinig stroken doorheen geramd worden.

Henk Kuijpers, Franka 22: Onderwereld
47 pagina’s
Uitgeverij Franka, 2012

Franka 14: Het Portugese goudschip ~ Henk Kuijpers

Toneelschrijvers en scenaristen maken nogal eens gebruik van een simpele verteltruc. Daar waar een romanschrijver éen personage inzet, doen zij het vaak met twee. Want dan kunnen die twee met elkaar praten. En zo ook het publiek een hele hoop zeggen.

Strips op hun beurt krijgen al gauw vaste ensembles aan personages, met allemaal een unieke eigenschap. Helemaal als zo’n strip een reeks wordt, die een tijd loopt. Dat scheelt een heleboel uitleg per verhaal. En evenzeer blijft het handig om de personages met elkaar te laten praten, en zo het plot vooruit te helpen.

Lucky Luke vormt een uitzondering op deze regel. Maar dat is dan weer een eenzame cowboy, ver weg van huis. Die heeft alleen zijn paard — en het kostte tientallen albums voor dat beest eens een eigen karakter kreeg.

En Franka van Henk Kuijpers heeft dan weer alleen die bulldogpup, die vrijwel nooit iets aan het verhaal toevoegt. Al is er op de achtergrond nog haar blijvende vriendschap met de geheimzinnige woonbootbewoonster Furora, die vaak kleine zaken voor haar regelt; en zo tempo houdt in het verhaal.

Toch begon de reeks Franka ooit als een ensemblestrip, over ‘Het Misdaadmuseum’, waarin zij slechts de secretaresse was.

Sindsdien moet Franka elk album weer nieuwe allianties vormen met andere mensen. En het verhaal verliest altijd vaart als zo’n verbintenis eerst nog moet worden gesloten.

Dit maakt het begrijpelijk dat de maker haar in de meest recente albums ineens een familie heeft gegeven. Zelfs al is dat vreselijk laat in de geschiedenis van de strip. Maar eenmaal zo’n familie bestaat, hoeft daar vervolgens niets meer over te worden uitgelegd. Hun steun spreekt dan bijvoorbeeld vanzelf.

Eerder probeerde Kuijpers om Franka van een permanente partner te voorzien door haar te koppelen aan de kunstdief Rix, codenaam Risico Eén. Een jongeman is dat die uitblinkt in kennis van de modernste techniek — en dan vooral om deze uit te kunnen schakelen.

En het lijkt o zo begrijpelijk dat de maker van de strip dit gedaan heeft. Zelfs al was de consequentie dat een aantrekkelijke jonge man en een knappe jonge vrouw meer willen dan samenwerken alleen — maar voor wie weet dat stripboeken slechts nog gelezen worden door mannen op leeftijd, is ook zo’n keuze niet vreemd. De markt moet bediend.

De fout van Kuijpers in de Franka-albums 14 en 15 was alleen dat deze toonden hoe weinig eigenschappen de heldin van de reeks van zichzelf heeft. Want ze kreeg ineens een vriendje dat in alles beter was, en die interessanter is bovendien, omdat hij zichzelf met misdaad in leven houdt.

Duurde het nog lang voor Henk Kuijpers deze fout beseft heeft.

Tegelijk kon hij haar al evenmin elk avontuur een andere mannelijke partner geven — want weinig lezertjes zullen zo geëmancipeerd zijn dat ze dat voetstoots accepteren.

[ wordt vervolgd ]

Henk Kuijpers, Franka 14: Het Portugese goudschip
48 pagina’s
Big Balloon, 1996

Franka 15: De ogen van de roerganger ~ Henk Kuijpers

Zo veel mopper ik op de strip Franka dat het vreemd wordt waarom dit gebeurt. Als het dan allemaal zo matig is, hoef ik mijzelf toch niet telkens te pijnigen door die verhalen te lezen?

En dan wegen er toch twee zaken mee. Ik volg Henk Kuijpers’ strip al vanaf het prilste begin. En daarbij heb ik hem altijd een prettige Nederlandse vertegenwoordiger gevonden van de heldere tekenstijl die bij sommigen de klare lijn heet [la ligne clair]. Zelfs al is Kuijpers absoluut geen Hergé-kloon, en zijn de tekenlijntjes bij hem niet per se uniform van dikte, zodat er wel degelijk leven in zit.

Grafisch zitten de Franka-strips goed in elkaar. Behalve dan dat Kuijpers geen borsten tekenen kan — en zelfs dat is geen probleem zolang Franka haar kleren aanhoudt.

Moeite houd ik vooral met twee zaken. De timing van het verhaal klopt lang niet altijd. En Kuijpers’ strips verouderen vrij snel, doordat hij graag de laatste stand der techniek in zijn verhalen verwerkt. En die is tegenwoordig binnen een paar jaar oubollig.

Maar het tweeluik Franka 14 en Franka 15 zette me indertijd toch ook weer aan om de strip te volgen. Dit verhaal maakte meer indruk eind jaren negentig dan het bij herlezing deed.

In Het Portugese goudschip volgt Franka de kunstdief Risico Eén naar Portugal — om daar verliefd op hem te worden, en een relatie aan te knopen. Dat weerhoudt hem er niet van om een oude praalsloep te stelen, waarbij heel het album een vraag is waarom.

Pas aan het slot wordt duidelijk dat die sloep aanwijzingen biedt voor de locatie van een goudmijn.

Alleen ligt die goudmijn in Maleisië, dus moet in het tweede deel van het verhaal naar Zuidoost-Azië worden afgereisd. Al belandt De ogen van de roerganger daar pas halverwege het boek.

En op zich heeft dit tweeluik alles. Fraaie locaties, spanning, ontvoeringen, en dus zelfs een liefdesverhaal. De boeken samen zijn een hoogtepunt in de serie.

Alleen manoeuvreerde Kuijpers de strip daarmee ook een nieuwe richting uit. Het verhaal is volwassener dan wat hij tot dan bracht. Volgens de kennis van nu leidde die keuze alleen toch ook een doodlopende straat in.

Henk Kuijpers, Franka 15: De ogen van de roerganger
48 pagina’s
Big Balloon, 1997

Franka 13: De dertiende letter ~ Henk Kuijpers

Tien jaar geleden — het lijkt korter terug — schreef ik mijn meest gelezen weblogpostje ooit. Nog elke dag trekt dit tekstje bezoekers. Ik schreef dan ook over tieten; het zou weer eens niet. Want ik ergerde me aan de merkwaardige anatomie die Henk Kuijpers aan zijn heldin Franka meegaf in de stripverhalen.

Die irritatie bestaat overigens nog steeds.

Het blijft ook merkwaardig dat een striptekenaar die voor elk boek honderden foto’s maakt om zijn decors zo realistisch als mogelijk af te beelden, daar dan een zo karikaturaal poppetje door laat bewegen. Terwijl het even veel moeite kost om zo’n vrouw net wat realistischer te tekenen.

Maar realisme of waarachtigheid is nu eenmaal Kuijpers’ sterke punt niet — behalve in de decors dan, waar hij op dat fotomateriaal kan leunen. Ook het dertiende album uit de stripreeks Franka biedt een in de details wel heel gezocht verhaal. Waarin onze heldin eerst groot heur huis laat verbouwen, en dan een paar maand later al tegen een faillissement aanhikt, omdat er geen inkomsten meer binnenkomen.

Vanzelfsprekend wordt ze hierin gesaboteerd. Ze moet wanhopig genoeg worden gemaakt om een koerierklusje aan te pakken — en Kuijpers moet dat pakje-bezorgen een geweldige plotvondst hebben gevonden, want precies hetzelfde idee wordt herhaald in Het zwaard van Iskander.

Dit verhaal ontspoort alleen volkomen als dat pakje moet helpen om Franka de schuld te geven van de moord op iemand anders. En die moordpoging is dermate onwaarschijnlijk, omdat het welslagen van zo veel toevalligheden afhangt, dat Kuijpers me weer eens te verliefd lijkt te zijn geworden op een onmogelijk verhaalideetje.

Neen, een hoogtepunt in de reeks is De dertiende letter niet. Behalve dan misschien voor sommige lezers, omdat Franka opvallend vaak uit de kleren gaat. Wat mij juist dan weer afstoot, doordat haar borsten door de tekenaar immer als een soort stijve monapuddinkjes tegen haar bovenlijf worden geplakt.

Merkwaardig voor een hedendaagse lezer bleek bovendien te zijn dat dit stripalbum nog ouderwets ingekleurd was met ecoline. Tegenwoordig worden daarvoor computers gebruikt, wat alles aanmerkelijk strakker maakt.

Henk Kuijpers, Franka 13: De dertiende letter
48 pagina’s
Big Balloon, 1995