geneeskunde – boeklog

Alles wordt niets ii

boeklog.info — Mon, 05 Jan 2015 22:00:00 +0000

Merkwaardig hoe het geheugen werkt. Ik las de bundel Alles wordt niets eerder in oktober 2006, zoals toen op boeklog werd aangetekend. Ruim acht jaar later, en zeker 2.500 boeken verder, viel mij op dat in Bert Keizer’s meeste recente bundel, Tumult bij de uitgang, columns en essays stonden die ik al kende. De meest […]

Bad Pharma

boeklog.info — Thu, 19 Sep 2013 08:00:00 +0000

Heel wat gretiger was ik om Bad Pharma van Ben Goldacre te hebben, dan om het te lezen. Zijn Bad Science-website en de latere uitgave met dezelfde titel hadden me tot fan gemaakt. Dus tekende ik al in op een aankoop voor zijn nieuwe boek verschijnen zou. Alleen brak er online al een discussie over […]

Bad Science

boeklog.info — Thu, 16 Apr 2009 23:00:00 +0000

Domheid is alom aanwezig. En misschien was dit altijd al zo. Maar er waren niet altijd media, die totaal onkritisch allerlei onzinnige claims doorbrieven van types die allereerst iets te verkopen hebben ter eigen gewin. De kranten staan vol met medisch nieuws dat helemaal geen nieuws is maar marketing. En de televisie geeft breeduit ruimte […]

Being Mortal

boeklog.info — Thu, 12 May 2016 19:00:00 +0000

Rondom die ene zekerheid van het leven, dat het eindig is, veranderde nogal wat in de loop van de twintigste eeuw. De artsenstand kreeg ineens wel de mogelijkheid om vele tot dan toe tamelijk fatale aandoeningen te genezen. Plots werd ook zoiets als veiligheid belangrijk op het werk, en in het verkeer. Groeide de algemene […]

Bodies Politic

boeklog.info — Sun, 09 Nov 2014 22:00:00 +0000

Porter nam zich in dit boek voor om eens een nieuw soort bronnen te gebruiken voor zijn werk aan de geschiedenis van de geneeskunde. Hij richtte zich daarbij op historisch beeldmateriaal, en welke ideeën dit dan doorgaf over gezondheid. Veelal kwam die informatie dan van Engelse centsprenten, en andere spottend bedoelde illustraties. Verrassendste uitkomst daarbij […]

Breakdown

boeklog.info — Mon, 23 May 2011 22:00:00 +0000

pijnlijk lezen over de behandeling van depressie medio jaren '70. Hoe ze dan nog eerst Freud toepassen.

Broeder Ezel

boeklog.info — Tue, 06 Oct 2009 22:00:00 +0000

Er is iets heel dubbels aan het beroep van medicus. En dat komt door het gegeven dat artsen al een stevige status hadden verworven als professionals, voor ze iets konden. Daardoor vallen doktoren nu niet altijd rechtstreeks onder het strafrecht, maar hebben ze een eigen tuchtrecht. Daardoor kunnen ze iedereen uitsluiten van de medische stand […]

Checklist manifest

boeklog.info — Tue, 07 Jun 2016 10:00:00 +0000

Gebruikt er iemand weleens het woord afvinklijst of afstreeplijst? Serieus? Ik betrap mijzelf er namelijk op wel bij voorkeur de werkwoorden als afvinken of wegstrepen te gebruiken, in plaats van checken of zelfs afchecken, terwijl checklist toch de enig juiste aanduiding blijft voor een lijst die dient ter controle of aan alle vereisten voldaan is. […]

Chirurgie en technologie

boeklog.info — Sun, 23 Nov 2014 22:00:00 +0000

Zo filosofie nog een plaats heeft in de wetenschap, dan hoogstens als onderdeel van een discipline. Als een nevenactiviteit dus. Want elk terrein heeft baat bij onderzoekers die ook wat afstand durven te nemen van de dagelijkse waan. En de filosofie kan dan technieken aanreiken om de grote vragen die er spelen beter te formuleren. […]

Dokter Mütters medische mirakels

boeklog.info — Tue, 04 Sep 2018 20:00:00 +0000

Hoe vertel je het verhaal van een historische figuur als er nauwelijks directe bronnen voorhanden zijn? Cristin O’Keefe Aptowicz zocht het in de breedte, waarmee ze behalve het leven van de Amerikaanse arts Dr. Thomas Dent Mütter [1811–1859] ook de geschiedenis van de geneeskunst belichtte, op een wel heel tekenend moment voor dat vak. In […]

Geschiedenis van de contraceptie

boeklog.info — Wed, 25 Jun 2014 19:00:00 +0000

Aan de geschiedenis van de geboortebeperking viel me op hoe zeer die soms nog op het heden gelijkt. In sommige streken dan, hè. Regio’s genoeg in de wereld waar er nog steeds opvallend meer jongetjes opgroeien dan meisjes — want meisjes kosten maar geld, en worden daar nauwelijks van nut geacht. Hoogstens kunnen ze goed […]

Ghost Map

boeklog.info — Wed, 11 May 2011 22:00:00 +0000

meest wonderbaarlijk aan het verhaal over die cholera-epidemie uit 1854? Dat de bron bekend is.

Hoofdsom der psychiatrie

boeklog.info — Tue, 26 Mar 2013 22:00:00 +0000

Misschien is het overdreven om Ver heen een relativerende voetnoot te noemen bij de leerboeken die de psychiater Piet Kuiper eerder schreef. Wel valt op dat in de autobiografie vraagtekens staan bij de gebruikelijke inzichten van zijn vakgebied. Het grootste vraagteken lijkt mij dan dat Kuiper werd opgenomen in zijn eigen kliniek, en daar toen […]

Iedereen heeft gelijk

boeklog.info — Thu, 14 Aug 2008 22:00:00 +0000

Eigenaardig, dat Bügel’s bundels inmiddels alleen nog antiquarisch te krijgen zijn. Dat hij niet in druk is gebleven. Aan het prijspeil te oordelen lijkt er zelfs geen enkele vraag naar zijn werk te zijn. De columns in Iedereen heeft gelijk bieden niet alleen een beknopte cursus aan in helder denken, zo zijn ook onderkoeld humoristisch, […]

Iedereen slaapt

boeklog.info — Wed, 19 Apr 2017 19:23:23 +0000

Op de eeuwige vraag of onze hersenen inmiddels slim genoeg zijn om hun werking te begrijpen, luidt het antwoord nog altijd nee. En zolang wetenschappers dit maar erkennen, is er ook geen probleem. Toch zijn er hele vakgebieden waar onderzoekers net doen alsof zij wel met rede vergaande uitspraken kunnen doen over bijvoorbeeld zoiets onvoorspelbaars […]

Man Who Mistook His Wife For A Hat

boeklog.info — Tue, 11 Feb 2014 08:00:00 +0000

Nederland is een land waarin een optreden van de Jostiband primetime-televisie oplevert. Daarentegen moeten de liefhebbers van het Concertgebouworkest doorgaans wachten tot er na middernacht eens een concert wordt uitgezonden. Ik vind daar iets van. Ook al omdat het altijd gristelijke omroepen zijn die iets doen met die Jostiband. Waarmee het syndroom van Down ineens […]

Medicijnenmafia

boeklog.info — Wed, 04 Apr 2007 22:01:08 +0000

Onbedoeld las ik twee boeken tegelijk waarin wordt beschreven hoe ooit giftige glycerine aan Haïti werd geleverd als grondstof voor geneesmiddelen. Bij Marjolijn Februari is die affaire een centrale klacht in haar roman. Het gif van dat Nederlandse bedrijf Vos BV kwam in een hoestdrankje terecht, waardoor vooral kinderen erdoor stierven. Robinson schrijft dat daar […]

Medische missers

boeklog.info — Thu, 21 Sep 2017 10:00:00 +0000

Peter Bügel maakte er in de jaren negentig nog een grap van, altijd gebeten op de holle pretenties van het vak: Als de artsen ergens staken, gaan daar dan opvallend veel minder mensen dood. En eenmaal op dit verschijnsel gewezen, heb ik sindsdien nooit iets gezien dat anders uitwijst. Wat misschien niet vreemd is, omdat […]

Mens als speelgoed

boeklog.info — Wed, 27 Mar 2013 22:00:00 +0000

Ook de hoogleraar psychiatrie Van den Hoofdakker belandde ooit als patiënt in zijn eigen kliniek. Net als zijn collega Piet Kuiper. Ik vond dat toeval groot genoeg om er toch even verder onderzoek naar te doen. Mede omdat Kuiper er eigenlijk niet over schreef hoe hij onder bekenden behandeld was als patiënt. Serieel lezen, zoals […]

Onverklaarbaar bewoond

boeklog.info — Thu, 21 Oct 2010 22:00:00 +0000

Bert Keizer, de denker, vol eerbied voor 't brein, keek bij hersenknutselaars. Dat wende slecht.

Pest in de geschiedenis

boeklog.info — Mon, 07 Feb 2011 20:00:00 +0000

Plagen zullen de mensheid blijven kwellen, zolang dieren in hun nabijheid voorkomen.

Pijn

boeklog.info — Tue, 20 Jan 2009 23:00:58 +0000

Pijn is een nogal intiem onderwerp. Niemand kan een ander vertellen hoe het is om een bepaalde pijn te lijden; hoogstens is die ervaring met lotgenoten te delen. Pijn verhevigt weliswaar de beleving van het nu, maar meestal niet op een nuttige manier, omdat de pijn zelf al zo veel aandacht opeist. Zo weet ik […]

Pijn

boeklog.info — Mon, 25 Sep 2017 19:23:23 +0000

Verdoving bij een operatie was onzin vond menig arts decennialang. Ook al omdat hun scalpel bij het snijden zo prettig geleid werd door de pijnreactie bij de patiënt. En ik tekende die anekdote over 19e-eeuwse praktijken ooit met enige gretigheid aan; als de zoveelste perfecte illustratie van hoe gitzwart de geschiedenis van de gezondheidszorg is. […]

Refrein is Hein

boeklog.info — Thu, 28 Apr 2005 18:58:38 +0000

Hoewel ik dit boek eerder gelezen had, en mijn exemplaar achterin uitpuilt met krantenknipsels van en over de schrijver, was me helemaal ontschoten dat het een roman is. Merkwaardig genoeg had ik dus wel de inhoud van Keizer’s betoog in de kern onthouden, maar niet de vorm. Fictie kan trouwens misschien ook wel beter waarheden […]

Secret Life of Fat

boeklog.info — Tue, 25 Apr 2017 09:00:00 +0000

Vet is een orgaan, zo schrijft Sylvia Tara. Om vervolgens een heel boek te wijden aan wat dit orgaan zoal doet. Hormonen aanmaken, blijkt dan het belangrijkste antwoord te zijn. Hangt het alleen nogal van de omstandigheden af wanneer er wat gebeurt. Dat zo veel obese mensen suikerziekte krijgen, is bijvoorbeeld niet voor niets. Verdwijnt […]