filosofie – boeklog

95 Theses on Politics, Culture, and Method

boeklog.info — Tue, 04 Sep 2007 22:00:13 +0000

Is er iets erger dan de ooit modieuze betogen van Franse denkers? Jawel, erger nog is de kruiperige uitleg van ooit gehypete theorieën door anderen. Hele universiteiten houden zich ermee bezig, en tonen daarbij een naar sektarisch gedrag. Zo niet de politicologe Anne Norton. Althans, dat was mij beloofd. Norton zou voor eens en altijd […]

Aap en de filosoof

boeklog.info — Mon, 26 Nov 2007 22:00:50 +0000

Primatoloog Frans de Waal hield in 2003 de Tanner-lezingen aan de universiteit Princeton. Daarop mochten enkele andere wetenschappers hun — meestal nogal filosofisch georiënteerde — antwoorden formuleren. Waarop De Waal uiteindelijk nog weer met een repliek kwam. De weerslag van deze discussie staat in dit boekje. En het is De Waal te prijzen dat hij […]

After the Open Society

boeklog.info — Wed, 24 Feb 2010 22:00:00 +0000

Voor een groot deel is dit boek meer een appendix op Popper’s hoofdwerk The Open Society and Its Enemies dan wat anders. Dit kan ook heel goed, omdat zelfs de ontstaansgeschiedenis van dat boek over dictatuur en totalitarisme interessant blijkt te zijn. Het werd geschreven voor de Tweede Wereldoorlog, en daarna nog regelmatig aangepast. Bovendien […]

All Life Is Problem Solving

boeklog.info — Fri, 29 Jan 2010 22:00:00 +0000

Een nadeel aan boeklog is dat het op 1 januari 2005 begon, en dit betrekkelijk laat was in mijn lezende leven. Aan canon is voor die tijd al veel gepasseerd. En hoewel het ware lezen voor mij uit herlezen bestaat, zijn er toch nogal wat grote werken die ik niet opnieuw hoef in te zien. […]

Alles wordt niets

boeklog.info — Wed, 11 Oct 2006 22:09:20 +0000

Vind ik Bert Keizer de beste Nederlandse schrijver van het moment? Het is een wat belachelijke vraag, maar wel éen die verduidelijken kan wat ik goed schrijven vind. En dat levert misschien nuttige kennis op. Op m’n andere weblog ga ik uitgebreid in op de mogelijke antwoorden. Dit blijft een boeklog tenslotte. De besprekingen hier […]

Als 2 + 2 = 5, dan 4 + 4 = 10

boeklog.info — Tue, 25 Jan 2005 20:09:00 +0000

Merkwaardig genoeg kan ik Van Heerden alleen aan het eind van de dag lezen. Als mijn ogen bijna van vermoeidheid dichtvallen, en het al inspanning kost om niet in slaap te vallen. Misschien omdat ik onder zulke omstandigheden pas tot lezen kom, en al het andere wat ik doe meer van het scannen op kernwoorden […]

Argumenten voor een kritische ethiek

boeklog.info — Mon, 14 Apr 2008 22:00:00 +0000

Een bundel als deze herinnert me er weer aan waarom ik filosofie doorgaans niet vreselijk boeiend om te lezen vind. Ondanks dat Nauta weinig schrijft waar iets op aan te merken is. Maar ik vind het vrijwel steeds een ontstellend vervelend achterhoedegevecht dat hij voert. Het zet mij geen moment tot denken aan. Nauta rekent […]

Arrogant

boeklog.info — Thu, 11 Sep 2014 19:00:00 +0000

Over arrogantie en wetenschap is wel éen en ander te schrijven, zo lijkt me. Zo bestaat er al enige tijd een duidelijke trend onder politici van conservatieve signatuur tot onwetenschappelijk denken. Hun dogma dat de Staat kleiner moet, en vooral de markt niet mag verstoren, dwingt ze vervolgens tot het tergend arrogante standpunt dat de […]

Art Instinct

boeklog.info — Tue, 27 Apr 2010 23:00:00 +0000

Filosofie is altijd een wetenschap zonder bewijsmogelijkheden geweest. En toch heeft dit geen filosoof ooit weerhouden om uitspraken te doen over de werkelijkheid. Spannend wordt het daarom als een filosoof zich bedient van wel verifieerbare kennis en feiten. Ik vind het soms prettig om zulk hardop denken te mogen lezen. Zelfs al leunt Denis Dutton […]

Art of Looking Sideways

boeklog.info — Mon, 12 Mar 2007 23:08:07 +0000

Rijkere boeken dan deze zijn er niet. Of hoogstens alleen voor de mensen die maar éen boek boven alles verheffen, door het heilig te verklaren. Maar The art of looking sideways is nu juist geen bijbel, omdat Alan Fletcher nimmer pasklare antwoorden oplegt. Doel van dit boek is dat de lezer zelf gaat leren nadenken, […]

Atheïstisch manifest

boeklog.info — Mon, 23 Feb 2009 23:00:00 +0000

Kernvraag vooraf aan het lezen was niet wát er in het Atheïstisch manifest zou staan, maar hóe dit geformuleerd zou zijn. Waarbij nogal meewoog dat Herman Philipse filosoof is. Weliswaar éen die publiekelijk het Verlichtingsdenken verdedigt, maar tegelijk iemand die werken had gewijd aan denkers waar ik doorgaans een afschuw van heb. Zoals Husserl. Of […]

Atheologie

boeklog.info — Mon, 23 Oct 2006 22:00:23 +0000

Ik moest dit soort boeken maar niet meer lezen. Niet dat de Franse filosoof Michel Onfray geen helder boek heeft geschreven. Of dat er niets uit te leren zou zijn. Maar ik weet het nu wel. Niet in detail natuurlijk. Onfray weet me absoluut nog wat aardige feitjes bij te brengen over die drie grote […]

Balans van de sociologie

boeklog.info — Fri, 17 Jun 2005 11:15:27 +0000

Dit is een misschien wel compleet overbodig boek, omdat Goudsblom achterin verklaart dat hij er tegenwoordig iets anders over denkt dan in de tekst staat. In het nawoord bij de derde druk relativeert de schrijver dat hij ook maar een kind van zijn tijd was toen het boek gemaakt werd. Had ik dat meteen geweten, […]

Being Good

boeklog.info — Tue, 16 Aug 2011 22:00:00 +0000

De Oxford University Press geeft een reeks uit van korte en krachtige boekjes, waarin een wetenschapper van naam zijn of haar vakgebied helder introduceert. Die serie heeft als ondertitel ‘A Very Short Introduction’. En in deze reeks is al eens het boek Ethics uitgebracht, geschreven door Simon Blackburn. Ik vermoed dat Ethics dezelfde inleiding is […]

Bestaan als verleiding

boeklog.info — Mon, 02 Mar 2009 22:00:00 +0000

Op de achterflap van dit boek wordt E.M. Cioran een wonderlijke mengeling genoemd van Nietzsche en Meister Eckhart. Ik lees die uitspraak nu pas, direct voor het schrijven van dit boeklogje. En ik ben het daar ook meteen niet mee eens. Goed, overeenkomsten met Nietzsche zijn er zeker, want Cioran toont zich regelmatig een filosoof […]

Burgers en vreemdelingen

boeklog.info — Fri, 16 May 2008 22:00:00 +0000

Ik heb dit boek vooral geleend om de bibliografie achterin. Het leek me nuttig om te weten wat Lolle Nauta precies geschreven had, en waarin hij dat dan publiceerde. Toen bleek deze feestuitgave genoeg extra’s te hebben om nog leesbaar te zijn ook. Nauta nam in 1994 afscheid als hoogleraar sociale filosofie aan de rijksuniversiteit […]

Chirurgie en technologie

boeklog.info — Sun, 23 Nov 2014 22:00:00 +0000

Zo filosofie nog een plaats heeft in de wetenschap, dan hoogstens als onderdeel van een discipline. Als een nevenactiviteit dus. Want elk terrein heeft baat bij onderzoekers die ook wat afstand durven te nemen van de dagelijkse waan. En de filosofie kan dan technieken aanreiken om de grote vragen die er spelen beter te formuleren. […]

Cultus van het lijden

boeklog.info — Mon, 11 Mar 2019 22:00:00 +0000

Schrijvers kunnen het niet gauw te idioot doen, voor mij. Bij dit boek van Peter Smink kreeg ik alleen toch behoorlijke twijfels. Zelfs al is de poging sympathiek om iets universeels te willen opschrijven over wat uiteindelijk een nogal zelfzuchtig genoegen blijft: dat fietsen. In Smink’s geval gaat het dan ook nog om slechts éen […]

Cycling

boeklog.info — Sun, 09 Mar 2014 08:00:00 +0000

Amerikanen hebben maar éen woord voor fietsen. ‘Cycling’ heet deze activiteit bij hen. En daarmee bedoelen ze eigenlijk wielrennen. Nederlanders hebben dus twee woorden in gebruik voor activiteiten met een fiets. Dit komt omdat fietsen voor de meeste mensen hier een soort wandelen is met een hulpmiddel. Dat gebeurt gedachteloos. Er gaat geen keuze aan […]

Democratie: Wezen en oorsprong

boeklog.info — Mon, 04 Apr 2011 22:00:00 +0000

Tocqueville, en hoe democratie bij hem nog iets nieuws is, zonder de woeker van gevestigde belangen.

Denken over geld en waarde

boeklog.info — Wed, 25 Sep 2013 08:00:00 +0000

Ergens aan de rand van het auteursrecht; daar waar de boekuitgevers nog altijd geld willen zien, maar leerkrachten en docenten dat domweg niet hebben, strekt zich een wat omstreden gebied uit. Een gedoogzone zo u wilt, waar onderwijsinstellingen doorgaans verblijven door slechts een generieke kopieerbelasting te betalen aan éen van die vele vage inningsorganisaties die […]

Dictionary of Mind, Matter & Morals

boeklog.info — Thu, 21 Jan 2010 22:00:00 +0000

Het is normaal wat raar om een woordenboek van kaft tot kaft te lezen. Maar in dit geval kon dat heel goed. Zij het dat ik er bijna een half jaar mee bezig ben geweest. Russell’s Dictionary of Mind, Matter & Morals brengt bijvoorbeeld een perfecte samenvatting van diens ideeën. Op trefwoord. Met als uitleg […]

Dus ik ben

boeklog.info — Tue, 25 May 2010 20:00:00 +0000

Van Stine Jensen hoefde ik nooit meer een boek lezen; haar kwaliteiten waren me bekend. Maar Rob Wijnberg intrigeerde me juist wel, omdat hij de intelligentste nieuwe columnist is die de laatste jaren in de Nederlandse media verscheen. En toen schreven ze samen een boek… Maar aan wie zou het dan liggen dat ik nogal […]

Ecce Homo

boeklog.info — Wed, 14 Apr 2010 22:00:00 +0000

Nietzsche las ik voor het eerst op een te jonge leeftijd. Net als Schopenhauer trouwens. Dat is een nadeel aan filosofen die ook een zin konden schrijven, en dus door anderen geciteerd worden dan alleen de kaste van beroepsfilosofen. Ze zijn daardoor breed aanwezig in de cultuur. Dit maakt dat het een noodzaak lijkt om […]

Echte filosofie

boeklog.info — Tue, 04 Mar 2008 23:00:12 +0000

Zo af en toe lees ik een filosofisch bedoeld boek, en bijna altijd erger ik me daarbij aan de toevallige manier waarop de auteur daarvan de wereld bekijkt. Alsof er geen harde wetenschap zou bestaan. Alsof er van daaruit geen eisen zijn ontstaan die gelden voor het poneren van kennis. Dus hebben van alle boeken […]