Zoals je aangeeft zijn die plots ook tamelijk banaal in hun meest kale gedaante. Natuurlijk kun je ze verbergen voor de lezer, maar dat lost niet echt iets op. De boeken die mij aanspreken hebben doorgaans een plot die aan jouw criteria voldoet, maar het plot lijkt haast een bij-effect, in plaats van de dragende constructie. Zo las ik laatst Music for Torching van AM Homes. Fantastisch boek dat ook op het niveau van het plot prima in elkaar steekt, maar ook tamelijk triviaal is. De wezenlijke kracht schuilt in de karakters. Die doen je de bladzijde omslaan. Ik vermoed dat het overkoepelende plot na de karakters kwam, niet andersom. Ook als het niet zo is, dan geldt dat de karakters makkelijker zonder het plot overleven dan andersom.

Deze redenering wordt nu te kunstmatig. Ik kan die elementen niet zo nauwkeurig scheiden en wegen. Maar voor mij geldt dat veel boeken wel degelijk, a la de film, een kundig in elkaar gesleuteld plot hebben, maar me toch niet in het verhaal kunnen trekken. Dat ligt bijna zonder uitzondering aan de verteller dan wel de personages. Zo las ik gisteravond het schijnbaar bejubelde Het derde Huwelijk van Lanoye. Een boek dat me vanaf de eerste pagina tegenstond, vooral omdat de ik-verteller de ene banaliteit aan de andere knoopt. Ook de andere personages zijn oninteressanter dan gasten van een doordeweekse talkshow. Maar op het niveau van het plot is het allemaal ontzettend kunstig gemaakt. Alle lijntjes worden aan elkaar geknoopt in een fijn afgerond einde dat aan alle criteria voldoet van een goed plot. En toch, ten dele juist daarom, vond ik het een slecht boek. Het ‘daarom’ speelt alleen omdat de rest van het boek niet werkt en dan de kunstmatigheid van het kunstige plot zo naakt zichtbaar wordt dat ik vanaf het begin de schrijver aan het werk zie, in plaats van met het verhaal mee te leven.

Tot zover. Nogmaals dank voor je antwoord en, niet in de laatste plaats, voor de link naar het prachtige interview van/met Vonnegut.