Ankersmit iii
De ontwikkelingen in Nederland en de wereld gaan snel. Zo snel, dat Nederlanders vandaag de dag denken dat ze van de geschiedenis niets meer kunnen leren. Kennis van deze tijd moet voldoende zijn. Precies de verkeerde reactie, zegt geschiedfilosoof Frank Ankersmit. Hij vergelijkt kennis van de geschiedenis met kennis van een boek: een lezer die alleen bladzijde 188 perfect uit zijn hoofd kent, weet veel minder dan een lezer die wel pagina 1 tot en met 188 heeft gelezen maar minder exacte kennis heeft van bladzijde 188. ‘Het probleem’, zo zegt Ankersmit, ‘is dat Nederlanders tegenwoordig alles afweten van die pagina 188 (het nu), maar niets van de geschiedenis. We denken dat we met kennis van het heden op alle vragen een redelijk antwoord kunnen geven. Dat is niet zo.
Het klinkt leuk wat Ankersmit zegt, tot je ontdekt dat hij de geschiedenis werkelijk als tekst ziet, en dat boek bij hem waarschijnlijk geen metafoor is. Punt alleen is dat met de introductie van die tekst, of dat boek met zijn pagina 188, alles tot taal gereduceerd wordt. En daarmee tot een interpretatie van de werkelijkheid waarvoor de woorden klaar moeten liggen.
Goed, goed. Zoals Geyl zei: Geschiedenis is een discussie zonder eind.
Het vervelende is dat die metafoor van dat boek voor mij wringt, maar ik zo snel geen betere heb.
[x]#1492 fan dinsdag 25 oktober 2005 @ 20:24:08
