Tegen beter weten in ii
eerder in dit serietje geschreven
Binnen de Nederlandse cultuur is de Holocaust een totem. Maar veel merkwaardiger is de status die de hele Tweede Wereldoorlog heeft. Nog steeds lijkt dat de enige periode in de 20e eeuw te zijn geweest die er toe heeft gedaan. Er verschijnen elk jaar nog tientallen boeken met nieuwe interpretaties van de gebeurtenissen. En niemand kijkt er vreemd van op als een auteur die ruim na 1945 geboren werd zijn of haar roman toch in die oorlog laat spelen.
Ook dat stomvervelende boekenweekgeschenk van dit jaar had de Nazi-tijd weer als decor, ondanks dat die Arthur Japin in 1956 geboren is.
Dat vind ik stuitende gemakzucht. Een onnozel trucje om een verhaal extra lading te geven zonder daar zelf iets voor te hoeven doen.
Die ergernis van mij is ooit een keer ontstaan. Eén aanleiding zal het teveel aan Wereldoorlog in alles zijn geweest; de jaarlijkse reünie van altijd dezelfde films op televisie de komende weken. Maar een trigger is zeker ooit een schooltentoonstelling geweest, die het vreselijke motto had: ‘dit mag nooit weer gebeuren, kinderen.’
Waar slaat dat ‘dit’ op, vroeg ik me toen al af.
En ik kan nog altijd niets verzinnen wat na de Tweede Wereldoorlog niet ergens anders in de wereld is gebeurd. Al zal de systematische uitroeiing van mensen elders misschien wat minder Deutschgründlich zijn gebeurd; dat is een detail.
Sterker nog, veel van wat in die bezettingstijd gebeurde, is daarna ook hier in dit land herhaald. Domweg omdat wij zo zijn. Het ligt in de menselijke natuur om het liefst te handelen door niet te handelen. Of om autoriteit blind te gehoorzamen, ook al heeft die misschien dubieuze gronden voor bevelen.
Maar goed, daarin ligt voor mij ook de kern van mijn geschiedenisstudie. Ik vind het unieke en eenmalige meestal niet zo heel interessant, zeker niet als het om politieke geschiedenis gaat. Mij gaat het erom te leren hoe mensen zijn, wat ze doen; en hoe dit veranderde in de loop der eeuwen.
Dit wordt op deze manier helaas wel een feuilleton. Ik ben nog steeds niet op een punt waarop het me lukt in twee zinnen uit te leggen of Ies Vuijsje nu interessante kritiek op het werk van Loe de Jong heeft, of niet.
Morgen verder.
[x]#1770 fan zaterdag 22 april 2006 @ 18:31:11
