Harry Mulisch [1927 – 2010]
Ik kwam jong ter wereld in een al zeer oude tijd. Die zin van Erik Satie welt altijd bij op, als iemand geëerbiedigd wordt die al tijden status had voor ik zelf een oordeel over zo’n man of vrouw kon vormen. En die deze status vervolgens nooit wist waar te maken.
Mijn hele middelbareschooltijd werd me namelijk voorgehouden dat Mulisch een groot schrijver is. Zijn roman De Aanslag werd zelfs klassikaal behandeld; iets dat verder alleen voorbehouden was aan Shakespeare. Maar ik zag het toen niet, en ik heb het ook daarna niet vermogen te zien.
Hoogstens wil ik toegeven dat sommig werk van hem met een zekere ambachtelijke vaardigheid geschreven is. Nederland telt verder toch echt betere auteurs.
Dat bijvoorbeeld in de overvloedige reeks in memoriams vandaag zijn ‘exacte belangstelling’ zo vaak geprezen werd, terwijl Mulisch nu juist vrijwel geen wetenschappelijk verstand had. Overvloedig, de fouten die hij bijvoorbeeld tegen de kansberekening maakte in zijn uitspraken.
Negeer ik de merkwaardige politieke uitspraken van hem voor het gemak maar even. Politiek heeft doorgaans niets met waarheid van doen.
Toen hij voor het eerst geen groteske wiskundige uitglijders maakte, in De ontdekking van de hemel, viel dat dan weer niemand op. Dat boek onderging wel weer een grondige redactie voordat buitenlandse uitgevers het wilden publiceren. Wat in Nederland te weinig is opgemerkt.
Zijn magnum opus, De compositie van de wereld, is daarentegen volkomen wereldvreemd over technologie, die als een soort vijand wordt weggezet. Daar staat dan slechts Heideggeriaanse nietszeggendheid tegenover. Wijdlopig imponeergebazel.
Enfin. Gelukkig maar dat schrijvers tegenwoordig niet zo’n status meer kunnen krijgen als Mulisch heeft gehad. Hij had de tijd even mee. En de mannetjes als hij, die profijt konden trekken van een publiek dat niets gewend was, en met amper wat te imponeren viel, als het maar over die tweede Wereldoorlog ging, sterven inmiddels uit.
Benieuwd of hij over vijf jaar, tien jaar, nog gelezen wordt.
Eerder dit jaar meldde ik ook al iets over Mulisch de schrijver. Hij blies alles op.
[x]#7937 fan zondag 31 oktober 2010 @ 12:47:23
