Brewer’s Rogues, Villains and Eccentrics ~ William Donaldson

Dit is geen boek dat ik ooit uit zal hebben. Dit is wel een boek dat zich nu al onmisbaar heeft gemaakt. Ik kan het op een willekeurig moment, op een toevallig gekozen pagina opslaan, en weet zeker binnen een minuut minstens éen maal hard te hebben moeten lachen. Dit mag zeldzaam heten, want dat lukt zelfs met een goede moppenverzameling niet.

Donaldson had de geniale inval een ‘who is who’ te schrijven, maar dan alleen over Britten die memorabel waren door hun kleurrijke of afwijkende gedrag. Superieure roddel is het, die hij op zeer droge toon serveert. Anders dan in normale naslagwerken komen in dit boek gelukkig zeer weinig gekroonde hoofden en andere staatsleiders voor, vanwege vanzelfsprekend veel te saai.

Behalve op achternaam is overigens ook op trefwoord te zoeken in dit boek. Dan staat bijvoorbeeld netjes bij elkaar wie zich graag in kleding van de andere sexe hulde, of welke priesters een slecht voorbeeld waren voor hun kerkgemeente.

Bij nogal wat van de opgenomen levensbeschrijvingen dringt zich onwillekeurig de gedachte op: dit zou een prachtig boek opleveren. Of desnoods een memorabele film. Maar, opvallend genoeg was het zelden een succes als iemand werkelijk de moeite nam. Blijkbaar is het onmogelijk om boeiend te vertellen over wat vaak een oneindig egoïsme zal zijn geweest.

Misschien is dit dus wel zo’n grappig boek door de beperkingen die Donaldson in acht nam. Geen enkel leven is samen te vatten in hoogstens een paar honderd woorden. Maar anecdotes over zo’n leven zijn dat toevallig wel, en hebben bovendien het voordeel een nieuwsgierigheid naar meer op te roepen.

De enige kritiek die ik heb op dit boek is dat er wat overdreven veel aandacht uitgaat naar de georganiseerde misdaad in het Londen van de twintigste eeuw. Maar gelukkig staan daar tal van levensbeschrijvingen van totaal krankzinnige edellieden tegenover, die misschien wel mijn favoriete lemma’s zijn. Alleen al omdat deze mannen in Groot-Brittannië vaak nog staatsmacht bezaten ook, omdat eccentriciteit nooit reden genoeg is om uitgesloten te worden van het ‘House of Lords’.

Zelfs moord is dat niet eens. Mooi land daar toch.

William Donaldson, Brewer’s Rogues, Villains and Eccentrics
An A-Z of Roguish Britons Through the Ages

686 pagina’s
Phoenix 2004, oorspronkelijk © 2002