Jezus in Amerika ~ Geert Lernout

Belangrijkste vraag over deze tijd luidt, voor mij, waarom er zo gigantisch veel volslagen onzin in omloop is. En daarbij woekeren blijft.

Dat verstandige mensen uren kwijt zouden zijn om te weerleggen wat éen bullshitter in een paar tellen aan nonsens de wereld kan inbrengen, toont vanzelfsprekend ook aan dat er iets heel scheefs zit aan deze ontwikkeling. Want waarom worden bullshitters niet doodgezwegen? Of gewoon heel wreed uitgelachen om hun onnozelheid?

In de VS hebben hele volksstammen tegenwoordig de opvatting dat de aarde plat is. En zo dom waren zelfs de mensen in de middeleeuwen niet hier — vergeet alle propaganda ooit verteld over Columbus. Die klopt niet.

Geert Lernout’s boek, Jezus in Amerika, verklaarde terloops ook iets over de stelselmatig grote weerzin tegen kennis, of wetenschap, in dat land. Wat voor mij de grootste waarde was van deze uitgave.

In tegenstelling tot andere boeken in deze zomerserie van een maand bevat Jezus in Amerika geen verslag van een persoonlijk bezoek. Lernout heeft daarentegen voor dit boek geprobeerd de ontwikkeling van al die christelijke religies in de VS in een overzicht te vangen. En omdat er nogal wat geloven zijn, alleen al om alle splitsingen steeds, vergde deze inspanning een krachttoer.

Vanaf het begin al speelden er in dat land sterk anti-intellectuelistische gevoelens. Kerken met universitair geschoolde priesters werden in grote delen van het land gewantrouwd — ook al omdat die universiteiten toen allemaal in de noordelijke staten waren gevestigd. En dit verbeterde zeker niet toen de theologie ietwat wetenschappelijker werd, en er moest worden vastgesteld dat die Bijbel nogal wat bevatte dat niet uniek was, en vaak domweg verhalen navertelde uit andere culturen.

Dus is het geloof in de VS altijd en overal door tal van mensen op eigen wijze uitgelegd; tot en met eigen Bijbelvertalingen aan toe.

Lernout besteedt in het boek nogal wat aandacht aan de meeste idiote vormen van georganiseerd gristelijk geloof. Om daarbij in deze eeuw te eindigen bij de televisiedominees, of tegenwoordig online-predikanten, die hun kudde rustig vragen om miljoenen te doneren, omdat God hen zelf gezegd heeft dat ze een comfortabeler vliegtuig nodig hebben om naar de volgende kerkdienst te kunnen reizen.

Maar zo’n verschijnsel dan beschrijven, en in de tijd plaatsen, is nog weer iets anders dan het begrijpen.

Want wat is dan toch wat maakt dat hele groepen mensen schijnbaar willoos aanvaarden wat zulke oplichters opdringen?

Telkens weer hebben priesters gelovigen verteld dat de eindtijd nu snel nadert. Jezus komt eraan. Niet zelden werden daarbij jaartallen genoemd; die dan vanzelfsprekend passeerden zonder dat er iets bijzonders gebeurde. Lernout geeft er tientallen voorbeelden van. Alleen maakte dit voor de gelovigen dan nog niets uit. Zelfs zulke bewijzen zet weinigen tot twijfel aan.

En goed, dan ken ik Carl Sagan’s Demon-Haunted World, en zou er kennis horen te bestaan over de erbarmelijke staat van het onderwijs in de VS, gekoppeld aan de religieuze tendens om het nadenken te beletten. Niets zou me meer mogen verbazen. En toch zijn iedere dag weer te veel manifestaties van tergend onbenul, veelal geïmporteerd uit de VS, om niet bang te worden hier.

Geert Lernout, Jezus in Amerika
Een wereldmacht en haar religie
288 pagina’s
De Bezige Bij, 2011