Biblioholism ~ Tom Raabe

Ik bén niet wat ik dóe. Principieel niet. Zelfs al schijnt dit voor de meeste mensen de makkelijkste manier te zijn om me te plaatsen. Wie is dat? O, die vent van boeklog maar. Desgevraagd wil ik nog wel toegeven een lezer te zijn. Maar, omdat ik lees ter lering en vermaak, is daarmee lang nog niet alles gezegd. U ontbeert dat overzicht, en ik ben ook niet genegen dit te bieden.

Maar verder dan ‘lezer’ moet het ook niet gaan. Grappige woorden als ‘boekenwurm’ doen me al ineen krimpen van plaatsvervangende schaamte. Laat staan aanduidingen die al richting ziektebeeld gaan, als ‘bibliofiel’ of ‘bibliomaan’.

Misschien omdat ik telkens merk dat het abnormaal gevonden wordt om meer dan twee boeken te lezen per jaar, en me daardoor alleen al eigenschappen worden toegedacht die ik niet bezit.

‘Biblioholist’ ben ik evenmin. Er staan twee testjes in dit satirische zelfhulpboek van de Amerikaanse schrijver Tom Raabe. En waar ik bij de eerste een paar keer ja moest antwoorden — ook ik heb weleens ongeweten een boek gekocht dat al in mijn kast stond — kwam er als resultaat uit de tweede test een excuus van de auteur dat hij mij ten onrechte voor biblioholist had aangezien.

Er is weinig ziekelijks aan mijn liefde voor boeken. Op dit moment zijn boeken voor mij de best vormgegeven dragers van informatie. Vermaak vind ik zeker ook in het lezen, maar dit komt eveneens van DVD, en heel soms zelfs van televisie. Ik kan me heel goed voorstellen dat als de digitale technologie verder gevorderd is, en beeldschermen net zo prettig lezen als tekst op papier, dat het voor de meeste boeken onzinnig wordt die op papier te willen hebben.

Boeken zijn slechts de dragers van teksten. Optimale dragers weliswaar, geperfectioneerd in eeuwen aan ontwikkeling, maar daarmee een medium dat in te wisselen is voor een ander.

Merkwaardig genoeg heeft het bijhouden van boeklog zeker verder bijgedragen aan mijn onthechting. Al was die er al wel eerder. Maar ik word te vaak gemaild door schrijvers die beleefd hun werk in mijn aandacht aanbevelen om niet te weten dat er heel wat boeken zijn die me niet interesseren. Bewust gratis aangeboden titels weigeren, is maar een kleine stap verwijderd van alle boeken verkopen die toch nooit gelezen zullen worden, wat al snel nog kieskeuriger maakt bij de aankoop.

Dus las ik dit boek, en herkende ik wel wat in de verschijnselen die Raabe beschreef; van vroeger vooral. Maar zijn satire zat hem te vaak in het overstatement; wat zijn teksten wat voorspelbaar maakten. En humor gedijt slecht bij voorspelbaarheid.

Tom Raabe, Biblioholism
The Literary Addiction

179 pagina’s
Fulcrum Publishing, 1991