City ~ P. D. Smith
Meer nog dan naar de inhoud van deze monografie was ik benieuwd naar de presentatie van die inhoud. De stad beschrijven, van de prehistorie tot in het huidige tijdsgewricht, vraagt in elk geval al dat de auteur het optimisme heeft dat zoiets gewoon kan in slechts éen boek.
En toen schreef de Brit P.D. Smith zelfs nog over de toekomst van steden — omdat het huidige tal megaconglomeraties van tien miljoen inwoners of meer nog zal verdubbelen voor 2025
Liggen veel van deze steden alleen wel aan de kust. Wat ze kwetsbaar maakt voor rijzende zeespiegels, en andere gevolgen van het opwarmen van de aarde.
Kern van dit boek is dat steden aantrekkelijk zijn. Inmiddels leeft meer dan de helft van de wereldbevolking ook in een stad, en dus niet meer op het platteland. Alleen, waar bestaat die aantrekkingskracht dan uit? En, wat is er juist vervelend aan steden?
Smith ziet de stad in de geschiedenis allereerst als plaatsen waar activiteiten zich concentreerden. En waar daarom zo veel vondsten zijn gedaan. Mensen dromden tezamen op oplossingen te vinden voor hun problemen.
Ik miste weleens heel basale gegevens in dit boek. Want het is éen ding om het rijke theaterleven in Londen geroemd zien worden van Shakespeare’s tijd en vlak daarna. Als mij dan niet duidelijk is gemaakt hoeveel mensen daar toen leefden, slaat het gegeven dood dat er twaalf goedlopende theaters waren.
Dat inwonertal wordt overigens geschat op 200.000 toen — zo veel als een middelgrote provinciestad als Groningen er tegenwoordig telt.
Dit is dan ook niet het boek van de heel feitelijke informatie. P.D. Smith pakte telkens een nieuwe invalshoek om iets typisch des stads te bekijken — of dat nu de watervoorziening was, de skyline, het vervoer daar, of de overlast, enzovoorts — en zocht dan al gauw het toegespitste voorbeeld op, of liever nog de anekdote.
Dus komt in dit boek zelfs de optimist Hans Monderman nog eens langs. Wijlen de Drachtster verkeerskundige die meende dat het verkeer op straat een stuk veiliger zou worden door het in verwarring te brengen. Waarop hij alle stoplichten, verkeersborden, of zelfs trottoirs verwijderde, om zo gedeelde ruimten te krijgen, waar iedereen zich uit onzekerheid over de andere weggebruikers als vanzelf fatsoenlijk zou gaan gedragen.
Maar had Monderman niet de gewoonte gehad om, ter demonstratie van hoe veilig zijn oplossingen waren, achteruit lopend zonder te kijken een kruising op te stappen, dan was hij nooit in dit boek terechtgekomen. Lijkt me.
City leest daarmee behoorlijk vlot. Alleen stond de echt nieuwe informatie voor mij telkens in de anekdotes; wat er niet echt aan bijdroeg om zulke feiten dan ooit echt tot kennis te laten rijpen. Toch is het vrijwel onmogelijk om een boek als dit niet te bewonderen; alleen al om de durf van de wel heel grote greep.
RSS feeds