Dutch Painting and the Realist Novel ~ Ruth Bernard Yeazell

Geen enkel boek kan recht worden gedaan met een samenvatting. En toch vrees ik dat me van Dutch Painting and the Realist Novel niet meer dan een paar feiten zullen bijblijven. Omdat die voor een groot gedeelte nieuw waren voor mij, en tegelijk niet zo heel veel voorstellen.

Kerngegeven uit dit boek is dat een zekere tijd, zo tot de opkomst van de fotografie, de Nederlandse schilderkunst uit de Gouden eeuw synoniem stond aan het tonen van hoe het was. Kijken met een ‘Dutch eye’ had daarom iets oneerbiedigs, dat anderen liever niet toonden. Zeker niet in de Schone Kunsten.

Dus waren er slechts enkelen die positief naar dat realisme keken, en er iets nastrevenswaardigs in zagen. En ik wist niet dat er indertijd lang over de Hollandse schilderkunst gedacht werd als een tweederangskunst. Punt was namelijk, er zijn in de zeventiende eeuw zeker vijf miljoen schilderijen vervaardigd. Het zou duren tot de roman popualir werd, in de negentiende eeuw, voor er weer een kunstvorm zou zijn die zo’n groot publiek trok.

Ruth Bernard Yeazell claimt in dit boek dat er enkele toonaangevende schrijvers zijn geweest die, zo ze zich niet lieten inspireren door het realisme van de schilderijen, daar toch veel bewondering voor hadden.

Een groot deel van dit boek legt uit welke verbanden er zijn aan te geven tussen schrijvers als Baudelaire en Proust, of George Eliot en Thomas Hardy, en de Nederlandse schilderkunst.

Ik vond die verbanden wat dun. En verder is dit een academische studie die geschreven lijkt te zijn voor andere academici, wat niet aan de leesvreugde bijdroeg.

Stonden er ondertussen tientallen reproducties van schilderijen in dit boek, met een nadruk op huiselijke tafereeltjes, waar ik toch maar enkele van bleek te kennen. Schandalig genoeg.

Ruth Bernard Yeazell, Dutch Painting and the Realist Novel
Art of the Everyday

252 pagina’s
Princeton University Press, 2008