Waarom?














Journalisten — maar ook historici, of sociologen; zij het veel minder bewust — bekijken de werkelijkheid vaak aan de hand van een vast trits vragen. Dat is de reeks: Wie? Wat? Waar? Wanneer? Hoe? Waarom?

Al deze vragen hebben een lading, waarin psychologie meespeelt, en cultuur. Wat in iemands straat gebeurt, vindt de doorsnee mens belangrijker dan wat er twee werelddelen verderop plaatsvindt. En helaas zijn de vaderlandse media nogal in deze bekrompenheid meegegaan. Terwijl er toch feitelijk niet heel veel in Nederland aan de hand is.

Niet al deze vragen zijn te beantwoorden ook. Vooral het antwoord op het ‘Waarom?’ blijft dikwijls onduidelijk. Wat dan al gauw aanleiding geeft tot holle speculaties, zo niet complottheorieën.

In de geschiedschrijving verloopt dit niet anders dan in de journalistiek. Het is daarbij alleen moeilijker om te beschrijven wat er precies gebeurde, laat staan om daar dan nog eens de verklaringen bij te vinden. Bovendien hebben mensen het, psychologisch gezien, ontstellend moeilijk om de rol van toeval te aanvaarden. Er worden vaak ook verklaringen gezocht waar die helemaal niet te vinden zijn.

Dit is een lange inleiding om te beschrijven waarom ik een boek als Informalisering van Cas Wouters op zich prachtig om te lezen vond, en toch iets vond missen. Terwijl me tegelijk duidelijk is dat het optekenen van wat er veranderde in iets zo ontastbaars als menselijk gedrag op zich al een heksentoer was. Laat staan er dan nog eens verklaringen bij te gaan geven.

Van boeklogjes vind ik achteraf weleens hard te hebben geoordeeld. Terwijl ik in mijn oordeel vooral verwoord wat zo’n boek me eventueel nog te bieden heeft; voor als ik over een paar jaar de inhoud vergeten ben.

Maar dan lees ik een krantenverslagje over een dissertatie waarvoor de betekenis van de fiets in Nederland werd onderzocht. En dan ben ik toch weer rustig over mijn oordeel van Wouters’ boek.

De Waarom-vraag blijft een onmogelijke vraag, maar een poging om die toch te beantwoorden, kan wel degelijk iets extra’s opleveren.


[x]#5895 fan zondag 24 mei 2009 @ 13:14:21


© eamelje.net 2001-2019. Alle rechten voorbehouden

2 kommentaren

Gelkinghe  op 24 mei 2009 @ 22:56:28

Ebert hield jaren geleden het leukste verhaal op een symposium over arbeiders en hun vrije tijdsbestedingen:
http://gelkinghe.web-log.nl/gelkinghe/2009/01/fietsende-diens.html

eamelje.net  op 24 mei 2009 @ 23:57:18

Dank. Ik vroeg me al af waar ik eerder over de begintijd van de fiets in Nederland gelezen had.