Ynhâld fan ’e bankencrisis-side

  1. Basic lessons in current economics03/2005
  2. haunted by more fallacies than any other science09/2005
  3. Only writing words that really deserve to be there07/2006
  4. The Wealth of Nations01/2007
  5. Why Economists Can’t See the Economy03/2007
  6. Black Swan  Nassim Nicholas Taleb07/2007
  7. Schadenvreugde01/2008
  8. Usurers04/2008
  9. Overwegingen | 092009/2008
  10. Overwegingen | 092709/2008
  11. Overwegingen | 092909/2008
  12. Overwegingen | 100410/2008
  13. Overwegingen | 100610/2008
  14. Citaat van de dag | 101310/2008
  15. Quote of the Day | 102610/2008
  16. Quote of the Day | 110311/2008
  17. Quote of the Day | 111911/2008
  18. Quote of the Day | 120212/2008
  19. Quote of the Day | 010801/2009
  20. Overwegingen | 011901/2009
  21. Citaat van de dag | 012701/2009
  22. Quote of the Day | 020802/2009
  23. The Great Crash, 1929  John Kenneth Galbraith03/2009
  24. Overwegingen | 033103/2009
  25. Overwegingen | 040904/2009
  26. Hoe te liegen met statistieken | 042304/2009
  27. Quote of the Day | 052705/2009
  28. Quote of the Day | 060306/2009
  29. Law of the Day | 113011/2009
  30. Quote of the Day | 031503/2010
  31. Quote of the Day | 062006/2010
  32. Quote of the Day | 090709/2010
  33. Quote of the Day | 091309/2010
  34. De Swaan, over marktwerking en bankiers10/2010
  35. Quote of the Day | 112111/2010
  36. Quote of the Day | 122412/2010
  37. Quote of the Day | 021002/2011
  38. Citaat van de dag | 051905/2011
  39. Quote of the Day | 071010/2011
  40. Quote of the Day | 091010/2011
  41. Citaat van de dag | 112011/2011
  42. Quote of the Day | 112111/2011
  43. Citaat van de dag | 113011/2011
  44. Citaat van de dag | 121512/2011
  45. Quote of the Day | 122112/2011
  46. Quote of the Day | 122912/2011
  47. Citaat van de dag | 010201/2012
  48. Quote of the Day | 011101/2012
  49. Quote of the Day | 020202/2012
  50. Quote of the Day | 020702/2012
  51. Quote of the Day | 071707/2012
  52. Quote of the Day | 082208/2012
  53. Quote of the Day | 091009/2012
  54. Citaat van de dag | 100110/2012
  55. Citaat van de dag | 100510/2012
  56. Quote of the Day | 101510/2012
  57. Quote of the Day | 112011/2012
  58. Quote of the Day | 112711/2012
  59. Citaat van de dag | 122012/2012
  60. Quote of the Day | 010601/2013
  61. Citaat van de dag | 022702/2013
  62. Quote of the Day | 022802/2013
  63. Bonus  week 0903/2013
  64. Quote of the Day | 032003/2013
  65. Citaat van de dag | 032103/2013
  66. Citaat van de dag | 042104/2013
  67. Citaat van de dag | 050805/2013
  68. Citaat van de dag | 100210/2014
  69. Citaat van de dag | 021702/2015
  70. Citaat van de dag | 041404/2016
  71. Citaat van de dag | 042404/2016

© eamelje.net 2001-2019. Alle rechten voorbehouden. All rights reserved

 

Basic lessons in current economics

The international organization designed to set world economic policy is the World Trade Organization (WTO). But its meetings and agreements deal less and less with trade and tariffs, and instead with rules, regulations and subsidies. The discipline of international economics still, in large measure, concerns itself with international trade–that is, with the flow of money, goods and services. But the essence of the new world economy is that it is, above all, an economy of information and truly a global economy.

The next major economic crisis will most probably be a crisis of the U.S. dollar in the world economy. It will put to a severe test the oligopoly of the central banks of the developed countries that now rules over the world financial economy.

Peter Drucker


haunted by more fallacies than any other science

Henry Hazlitt’s classic Economy in One Lesson online [big pdf fascimile]

Economics is haunted by more fallacies than any other study known to man.


Only writing words that really deserve to be there

Sometimes experts are even more dangerous than soldiers. They say, “You cannot. The market is irritated. The market may be angry.” It is as if the market is an unknown but very active and cruel god punishing us because we are trying to commit the cardinal sin of changing reality.

interview op In These Times

Over Galeano op boeklog.info.


The Wealth of Nations

It shows the problem that no matter how good your ethical and moral foundations may be, when it comes to making those recommendations on the sewer board about whether or not to build a new aeration plant, they are viciously tricky. No amount of brilliance as an economist, a philosopher, a moralist, an ethicist or prose stylist necessarily grants you the right view. […]

P.J. O’ Rourke redid Adam Smith’s classic book

Or read an excerpt.


Why Economists Can’t See the Economy

Americans would never ask an economist to design a suspension bridge or a new jetliner, though we wisely insist that engineers give the economists a seat at their table. Yet when it came time to design the most amazingly complex system ever devised by human beings — the global production machine — we relied only on principles that spring from the mind of the economist. We did not insist that economists offer the engineers a single stool at the table;[…]

Barry C. Lynn


Black Swan
Nassim Nicholas Taleb

[…] ik vind het in sommige opzichten een meesterwerk, dat iedereen gelezen moet hebben om meer van onze cultuur te begrijpen. Maar komt dit nu omdat ik vind dat Taleb iets volkomen nieuws beschrijft, en daar terecht voor waarschuwt, of eerder omdat ik zijn bezwaren deel over de blindheid in geïnstitutionaliseerde kennis? […]

boeklog 754


Schadenvreugde

Tien minuten de televisie aan tijdens het koken, en ik hoor allerlei reclame langskomen van instellingen die willen dat ik bij hen ga beleggen.

Slechte timing, heren.

Maar die tienduizenden euro’s weggegooid reclamegeld zal in het niet zinken bij de verdere schade.


Usurers

Banking is not the creator of our prosperity but is the creation of it. It is not the cause of our wealth, but it is the consequence of our wealth.

Joseph Chamberlain, as quoted in Kevin Phillips:
Bad Money: Reckless Finance, Failed Politics, and the Global Crisis of American Capitalism

More on Phillips.


Overwegingen | 0920

Als kranten de secondewijzer van de geschiedenis zijn — en daarbij zelden gelijk lopen — wat maakt dat mijn weblogs dan?
Ben ik een narrige koekoeksklok die op onregelmatige uren ook iets roept?
Een zonnewijzer die het liefst in de schaduw blijft?

Het gaat niet aan om deze week helemaal niets te zeggen over de crisis op de financiële markten — en uit alle actuele ontwikkelingen alleen te signaleren dat mevrouw Verdonk highlights heeft;
Maar toch;

De ware reden voor de crisis bij de Amerikaanse banken en financiële instellingen meldde ik hier vorig jaar augustus al:

Ook was het O’Rourke die me in dit boek uit 1991 vertelde waarom de hypotheekcrisis in de VS van het moment zo ernstig uitpakt. Dat is omdat de banken maar 6% van al hun kapitaal voorhanden hoeven te hebben. Bij andere financiële instellingen is dat slechts 3%, en de gebouwen en kantoren tellen in dat percentage mee. Op het moment dat er iets tegenzit voor deze bedrijven, en zij hun eigen verplichtingen niet meer kunnen afbetalen, gaan ze dus onverwacht makkelijk onderuit.

Bankieren was dus heel lang een soort piramidespel van een beperkt aantal spelers met zelfbedacht geld, en stond vrijwel los van de werkelijke economie, waarin dingen geproduceerd worden;

Freakonomics, het weblog, doet een betere poging dit principe, en de gevolgen daarvan, uit te leggen, voor wie daar in geïnteresseerd is;

Interessant vond ik wel de opmerking dat deze hele crisis het resultaat zou zijn van een langdurige economische cyclus — een Kondratieff, maar dan anders;
In dit geval zouden er om de tachtig jaar ernstige crises uitbreken in de financiële wereld. Waarbij er inderdaad 79 jaar zit tussen deze week en de beurskrach van ’29, maar aan 1849 opvalt dat er niet echt een crisis was;
Ha, zeggen de economisch historici dan: juist in die tijd werd er zo veel nieuw en pas gedolven zilver en goud in de markt gepompt, dat er wel een crisis was, maar die nauwelijks effect had;

Economie is geen wetenschap;
Economische geschiedenis ook niet;

Mijn standaardbenaming voor bankier was trouwens altijd het heerlijk oud-testamentische ‘woekeraar’;
Net alsdat ‘tollenaar’ een prima benaming is voor iemand bij de Belastingen;
Maar nu bankiers meer dan ooit weer woekeraars zullen gaan worden, voor de mensen met echte dubbeltjes en kwartjes, zoek ik eigenlijk toch naar een nieuwe benaming;


Overwegingen | 0927

Waar de oorzaak ligt van de crisissfeer in de VS? Bretton Woods, 1944? Het loslaten van de goudstandaard door de Amerikanen in 1971? Het gebrek aan controle op wat de Federal Reserve doet — omdat het nu eenmaal een privé-onderneming is?
In elk geval ligt het ditmaal niet aan de regering Bush dat er iets misging, voor de verandering;
Al maakte dit bewind de zaak er niet beter op;

Maar als met een systeem zo veel mis is, maakt het niet heel veel uit wie er president wordt. Begrijpt u, Nederlandse media?

Paul Krugman’s weblog bracht dit college van een uur over de crisis;
Dat duurt wat lang, maar er kwamen wel een paar voor mij opvallende feiten uit naar voren;
Zoals dat de grote handelsbanken elke 24 uur opnieuw een kwart van hun hele bezit moeten herfinancieren, door leningen met een looptijd van een dag;

Het eerste vermoeden op eamelje.net dat de dollar nogal overgewaardeerd is, verscheen in maart 2005;
En dit valt me tegen, ik dacht toch al langer met het onderwerp bezig te zijn;

Boeklog maakte er ook pas in september 2005 uitdrukkelijk melding van, ondanks mijn aandacht voor Krugman eerder;

Nu ja. Lezen, en denken over, is zeker niet hetzelfde als schrijven;
Hoe vaak ik op mijn weblogs ook hardop denkend aantekeningen opschrijf;
Inderhaast;

Enfin, benieuwd wat er maandag weer failliet gaat op Wall Street;

Ook in 2005, besteedde ik aandacht aan de polshoogspringer Rens Blom. Die eenmaal in een natte verwaaide wedstrijd zijn normale niveau haalde, waar de anderen duidelijk faalden, en toen wereldkampioen werd;
Als ik in voorbeschikking en lot zou geloven, kwam hier te staan dat Blom in die ene wedstrijd alle geluk voor de rest van zijn carrière schijnt te hebben opgebruikt;
Het werd nooit meer wat. Dus stopt hij;

Begrafenisblom voor Blom;


Overwegingen | 0929

Beste karakterisering van het Amerikaanse overheidsplan om de financiële sector te redden: ‘No banker left behind‘;

Als u dit niet begrijpt, het desastreuze plan van de regering Bush om het onderwijs te verbeteren heette: ‘No child left behind‘;

Enfin. Ik hoefde niet eens tot maandag te wachten voor de laatste rampen uit bankenland gemeld werden. Fortis, genationaliseerd. Dexia, wordt waarschijnlijk genationaliseerd. Bradford & Bingley, genationaliseerd;

Ik zou haast zeggen: blij dat ik geen geld heb;

Ondertussen zie ik anders nog wel steeds allerlei reclame voor beleggingsproducten langskomen, in allerlei media;
Weggegooid geld dat — al zullen die media dit niet met mij eens zijn;

En je kunt alleen maar hopen dat al die topmensen van de banken hun miljoenenbonussen belegd hebben in nu waardeloze aandelen;
Maar dat zal wel niet;
Ik zie hen er voor aan ook de speculanten te zijn achter de razendsnel gestegen olie- en voedselprijzen;
Ik houd mijn vijandbeeld liefst zo simpel mogelijk;

Opmerking die ik gisteren las, over de status van beroepen. Hoe het vak onderwijzer enorm in aanzien is gedaald tijdens de twintigste eeuw, waar dat van beursspeculant juist geweldig steeg;

Denkend aan Holland zie ik waardepapieren
Snel door begerige vingers gaan
Rijen op koopwaar geile batavieren
Als zedeprekers op de kansel staan
En in de geweldige bankcatacomben
De tankerdollar en de krugerrand
Biljetten aan toonder, bigotte mores
Menten, Verolme, in een groot verband
De lucht hangt er laag en de geest wordt er langzaam
In parlementarische dampen gesmoord
En op alle terreinen is de stem van de koopman
Met zijn ethische krampen het meest aan het woord…

Gerrit Komrij, ‘De Binnenring van Holland’, naar Marsman


Overwegingen | 1004

2. August [1914]. Deutschland hat Rußland den Krieg erklärt. — Nachmittag Schwimmschule.

Dezer dagen moet ik vaak denken aan wat Franz Kafka in zijn dagboek aantekende op de dag dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak;
Niet omdat ik me met Franz Kafka wil vergelijken. Meer om het idee dat er dezer dagen iets kan gebeuren dat een kettingreactie oplevert met grote gevolgen. En achteraf zal dat dan net de dag zijn dat ik op eamelje.net iets zeer onnozels heb geschreven;
Kansen genoeg, deze week;

Nu ja, tot het nieuws doorkwam, laat op de vrijdagmiddag, dat het Nederlandse deel van Fortis en de bank ABN Amro volledig genationaliseerd worden, leek het kabinet Balkenende wel erg passief bij alle ontwikkelingen;
Eerder was het grootste nieuws dat een minister wil dat politieagenten hun haar knippen en hun oorbellen uitdoen;

Tussendoor is wel de geschiedeniscanon opgenomen in de kerndoelen voor de basisscholen en voortgezet onderwijs;
U kunt mijn mening over deze canon kennen;
Maar samengevat luidt die: het is niet meer dan Trots Op Nederland, maar dan in het klaslokaal;

Niet opgenomen in éen van de vijftig vensters van de geschiedeniscanon, maar wel nuttige kennis over de recente geschiedenis: Zodra politici zich tegen het onderwijs aanbemoeien, daalt de algemene kwaliteit daarvan;
Dat is een wet;
Maar om éen of andere reden kunnen ze het niet laten zich er tegenaan te bemoeien — en zelfs de inhoud van een schoolvak te bepalen;

Elders schreef ik:

Die Nederlandse geschiedeniscanon, van de commissie Van Oostrom, is opgesteld met een ander doel. Die is een reactie op tal van buitenlandse ontwikkelingen, en op stevige binnenlandse problemen. In de grote steden staan namelijk nogal wat scholen waar alleen nog kinderen van buitenlandse komaf les krijgen. Nederlanders zijn dat, voor wie Nederland te lang een vreemd land blijft.

Ik zal niet ontkennen dat er zo’n integratieprobleem is. Maar ik vraag me wel af óf er teruggevallen moet worden op de primitiefste clichés over het Vaderland om kinderen wat begrip over Nederland mee te geven. Diezelfde commissie Van Oostrom ziet namelijk heel goed dat de meeste leraren de culturele bagage niet hebben om geschiedenis anders dan in clichés te behandelen.


Overwegingen | 1006

Ik heb een weetje over de financiële markt in Nederland, maar weet dit slechts half. En dus stoort me daar niets meer over terug te kunnen vinden;
Een paar jaar terug was er even reuring over dat iemand vond dat de financiële instellingen hier ongezond groot waren geworden — door alle kleintjes op te kopen, of er mee te fuseren;
Er zijn vrijwel alleen Gargantueske banken en verzekeringsmaatschappijen over;
Dus denk ik: een probleem aan het dodelijk virus waarmee de banken op het moment besmet zijn, is dat het heel makkelijk Nederland bereikt, en hier nog veel meer zal aanrichten, vanwege de noodzakelijk geworden innige contacten elders — anders konden die reuzen niet blijven bestaan;

‘Omstanders’ is een vreemd woord. Vooral omdat het woord alleen gebruikt wordt in nieuwsberichten over ongelukken en andere narigheid;
Als er staat ‘omstanders boden hulp’ dan lijkt het net of die mensen daar al stonden te wachten tot eindelijk iets gebeurde;

Merkwaardig hoeveel mensen telkens triomfantelijk taalfouten bij anderen menen te moeten verbeteren, op basis van wat verkalkte regels die ze ooit op school hebben geleerd;
Die regels zijn willekeurig bedacht — vaak naar analogie van iets in het Latijn, terwijl die analogie er daarvoor in de spreektaal nooit was;
Ik heb op school vooral geleerd onopvallend op een stoel te zitten, en me te vervelen. Betere regel om te overleven bestond er niet;
Maar deze kennis dring ik toch ook niet telkens aan anderen op?


Citaat van de dag | 1013

Wervende kop boven een stuk in Elsevier, 19 juli 2008: ‘Sparen bij een buitenlandse bank is meestal een stuk rendabeler dan geld wegzetten bij de grote Nederlandse banken. Bovendien is het net zo veilig.’

‘Pers waarschuwde te weinig voor Icesave’

Zie ook de uitspraak van Liebling, gisteren.


Quote of the Day | 1026

What this crisis has really been about is not cash flow or credit. It’s nothing to do with liquidity — what it’s really been all about is words. It’s the drying-up of mouths, the logorrhoea jam, the stammer and mutter of politicians who are incapable of making a confident sentence. Nobody has been able to speak to inspire. They all retreat to quavering caveating and timid obfuscation. Politicians talk with the empty grandiloquence of butlers and the bogus jargon of technicians. They steal meaningless, empty constructions from each other’s mouths like excited myna birds. They have lost the oratory and we have lost the ability to believe or trust them — and, worse, to be inspired or moved by them.

A.A. Gill, in another restaurant review that’s hardly about the food


Quote of the Day | 1103

The chief value of money lies in the fact that one lives in a world in which it is overestimated.

H.L. Mencken


Quote of the Day | 1119

Financial markets are supposed to be a means to an end — a more prosperous and stable economy as a result of good allocation of resources and better management of risk. But instead, financial markets didn’t manage risk, they created it.

Joseph E. Stiglitz, in: Der Spiegel

Five Nobel prize winners on the current crises.


Quote of the Day | 1202

Bleak is chic
 


Quote of the Day | 0108

Whether we are dealing with banks, taxation, security, religion, or climate change, we need more than ever to find ways of encouraging, not penalizing, news organizations that try to report matters of the greatest complexity and significance. The financial crisis currently facing newspapers in America and Europe is grave and comes at a time when they are more needed than ever. In years to come people may not question why newspapers got things wrong about such complicated matters as corporate tax structures or the behavior of investment banks; they may express wonder that they even tried.

Alan Rusbridger, A Chill on ‘The Guardian’


Overwegingen | 0119

Zo’n dag waarop je natregent uit wolken die niet eens bestaan, volgens Niederschlagsradar.de, of Buienradar.nl;

19 januari, de meest deprimerende dag van het jaar 2009;
Fijn wel dat de maandag met het blauwtje altijd zo vroeg valt. Hebben we dat maar weer gehad;

Prachtige paradox trouwens: doordat de lucht steeds schoner wordt, warmt de aarde in Europa extra op;
Het ene milieuprobleem ontaardt na aanpak in het andere; en nooit zullen de milieufanaten daar de grap van kunnen inzien;

De krant was al eens dood. In de VS tenminste;

Nooit geweten dat Dali’s smeltende horloges zo klein waren;
Nu ja, had ik maar het ene vak kunstgeschiedenis moeten afmaken, dat niets anders was dan titels van kunstwerken uit het hoofd leren, met de kunstenaar, afmetingen, en plaats van tentoonstelling daarbij;
Maar dit leek me nu echt nutteloos feitenfetishisme;

Ondertussen, in de echte wereld, blijft Willem Middelkoop volhouden dat het allemaal nog veel erger wordt, met de financiële crisis;
Paul Krugman geeft hem daarin gelijk. Er worden nu kunstmatig banken in stand gehouden, die eigenlijk failliet zijn;
2009, het jaar waarin ‘zombie’ veelvuldig als voorvoegsel gebruikt gaat worden;


Citaat van de dag | 0127

Miljard is het nieuwe miljoen.
 


Quote of the Day | 0208

Economists know nothing; politicians only know what economists tell them; bankers think economists are fantasists and politicians are idiots; bankers know less than nothing. If you want to really and truly understand what’s happening around you, what’s making the weather, look at the culture. Forget the economy. The economy is some dull computer game played by nerds, wonks and sad men who want to screw Ukrainians on credit. The culture is what you live in and it’s as sensitive as a chilly oyster.

AA Gill, ”Goodman”


The Great Crash, 1929
John Kenneth Galbraith

[…] Eén zo’n fout is om te denken dat bankiers het wel zonder toezicht zouden kunnen stellen. En het enige dat ik aan dit boek overhoudt zijn enkele uitspraken van Galbraith over de aard van die controle.

Toezicht zal in het begin altijd te streng zijn, zo waarschuwt hij. Omdat de toezichthouder dan nog zo veel te bewijzen heeft.

Maar die aanvankelijke strengheid verdwijnt, totdat de controleurs zo langzamerhand deel uitmaken van het systeem waarop ze toezicht houden […]

boeklog 16 iii 2009


Overwegingen | 0331

Is de gemiddeld econoom niet nogal zelfzuchtig [pdf], en moet zijn werk daarom niet meer wantrouwen ontmoeten dan nu gebeurt?
Dat vind ik een interessante onderzoeksvraag, voor de verandering;
Bepaalde beroepen trekken bepaalde typen mensen aan, of stoten omgekeerd andere soorten mensen af. Het zou onzin zijn dat te ontkennen;

Voor een boer lijkt smetvrees me een behoorlijke handicap;

Politici van de grote Nederlandse partijen horen ook tot een bepaald soort type. Niet al te intellectueel. Kijk nu eens naar mevrouw Verdonk. Ooit goed genoeg geacht om een ministerspost te bezetten, maar in haar eentje toch een hulpeloos geval;

Historici zullen altijd proberen gelijk te krijgen in een discussie door het perspectief daarvan ineens geheel te veranderen;

Economen heb ik er overigens weleens van beschuldigd het te goed met de wereld voor te hebben;
Als ieder nu maar zou doen zoals zij het zien…

Beste nieuwskop van de afgelopen dagen: Studio Sport maakt eenzaam;
Nieuws, op basis van dit onderzoek;

Opvallend, Max Pam gestopt als literair criticus bij HP/De Tijd, door de trivialisering van de hoofdredactie;

Eindelijk, in de buitenlandse media een ware opmerking over waarom Nederland mag meedoen aan het G20-overleg;
Een feit dat de vaderlandsche media onbelangrijk vinden — misschien omdat het destabiliserend werkt;
Dat onze financiële sector veel te groot is voor ons land;
Eamelje.net schreef het al eens eerder;


Overwegingen | 0409

Nassim Nicholas Taleb, hij van de Zwarte zwaan, doet tien aanbevelingen voor een wereld waarin geen plotse kredietcrisis meer voor kan komen;
En Taleb is daarbij nogal bot, en grof;
Zoals altijd;

Tegelijk speelt er, als het om die bankencrisis gaat, telkens maar éen zinnetje door mijn hoofd. Een opmerking van Krugman misschien. Dat het IMF in de landen waar zich vergelijkbare crises hadden voorgedaan eerst de elite in de financiële sector zo gauw mogelijk verwijderde;
Want achter elk financieel probleem van deze aard schijnt eerst de ongeremde zelfverrijking van enkelingen de oorzaak te zijn;
En onze oplossing voor de kredietcrisis is nu om de elite die alles fout deed belastinggeld toe te schuiven;
Meestal zonder zicht op wat daar mee gebeurt;

Ondertussen is nu al nieuws dat volgende week een panel van privacytoezichthouders enkele dopingregels onmenselijk en tegen de Europese wet gaat noemen;
Iets dat iedereen met enig gezond verstand allang weet;

Bij dopingregels geldt nu eenmaal de omgekeerde bewijslast. Niet de sporter is onschuldig tot het tegendeel bewezen wordt. Nee, de sporter is tot eeuwig verdachte gemaakt, die zijn onschuld telkenmale moet bewijzen door in een potje te piesen onder het oog van wildvreemden, bloed af te staan aan onbekenden, of zich de haren uit het hoofd moet laten rukken voor onderzoek;

En doe alstemblieft meteen open als een morsig type zich aandient dat zich dopinginspecteur noemt, want anders komt daar nog weer heibel over;

Ondertussen was er vooral in Oostenrijk dopingnieuws, sinds Tour-verrassing Bernard Kohl publiek is gaan biechten;
Tegelijk lijkt zijn bekentenis natuurlijk de beste reclame voor bloeddoping die er bestaat. Spritz maar cera jongens, en je wordt er derde mee in de zwaarste wielerwedstrijd die bestaat;
Derde, en bergkoning daarbij;

En mijn oud-coach Henk Kraaijenhof wordt beschuldigd dopingdealer te zijn geweest — in de autobiografie Opkomst en ondergang van een ongelooflijk stomme zak van oud-atletiekmanager Raymond de Vries;
Nu is deze De Vries niet in zijn eerste leugen gestikt;
En over Henk Kraaijenhof wil ik absoluut wel wat aannemen; Zoals dat hij in zijn lichamelijke preparatie van atleten de rand van wat wettelijk kan zal hebben opgezocht;
Omdat doping wel het herstel na training versnelt, maar verder niet iemands lichamelijke beperkingen opheft;
Maar het verwijt dat hij nogal zou hebben gedeald is me vreemd. Omdat ik dat niet kan rijmen met de man die voor een fooi meerdere avonden in de week sukkeltjes in de regio kwam trainen, en daar zo’n plezier in had;


Hoe te liegen met statistieken | 0423

In september stond de Nederlandse economie er nog stevig voor, dixit de minister van Financiën;
Al stond hij zichzelf enige somberheid toe: het kon zijn dat de groei van de economie in 2009 miniem zou zijn, of op 0% kon uitkomen;
Het IMF zegt inmiddels keihard: 4,8% krimp;

Wat nog meevalt, omdat economen in Duitsland 6% krimp verwachten;
En gezien de banden tussen de Nederlandse economie en de Duitse, staat het Centraal Planbureau ineens te kijk als dommig lachebekje, met zijn eerdere voorspelling in maart van 3,5% krimp;

Maar wat is er nu werkelijk aan de hand?

Er wordt gelogen;

Of er worden ineens vroegere leugens losgelaten;

Nu zal dit moeilijk anders gaan. Chomsky schreef ooit een boek dat hij Necessary Illusions noemde. En daar moet ik altijd aan denken in dit soort gevallen;
Ook overheden zijn illusies van node;
Maar van de weeromstuit vertrouw ik nogal wat cijfers niet die de planbureaus en andere overheidsinstanties verstrekken — tenminste als het om absolute aantallen gaat;

Het bekendste voorbeeld is wel dat Nederland een relatief lage werkloosheid lijkt te hebben, omdat het anders rekent dan de omringende landen;
Gedeeltelijk arbeidsongeschikten tellen bijvoorbeeld niet mee als werklozen;
Nu goed, in de VS tellen de werklozen die na drie maanden nog geen nieuwe baan hebben niet meer mee voor de statistieken;
Overal is wel wat, en nergens deugt het;

Dus is over cijfers in het nieuws hoogstens te zeggen dat alleen kunnen deugen wanneer ze een trend laten zien;
Als de werkloosheid stijgt, bijvoorbeeld;

Het ware dus te hopen dat deze crisis nu eens gebruikt wordt om wat valse lucht uit al de overheidsstatistieken te persen;
Anderzijds, wie zou daar ook maar een tel belang bij hebben, behalve onnozele wetenschappers?

Maar Paul Krugman boog zich onlangs met nieuwe kennis over een oud probleem. Zolang al ik over ICT schrijf, zolang al is daar het probleem dat door al die nieuwe technologie de arbeidsproductiviteit per werknemer moet stijgen, en Europa daarin stelselmatig achterblijft op de VS;
Hoe kon dat toch?
Nu pas blijkt hem dat vooral de Amerikaanse financiële sector bovenmatig goed presteerde, volgens de cijfertjes, en de statistieken dus kleurde;

* How to Lie With Statistics werd ooit besproken op boeklog.


Quote of the Day | 0527

Both the British and the American plans to help the banks are very, very, very expensive variations on the theme of sticking their fingers in their ears and loudly singing ‘La la la, I’m not listening.’

John Lanchester, ‘It’s Finished’


Quote of the Day | 0603

The economics profession appears to have been unaware of the long build-up to the current worldwide financial crisis and to have significantly underestimated its dimensions once it started to unfold. In our view, this lack of understanding is due to a misallocation of research efforts in economics. We trace the deeper roots of this failure to the profession’s focus on models that, by design, disregard key elements driving outcomes in real-world markets. The economics profession has failed in communicating the limitations, weaknesses, and even dangers of its preferred models to the public. This state of affairs makes clear the need for a major reorientation of focus in the research economists undertake, as well as for the establishment of an ethical code that would ask economists to understand and communicate the limitations and potential misuses of their models.

The Financial Crisis and the Systemic Failure of Academic Economics


Law of the Day | 1130

Noam Chomsky: One of the most important comments on deceit, I think, was made by Adam Smith. He pointed out that a major goal of business is to deceive and oppress the public.

And one of the striking features of the modern period is the institutionalization of that process, so that we now have huge industries deceiving the public–and they’re very conscious about it, the public relations industry. Interestingly, this developed in the freest countries–in Britain and the US–roughly around time of WWI, when it was recognized that enough freedom had been won that people could no longer be controlled by force. So modes of deception and manipulation had to be developed in order to keep them under control.

[Noam Chomsky meets Robert Trivers, to discuss deceit]

There is a video here.

Boeklog on Chomsky


Quote of the Day | 0315

We tend to think that the economy was killed by irresponsible risk-taking, a lack of regulation or a bubbling housing market, but the problem goes deeper. Those were just the little aeroplanes circling King Kong’s head (“Oh no, it wasn’t the aeroplanes. ’Twas beauty killed the beast”). The ultimate flaw was the lure of bad biology, which resulted in a gross simplification of human nature.

Frans de Waal, ‘How bad biology killed the economy’

Boeklog on Frans de Waal


Quote of the Day | 0620

The only politician who seemed to understand The Black Swan is David Cameron. He was convinced that there is great hidden risk in the economy in a world that has become much more complex in the past 25 years. He understood that government deficit makes you more reliant on forecasting, at the same time that our reliance on forecasting has proved disastrous.

Nassim Taleb: ‘My Bright Idea’

Boeklog over Taleb’s Black Swan


Quote of the Day | 0907

today’s historians are far humbler about what they can hope to achieve than modern economists. Historians know that no big question is ever definitively settled. They know that every big and interesting topic will be revisited, revised and examined from new angles. Each generation will reinterpret the past and deliver its own verdict.

This way of looking at the world is less obviously useful to practical men, seeking to make decisions. But maybe it is time for an alternative to the brash certainties, peddled by those pseudo-scientists, otherwise known as economists.

Gideon Rachman, ‘Sweep economists off their throne’


Quote of the Day | 0913

As we saw with banks, Toyota’s problem, the BP oil spill, an economic system with a severe agency problem builds a natural tendency to push and hide risks in the tails, even without help from the economics establishment. Risks keep growing where they can be seen the least; there is a need to break the moral hazard by making everyone accountable both chronologically and statistically.

Hence the principle: The captain goes down with the ship; all captains and all ships: making everyone involved in risk-bearing accountable, no exception, not a single one.

N.N. Taleb, ‘Why Did The Crisis of 2008 Happen?’

Boeklog on Taleb’s The Black Swan.


De Swaan, over marktwerking en bankiers

Bram de Swaan houdt de Thomas More Lezing 2010, op 17 november 2010 in Nijmegen.

Boeklog over De Swaan


Quote of the Day | 1121

In the current policy debate, debt is often invoked as a reason to dismiss calls for expansionary fiscal policy as a response to unemployment; you can’t solve a problem created by debt by running up even more debt, say the critics. Households borrowed too much, say many people; now you want the government to borrow even more?

What’s wrong with that argument? It assumes, implicitly, that debt is debt – that it doesn’t matter who owes the money. Yet that can’t be right;

Paul Krugman, ‘Debt, deleveraging, and the liquidity trap’

Boeklog on Krugman


Quote of the Day | 1224

Economics has become the most successful social science by being dogmatic and imperialistic; the implication is that an introduction to economics is all you really need to design policy.

Dan Ariely in: ‘Better the Devil You Know’


Quote of the Day | 0210

Other network industries – airports, nuclear plants – have long operated under special bankruptcy codes, ensuring an orderly wind-down and handover of assets. Unlike every other private businesses, big banks knew they would never be allowed to go bust. So they took too many risks and leveraged themselves to the hilt, to maximise returns on capital (and hence profit and pay); […]

Allister Heath, ‘The Top Ten Real Causes of the Crisis’


Citaat van de dag | 0519

Overigens was hij die woensdagavond ook wel weer grappig, onze domme Nout. In een poging uit te leggen dat het weer de goede kant op gaat (!) met Griekenland, vertelde hij dat de Griekse export sinds oktober groeit met 35 procent per maand. Dat klinkt sterk. Dan is de Griekse export sindsdien verachtvoudigd! Er moet een ware tsunami van olijven en féta over Europa zijn gespoeld! Geen verstand van cijfers dus, deze Wellink. Toch jammer voor zo’n man, in die functie.

Marcel Hulspas, ‘Wanneer gaat de PVV ons iets opleveren?’


Quote of the Day | 0710

no amount of reorganizing can simply do away with €350 billion ($473 billion) in government debt. How to cope with this debt without ruining the European project is the most pressing question of recent weeks. After 20 years of bad decisions, spineless reforms and postponed actions, it isn’t the citizens but the markets that have forced united Europe into an endgame over the euro. How can this currency have a future? Is there a risk that Greece is only the first domino in a row that could end with Germany? Is the euro zone a faulty design?

Der Spiegel: The Ticking Euro Bomb


Quote of the Day | 0910

We had the catastrophe. And in our history every time we’ve had a major collapse like this, we’ve had a government with a strong enough backbone to step in and say “Okay, how can we fix the problem?” And many people thought that’s what was going to happen after the 2008 collapse. What instead we saw was that congress was overwhelmed by an army of lobbyists – twenty-five times the lobbyists defending bank interests as promoting reform! The product of that swarm of bank lobbyists was a reform package that has not addressed any of the fundamental issues that led to the bubble and the burst and the collapse of our economy. And that’s testimony to Wall Street’s extraordinary power over the left and the right.

Lawrence Lessig on How Money Corrupts Congress – and How to Stop It


Citaat van de dag | 1120

Europese instellingen hebben de neiging besluiten door te voeren, ook als lidstaten er niet aan willen. Die worden daarom geregeld gedreigd met rampen als de Europese besluitvorming zou stagneren. Dat gebeurt ook nu. President Sarkozy, die zijn politieke positie aan de euro heeft opgehangen, heeft zelfs beweerd dat de val van de euro tot oorlog zou leiden. Tussen wie en wie en waarover, is niet duidelijk.

Met zulke dreigementen krijgt Brussel wellicht ook nu weer de regeringen op één lijn, maar het moet worden betwijfeld of die de noodzakelijke maatregelen kunnen doorvoeren. Uiteraard zal een val van de euro leiden tot inflatie in zuidelijke lidstaten die hun schulden alleen door het aanzetten van de drukpers kunnen betalen. In zwakke staten – en daar gaat het hier om – is inflatie steeds een alternatief geweest voor belastingheffing.

Hein A. Klemann, ‘Waarom zo bang voor het einde van de euro?’


Quote of the Day | 1121

All of these reasons have something in common. They all suggest that economic growth is helpful in preserving the legitimacy of the state. Sustained mass unemployment can generate riots and crime or – remember the 30s – worse. The higher taxes that points 2, 3 and 4 suggest would accompany stagnation would lead others to suddenly discover their inner libertarian, and would intensify distributional conflicts. And the absence of growth would sharpen the question: what the heck is it that governments do for us anyway?

Stumbling and Mumbling, ‘Why governments need growth’


Citaat van de dag | 1130

economen zijn te veel onderdeel van de politieke ideologie en praktijk geworden en dus ‘medeplichtig’ aan politieke blunders. De economische wetenschap heeft kortom veel te weinig gezag opgebouwd in onze samenleving.

Het zelfonderzoek waarvoor de academische economen nu staan kan een adequate symbolische start krijgen met het voorlopig, in elk geval de komende vijf jaar, niet meer uitreiken van de Nobelprijs voor de economie.

Jan Derksen, ‘Even geen Nobelprijs economie meer’


Citaat van de dag | 1215

Als mensen echt gaan ontdekken dat ze dertig, veertig jaar lang gewerkt hebben voor een pensioen dat er niet meer is, dat hun huis niet zo veel waard is als ze in volle huizenboom geloofd hebben, denk je dat ze zich dan vragen zullen stellen bij hun eigen gedrag? Nee, ik loop hier nu al bijna veertig jaar rond op aarde, en ik weet dat ze liever zullen roepen dat een ander het heeft gedaan. Iemand zal de schuld krijgen.

Joris Luyendijk, bij Humo

Luyendijk’s weblog bij The Guardian over de financiële wereld in Londen.
Boeklog over Luyendijk


Quote of the Day | 1221

a lack of money brings unhappiness, but an overabundance does not have the opposite effect.

‘The Overjustification Effect’


Quote of the Day | 1229

In an age of historic stagnation and depression, the most potentially depressing thing in 2011 has been the continued absence of the economy from serious political debate.

Mick Hume, ‘Bleak midwinter of the economy’


Citaat van de dag | 0102

Natuurlijk werden critici van de euro aan het woord gelaten. Het journalistieke beginsel luidde: we doen een interview en dan is die kant ook ‘gecoverd’. Wat iets anders is dan uitleggen hoe het zit. Het interview is niet het meest hoogstaande journalistieke genre.

De lezer krijgt standpunten voorgeschoteld en moet het maar uitzoeken – het interview is in de kern de uitbesteding van je journalistieke plicht.

Martin Sommer, ‘2012: meer journalistieke belangstelling voor de goeien’


Quote of the Day | 0111

SPIEGEL: Do you understand the German fear of becoming the main financial contributor to a so-called transfer union, where the richer members of the euro zone would subsidize the poorer ones?

Schwarzenberg: Of course I understand it. The only thing is, the German recovery and Germany’s export performance are based on the fact that the countries that are now in debt went shopping on credit in Germany. Who benefited the most from all the reckless debt policies? You did! The Germans should keep that in mind.

‘We Have to Move Away from a Europe of Small Minds’


Quote of the Day | 0202

  • Have banks outlived their historical role, or can they be restructured to finance productive capital investment rather than simply inflate asset prices?
  • Would a public option provide less costly and better directed credit?
  • Why not promote economic recovery by writing down debts to reflect the ability to pay, rather than relinquishing more wealth to an increasingly aggressive creditor class?

Michael Hudson, ‘Banks Weren’t Meant to Be Like This’


Quote of the Day | 0207

Game theory is also helpful in understanding how governments are likely to behave during a debt crisis. The key, Rogoff argues, is to ignore everything that governments say and instead to concentrate on the incentives that drive their behaviour. “One of the reasons that Carmen Reinhart and I hit it off, is that we are both incredibly cynical about governments.”

Lunch with the FT: Kenneth Rogoff


Quote of the Day | 0717

Similarly, successful traders will be given more responsibility, first heading their departments and then leading the bank itself. They will gain a reputation as the kind of person who can handle risk, and they will believe their own publicity. The likes of Dick Fuld of Lehman Brothers and Jon Corzine at MF Global seemed to regard caution as a quality for wimps.

This is a variant of the Peter principle, which holds that managers get promoted to their level of incompetence. The trader-cum-executive will make the biggest mistake when he is in charge of the whole bank. By this stage, he will be personally rich and will remain so even if the entire bank fails, […]

Buttonwood, ‘The golden rules of banking’


Quote of the Day | 0822

The fact that there is an enormous crisis with huge unemployment rates in the peripheral countries does not mean, however, that the Euro is in crisis. It would be in crisis only if these peripheral countries, including Spain, would leave the Euro. That would mean the collapse of the German banks and the European financial system. But this is not going to happen. The measures being taken in Spain and other peripheral countries, with the support of the Troika, by the Spanish and other governments are the measures that the conservative forces they represent have always dreamed of: cutting salaries, eliminating social protection, dismantling the welfare state, and so on. They claim they are doing it because of instructions from Brussels, Frankfort, or Berlin. They are shifting responsibilities to foreign agents, who supposedly are forcing them to do it. It is the externalization of blame. Their major slogan is, “There are no alternatives!”

Vincent Navarro, ‘The Euro is Not in Trouble; the People Are’


Quote of the Day | 0910

If and when the euro eventually breaks up it will destroy the common market and the European Union. Europe will be worse off than it was when the effort to unite it began, because the breakup will leave a legacy of mutual mistrust and hostility. The later it happens, the worse the ultimate outcome. That is such a dismal prospect that it is time to consider alternatives that would have been inconceivable until recently.

In my judgment the best course of action is to persuade Germany to choose between becoming a more benevolent hegemon, or leading nation, or leaving the euro. In other words, Germany must lead or leave.

George Soros, ‘The Tragedy of the European Union and How to Resolve It’


Citaat van de dag | 1001

Heel Nederland bekreunde zich over de langstudeerboete en de ontbrekende dekking van 140 miljoen. Intussen hebben we aan leningen het honderdvoudige, namelijk 14 miljard euro, gestort in de put van Griekenland en andere noodlijdende eurolanden en niemand weet waar het geld gebleven is. Een euro kwijt is een ramp, een miljard kwijt is statistiek.

Martin Sommer, ‘Feiten willen we jongens, knoertharde, grote feiten’


Citaat van de dag | 1005

Door de Duitse hereniging is een wezenlijk element van de Europese dynamiek kapot gegaan, dat gebaseerd was op een evenwicht tussen de vijf grootste lidstaten – West-Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en Spanje. Het is geen toeval dat met de Duitse eenheid ook de Britse belangstelling voor de Europese Unie is verdwenen. Door de gestage terugtrekking van de Britten is de machtsbalans alleen nog maar verder uitgehold.

Wolfgang Münchau, ‘Duitse hereniging hielp eurocrisis in de hand’


Quote of the Day | 1015

The financial system is an archetypical complex, adaptive socioeconomic system – and has become more so over time. In the early years of this century, financial chains lengthened dramatically, system-wide maturity mismatches widened alarmingly and intrafinancial system claims ballooned exponentially. The system became, in consequence, a hostage to its weakest link. When that broke, so too did the system as a whole. Communications networks and social media then propagated fear globally.

Conventional models, based on the representative agent and with expectations mimicking fundamentals, had no hope of capturing these system dynamics. They are fundamentally ill-suited to capturing today’s networked world, in which social media shape expectations, shape behavior and thus shape outcomes.

‘Economists Played a Special Role in Contributing to the Problem’


Quote of the Day | 1120

The attempt by countries to bolster the faltering financial system has in fact increased their dependency on the financial markets to such an extent that their policies are now shaped by two sovereigns: the people and creditors. Creditors and investors demand debt reduction and the prospect of growth, while the people, who want work and prosperity, are noticing that their politicians are now paying more attention to creditors. The power of the street is no match for the power of interest. As a result, the financial crisis has turned into a crisis of democracy, one that can become much more existential than any financial crisis.

Cordt Schnibben, ‘Prison of Debt Paralyzes West’


Quote of the Day | 1127

As European countries have dug themselves deeper and deeper into debt in recent years, there has been a dramatic increase in this dependence. Governments are addicted to borrowed money — and banks meet this need by purchasing sovereign bonds. As an unspoken reward, the banks expect nothing less than a guarantee of their own survival. Should a bank run the risk of collapse, the state is expected to use taxpayer money to prop it up.

‘The Faustian Bargain between States and Banks’


Citaat van de dag | 1220

Mijn eigen natte-vinger-indruk: zolang de geldpersen doordraaien maar inflatie uitblijft, merkt de gemiddelde burger relatief weinig van hoe die wordt uitgezogen. Maar het idee dat je geld kunt blijven doordrukken zonder dat de prijzen stijgen, lijkt me even houdbaar als het idee dat je subprime hypotheken met een complex financieel instrument kunt omtoveren in super veilige triple A -beleggingen.

Joris Luyendijk, ‘Kommer en kwel’


Quote of the Day | 0106

So what exactly did the bailout accomplish? It built a banking system that discriminates against community banks, makes Too Big to Fail banks even Too Bigger to Failier, increases risk, discourages sound business lending and punishes savings by making it even easier and more profitable to chase high-yield investments than to compete for small depositors. The bailout has also made lying on behalf of our biggest and most corrupt banks the official policy of the United States government.

Matt Taibbi, ‘Secret and Lies of the Bailout’


Citaat van de dag | 0227

de aandacht van de goede journalisten staat in geen verhouding tot de potsierlijke hype rond de begrotingsregels en het mediagetetter over de 3-procentnorm. Veel, met name Haagsche journalisten staan, net als onze politici, mijlenver buiten de deprimerende, economische werkelijkheid.

Wanneer wordt weer bericht over echte economische problemen in plaats van over de gevechten onder de Haagsche kaasstolp? Misschien dat onze politici terugkomen op de Nederlandse bezuinigingsgekte als ze stelselmatig bevraagd zouden worden op de gevolgen van hun beleid voor de Nederlandse economische situatie, voor werknemers en bedrijven.

Bas Jacobs, ‘Waarom gaat het niet over de echte economie?’


Quote of the Day | 0228

If what happened in the Western world financial system had happened at another time in history, there would have been an obvious political response: a revolt against the Roger Younts of the world and, more generally, the grotesque inequities spawned by the putatively free financial marketplace. If the memory of British socialism wasn’t so fresh—if people didn’t still recall just how dreary London felt in 1980—they’d be pulling down the big banks, and redistributing the wealth of the bankers, and it would be hard to find a good argument to stop them from doing it. The absence of the satisfying political response to the financial crisis is due, at least in part, to the absence of an ideological vessel to put it in. No one wants to go forward in the same direction we’ve been heading, but no one wants to turn back either. We’re all trapped, left with, at best, the hope that our elites might experience some kind of moral transformation.

Michael Lewis, ‘The Way They Live Now’


Bonus
week 09

Boeklog levert mij soms een onmogelijke verplichting op. Er zijn namelijk boeken waarover niet meteen wat te schrijven is – zoals ik toch het liefste doe. Omdat mijn eerste onmiddellijke reactie geen recht doet aan de schok die ik voelde.

Gelukkig zijn dat niet heel veel boeken over een heel jaar gerekend.

Jammer genoeg zijn dat niet heel veel boeken over een heel jaar gerekend.

Want misschien bieden juist wel deze boeken dát waarom ik lees. Omdat door zulk lezen iets verschuift.

Toegegeven, door boeklog heb ik ook al weleens ontdekt een boek toe te juichen om redenen die me jaren daarvoor ook al eens erg enthousiast hadden gemaakt. Had al die opwinding eerder toch geen enkele uitwerking — omdat de aanleiding blijkbaar geen blijvend effect opleverde.

Maar. Het boek Debt. The First 5,000 Years van David Graeber schudt mijn ideeën over economie nogal grondig op. Omdat het zo radicaal anders is dan de gebruikelijke inzichten die economen te bieden hebben.

David Graeber is een Amerikaanse antropoloog. Maar hij werd ook dé adviseur achter de Occupy-beweging; Graeber is de man die de slogan bedacht:

We are the 99%

Al geldt tegelijk ook dat het onzin is hier bij Graeber nadruk op te leggen, en bij economen als Krugman, Stiglitz, of Galbraith te negeren dat zij voor de Amerikaanse overheid hebben gewerkt, en daarmee een agressief oorlogsvoerende macht te hebben gediend.

Graeber herschreef slechts de wereldgeschiedenis in zijn boek. Het vergt tijd om dat te verwerken.

Ondertussen valt over de huidige financiële crisis simpelweg te zeggen dat de financiële wereld niets meer te maken heeft met de reële economie.

Ondertussen houden de banken simpelweg de nationale regeringen in gijzeling. En mede daardoor is er nog nooit zo veel geld geweest als op het moment. Al dit haalt zelden het nieuws. De feiten zijn te groot, en wijken te veel af van wat de media gewoon zijn te brengen — vanwege te systeemondermijnend.

Algemeen nieuws werd wel dat de Zwitsers voor een wet hebben gestemd, die aandeelhouders de macht geeft om bonussen aan het management te blokkeren. Want dat gegeven valt nog net wel te behappen.


Quote of the Day | 0320

Inmiddels is de euro de grootste bedreiging voor vrede, stabiliteit en welvaart in Europa sinds de oorlog. Economieën krimpen. De werkloosheid in Spanje en Griekenland bedraagt meer dan 25 procent. Een sociale tijdbom tikt. Hierdoor winnen andersoortige verbeelders als de Griekse partij Gouden Dageraad aan macht. Maar alle denkkracht inzetten om te kijken hoe we zo elegant mogelijk uit deze ellende kunnen komen, doen we niet.

Ewoud Jansen, ‘De euro-ellende hebben we te danken aan de praatjesmakers’


Citaat van de dag | 0321

Alle collega’s van de jongeman bij de kredietbeoordelaar zijn volgens hem hardcore neoliberaal. En toch zijn ze tegen privatisering, want het werkt niet.

Ik heb de afgelopen week proberen na te denken waarom journalisten, columnisten en politici hier niet veel meer op hameren. Hypothese: het is erg moeilijk om een kartel als problematisch te zien als je er zelf ook in zit. Hoeveel kwaliteitskranten zijn er nu? Hoeveel hoogwaardige nieuws- en achtergrondprogramma’s op tv en radio? En hoeveel grote politieke partijen?

Joris Luyendijk, ‘Het probleem van de vrije markt’


Citaat van de dag | 0421

Er bestaat een veel te groot vertrouwen in de corrigerende kracht van regulering. Het artikel ‘The dog and the frisbee’ legt de vinger op de zere plek. Een goed getrainde hond kan een frisbee vangen door gebruik te maken van eenvoudige vuistregels. Je kunt allerlei ingewikkelde natuurkundige modellen op de frisbee loslaten, maar veel beter dan de hond ga je het niet doen. De parallel met het bankentoezicht ligt voor de hand. Als je een instelling met professionals onderwerpt aan complex en gedetailleerd toezicht, dan ben je de relatie tussen instelling en toezichthouder aan het formaliseren en juridiseren. Het gevolg is dat de instelling vooral bezig zal zijn met het naleven van de regels of het zoeken naar mazen in de wet. Dit gaat onherroepelijk ten koste van ethiek en moreel besef. De gevolgen laten zich raden. Mensen voelen zich niet langer verantwoordelijk voor waar het echt over moet gaan en zien gedrag dat binnen de regels past als goed gedrag.

Marcel Canoy, ‘Banken moeten zichzelf opnieuw uitvinden’


Citaat van de dag | 0508

De totale schuld van Nederlandse gezinnen en bedrijven is in een paar decennia toegenomen van ongeveer vijftig procent naar 250 procent van het gezamenlijk inkomen. Vrijwel de gehele toename van die schuld is gaan zitten in niet-productieve sectoren, zoals onroerend goed en financiële speculatie. De overmatige schuld is dus niet ontstaan als krediet voor fabrieken, machines of infrastructuur. In plaats daarvan heeft ze de prijzen van huizen en kantoren opgedreven en de balansen van banken en beleggers doen groeien.

Hans de Geus, ‘Gij zult aflossen’


Citaat van de dag | 1002

Ook constateert hij dat het dominante beeld van banken niet klopt. Het zijn geen bemiddelaars tussen sparende huishoudens en investerende bedrijven, zoals banken zelf niet moe worden te herhalen. Het zijn vastgoedfondsen, aldus Taylor, die kort inlenen en lang uitlenen op basis van dekking door vastgoed. Besloegen hypotheekleningen in 1900 nog een derde van de bankbalans, in 2007 was dat verdubbeld. Bedrijfsleningen zijn een marginale post geworden.

En ook volgens Taylor zijn balansrecessies na een geïmplodeerde huizenzeepbel de ergste die er zijn.

Ewoud Engelen, ‘Europese beleidsmakers zijn bankvrienden’


Citaat van de dag | 0217

Het is helemaal niet zo’n moeilijke taal, Financialese, en na een tijdje kon ik zelfs moppen erin vertellen. Wat zou een bankier bij Goldman doen als-ie 5 miljoen dollar had? – Vragen waar de rest is gebleven. Of: Wat is een econoom? – Iemand die het oneens is met een andere econoom. Overigens zijn er drie soorten economen: zij die kunnen tellen en zij die dat niet kunnen. Economen hebben zeven van de laatste drie crises goed voorspeld, dus de economische wetenschap is niet waardeloos. De helft is zelfs nuttig – jammer dat economen het er nooit over eens kunnen worden welke helft.

Joris Luyendijk, ‘Dit kan niet waar zijn — Onder bankiers’


Citaat van de dag | 0414

De innovatie van control fraud is dat de buit formeel al van jou is. Zorg dat je topman van een bedrijf, bank, verzekeraar wordt. Haal dan de zaak leeg, met hulp en dekking van politiek en toezichthouder. Dát is fraude 2.0. Niemand maakt je iets, want je bent je eigen slachtoffer. In de opmaat naar 2008 groeiden hypotheekbanken als kool door het verstrekken van liar loans waaraan ze wel ten onder móesten gaan – maar niet dan nadat de topmannen er rijk van waren geworden.

Dirk Bezemer, ‘De echte fraude’


Citaat van de dag | 0424

Het Keynesiaanse beleid heeft juist getracht met meer schulden een schuldencrisis op te lossen en één gedeelte van deze tactiek is ze gelukt: we hebben wereldwijd nu 40 procent meer schulden dan 2008 (kredietcrisis). Echter, het inkomen is (relatief gezien) nauwelijks van zijn plek gekomen, terwijl de negatieve economische effecten zich nog moeten laten doen gelden.

Alexander Sassen van Elsloo, ‘Tijd voor andere economen’