Operation Manual for Spaceship Earth ~ R. Buckminster Fuller
Er is een heel beeldscherm te vullen met bezigheden van Richard Buckminster Fuller [1895-1983] die nuttig hebben uitgepakt. Schrijver was hij, dichter, uitvinder, ontwerper. Visionair. En in bijna alles interessant. In de jaren zestig schreef hij dit boekje. Dat was laat in zijn leven, maar toch ook weer vroeg gezien het geringe collectieve bewustzijn toen over de aarde, met zijn niet onuitputtelijke hoeveelheid grondstoffen.
Operation Manual for Spaceship Earth bestaat uit acht hoofdstukken, die naar mijn gevoel elkaar niet helemaal aanvullen. Naast dat hij een alternatieve wereldgeschiedenis geeft, mijmert Buckminster Fuller onder meer over wat evolutie is, en hoe zeer specialisering steeds tot uitsterven leidt. Maar ook de mensen moeten zich wel specialiseren, hun verstand is vrijwel te gering voor iets anders. Toch dringt zich de vraag op hoe groot zij samen kunnen denken, en waarom zij dit zo weinig doen.
Dan wordt de oude Buckminster Fuller nog communistisch ook, als hij hardop nadenkt hoe de welvaart in de wereld eerlijker verdeeld zou kunnen worden. Want dit moet. En dit kan. Welvaartsgroei van de éen gaat namelijk niet ten koste van de welvaartsgroei van een ander. Dat is geen mirakel, maar een simpel economisch gegeven. Kijk maar naar de armoe van anderhalve eeuw terug, wereldwijd.
Toch zou ik niet graag de Nederlandse politici de kost geven die werkelijk denken dat economie een zero-sum heeft; dat het rijker worden van de éen automatisch ten koste van de ander gaat. Ook Buckminster Fuller constateert dit, omdat hij ziet dat regeringen altijd éen standaardantwoord hebben als om verbeteringen gevraagd wordt. Verbeteringen zijn altijd te duur.
Hoe welvaartsgroei zich dan verhouden moet tot een beter milieubewustzijn heeft Buckminster Fuller dan nog weer niet goed doordacht. Al kan ook weer aangevoerd worden dat zulk bewustzijn een luxegoed is.
Dus wat moet ik denken van dit boek, behalve dan dat het me een ruw soort edelsteen lijkt, die alleen op wat toevallige breukvlakjes glinstert? Voor Buckminster Fuller spreekt dat hij alles zelf bedacht lijkt te hebben, en zich niet gestoord door welke conventie ook heeft uitgesproken. Dat een aantal thema’s uit dit boek inmiddels door veel meer mensen wordt gedragen, maakt het wat verouderd. Vervelend vond ik wel dat hij maar moeizaam leesbaar is.
RSS feeds