Kurt Tucholsky ~ Michael Hepp

Vooraf aan het lezen wilde ik drie antwoorden krijgen van deze biografie. Wat is het beste dat Tucholsky geschreven heeft? Was er een directe aanleiding begin jaren dertig om uit Duitsland te emigeren; naast hoe de Nazi’s aan de macht kwamen? En, hoe zat het nu precies met zijn dood, in 1935?

Om met die laatste vraag te beginnen. Ook Hepp, die op basis van langjarig archiefonderzoek vele leugens over Tucholsky zou hebben weerlegd in dit boek, weet niets zeker over deze dood.

Kwam die door ziekte? Was het zelfmoord? Moord, omdat de Nazi’s hun critici ook buiten Duitsland volgden? Hepp geeft het definitieve antwoord niet. Al hij is wel de eerste die de tot dan toe geldende zelfmoord-hypothese niet helemaal aanvaardt. Tucholsky slikte zware medicijnen, voor zijn maag, en had daar ook per ongeluk een overdosis van kunnen nemen.

Tegelijk wordt deze hele kwestie in anderhalve pagina afgedaan, en houdt het boek daar op. Waar ik enige uitleg meer prettig had gevonden. En het me evenmin vervelend had geleken, als ook wat reacties van tijdgenoten op die dood waren gegeven.

Ook daar voor is dit toch zo dikke boek soms opvallend mager. Hepp biedt een chronologische biografie, met duizenden feiten. Waaruit weliswaar grote ijver naar voren komt, maar het toch aangenaam was geweest als enkele rode draden waren aangebracht.

Dus weet ik na het lezen van dit boek: ja, het blijft nodig om meer Tucholsky te lezen. Alleen wilde ik dat al. Om zijn stijl van schrijven, en zijn ontheiligende blik. Maar welk werk het eerst iets prettig brengen kan, daarvan leerde deze biografie me toch te weinig. Nu kan ik enkel melden in elk geval zijn literatuurkritieken te willen lezen.

Dit is een boek daarom voor lezers die Tucholsky beter kennen dan ik dat doe.

Michael Hepp, Kurt Tucholsky
Biografische Annäherungen

576 pagina’s
Rohwolt, 1993