Eise Eisinga ~ Broer Jorritsma & Monique van der Meer

Het verhaal van de wolkammer Eise Eisinga is welbekend. Zo bekend zelfs dat het bij velen in Friesland deel uit zal maken van het collectieve geheugen. Dit maakt het in zekere zin uitmuntend materiaal voor een musical.

Helaas voor mij heeft het genre van de musical vooral de neiging de ergste clichés te bevestigen die er over iets of iemand bestaan. Ik ben dan ook geen liefhebber. Voor ik dit stuk over Eise Eisinga las, kon ik vermoeden wat er zo ongeveer in zou staan. Er moest iets in over die predikant die waarschuwde dat de aarde vergaan zou, omdat er planeten op elkaar gingen botsen. Er moest iets in van de inspanningen die Eisinga getrooste om zijn huiskamer om te bouwen tot planetarium, zodat duidelijk kon worden dat de aarde zou blijven bestaan. En hopelijk zou er ook iets komen over de rivaliteit tussen de patriotten en de oranjegezinden.

Het enige waar de schrijvers me mee zouden kunnen verrassen, was de inkleding van een aantal cruciale scènes.

En, het moet gezegd, dat deden ze wel handig. Alleen gebeurde dit wel door een anachronisme te introduceren hier en daar. Zo wordt de Franse tijd ineens ‘de bezetting’ genoemd, naar analogie van de Tweede Wereldoorlog, maar dat lag toen toch echt wat genuanceerder. Het publiek voor Eise Eisinga de musikal zal daar niet om malen, ik als historicus doe het wel.

Dat een stuk goed speelbaar moet zijn, en emoties moet kunnen oproepen bij de beschouwer is éen ding. Ik denk alleen dat het voor een literaire bekroning nodig is dat zo’n stuk vervolgens wat bestaande clichés ontkracht, en deze juist niet nog eens erger maakt dan ze al waren.

kandidaat publieksprijs?nee
kandidaat Fedde Schurer-priis?nee
Broer Jorritsma & Monique van der Meer, Eise Eisinga
De musikal

42 pagina’s
RK Toneelvereniging ‘Hâld Moed’, 2004