Kaputt ~ Curzio Malaparte

Merkwaardig boek vond ik dit. Het is duidelijk te lang, want het is op plaatsen onstellend traag. Maar er staan ook weer briljant beschreven scènes in. Alleen gaan die vrijwel zonder uitzondering over wreedheden — zonder dat die dan weer expliciet worden uitgewerkt.

Curzio Malaparte was de schrijversnaam van de Italiaanse journalist en diplomaat Kurt Erich Suckert. Een enigmatisch man. Zo schreef hij in de jaren dertig tegen de fascistische regering van Mussolini, die hem daarom verbande. Maar later vertegenwoordigde hij dit regime dan weer in het buitenland. Kennis over vele Europese landen deed hij op als correspondent voor de Italiaanse diplomatieke dienst.

Het grootste deel van dit boek speelt zich af in Finland, waar het wachten is op de inval van het Rode leger. Tijdens dat wachten doodt ome Malaparte veelal de tijd met fijne verhalen over de oorlogsomstandigheden elders in het oosten van Europa.

Die wreedheden die hij daarin schetst, staan dan weer in contrast tot het gezelschap van hoge luiden waarin hij dagelijks verkeert. Nu goed, iedereen weet aan de verliezende kant te staan, dat maakt alles extra navrant.

Enfin, ik kan nu begrijpen waarom Malaparte ook bij Nederlandse schrijvers nog weleens terugkeert in citaten. Zelf denk ik dat het maar bij deze kennismaking moest blijven. De beschrijvingen in dit boek riepen gewoon te zelden het idee op geweldige literatuur te lezen. Ellende blijft, zelfs fantastisch gestileerd, toch gewoon ellende. Ook al schijnt Malaparte grote delen van dit boek verzonnen te hebben, dat sommige wreedheden als echt aanvoelen, is daarmee eerder treurig dan iets anders.

Er wordt in een boek als dit van alles verheerlijkt op een manier waarvan ik denk: de man die dit schrijft poseert, of kan niet deugen.

Curzio Malaparte, Kaputt
621 pagina’s
De Arbeiderspers, 2005
Vertaling uit het Italiaans van Kaputt, 1944