On My Own Two Wheels ~ Malachi O'Doherty

Soms lijkt het of iedereen die een fietsreis maakte daar een boek over wil schrijven. En dat is dan nog daar aan toe. Het genre levert alleen zo zelden iets op dat deugt. Boeken over fietsreizen draaien bijna altijd alleen over wat er gebeurde als het fietsen even ophield. Die gaan nooit om het onderweg zíjn.

De Noord-Ier Malachi O’Doherty schreef dan weer een ander archetypisch fietsboek, waarvan ik me verbaasde het nog nooit eerder te zijn tegengekomen.

Want, zijn verhaal is een oerverhaal. Man op leeftijd merkt dat met de ouderdom ook de kwaaltjes komen. En dat er een andere manier van leven nodig is om gezond te blijven. O’Doherty leek diabeet te gaan worden. Dus deed hij zijn best om af te vallen — voornamelijk door minder te eten. En toen het ergste overgewicht verdwenen was, ging hij ook iets aan zijn lichamelijke fitheid doen.

Het fietsen werd weer opgepakt, na zeker vijfentwintig jaar uit O’Doherty’s leven te zijn verdwenen; in dit geval.

Dat had een boek kunnen opleveren zoals tienduizenden het konden schrijven. Alleen heeft On My Own Two Wheels wel meer te bieden dan gemiddeld. Vooral omdat Malachi O’Doherty kan vertellen, humor heeft, en omdat hij hardop durft na te denken over wat het fietsen voor hem betekent.

Want, er zitten nogal paradoxale kanten aan de bezigheid.

Fietsen gaat enerzijds vanzelf, bijna zonder inspanning, en zelfs dan nog met een redelijke snelheid. En toch lijkt een fietstocht pas geslaagd als daar enig lijden aan te pas is gekomen; als het de laatste 5 à 10 mijl moeite kostte om thuis te komen.

En waarom is dat zo?

O’Doherty houdt namelijk ook van korte toertochtjes, zonder inspanning, waarbij het hem geen enkele moeite kost om onderweg even te stoppen om een praatje te maken. ‘Tootling’ heet deze manier van fietsen bij hem. En ‘tootling’ is op zich prachtig. Maar zo’n leeg uurtje moet wel verdiend worden.

I wonder why cyclists and sports people generally work for exhaustion. Maybe part of the attraction is a little despicable, a bit like a the drug-user’s need to burn up time that would otherwise be too painful to endure. At the end of a long struggle, when you are lying stretched out and groaning as your muscles try to unwind, you have the perfect excuse for letting someone else make the tea or not going upstairs to your study right now and filling in your tax return. Maybe we invent these challenges for ourselves to make up for the lack of heart for real endeavour; maybe we push and pant to help us imagine we are contesting the real challenges of life when we are doing no such thing; perhaps we carry in our genes the expectation that we will fight and the reward programmed into us is sensuous exhaustion. [145]

En goed, dan wordt hij nooit meer zo fit als hij was op zijn dertigste. Daar valt verder best mee te leven.

Overigens ben ik O’Doherty’s boek alleen al dankbaar omdat zijn hardop denken mij eindelijk de heldere metafoor aanreikte om mijn eigen fietsen te beschrijven. Mijn fietsen is als wandelen, zal ik voortaan zeggen. Niet als joggen, laat staan als hardlopen.

Al lijkt me nog beter: mijn fietsen is als slenteren. Of als kuieren.

Malachi O’Doherty, On My Own Two Wheels
Back in the Saddle at 60

176 pagina’s
Blackstaff Press, 2013