Book of Heroic Failures ~ Stephen Pile

The Book of Heroic Failures is éen van de zeldzame boeken in mijn collectie die me altijd hardop aan het lachen weet te brengen. Zo weinig komt dit voor, dat ik bijna huiverig ben het te herlezen; uit angst dat de anekdotes me te bekend worden om nog enig effect te hebben. Het medicijn zou eens zijn kracht mogen verliezen.

Toch is die angst wat ongegrond, omdat de beschreven gebeurtenissen er op zich niet toe doen. Zo bijzonder zijn die ook niet. Een website als News of the Weird brengt tegenwoordig iedere week vergelijkbare berichten. Nee, het gaat om de opeenstapeling van rampen en rampjes die op den duur zeer giebelig maakt.

Dit boek, en het vervolg, waarvan de vertaling al eens op boeklog langskwam, zijn als de democratische versie van het Guinnes Book of World Records. Lang niet iedereen kan iets presteren dat niemand anders ooit deed. Maar elk mens kan falen op een manier die anderen aan het lachen brengt.

Mits kurkdroog door een Brit beschreven natuurlijk.

Want, de cultuur doet er in deze wel degelijk toe. Veel Britten wisten wie hun slechtste dichter aller tijden was, of de slechtste zanger. Vaak ook hadden deze eenmalig een groot succes, omdat iedereen mee wilde kunnen praten over hoe erg zo iemand nu eigenlijk was. In Nederland zou zulks niet kunnen.

Jammer genoeg is deze editie geïllustreerd met grappig bedoelde cartoons van ene Bill Tidy; waarin dan vaak de plot van een anekdote wordt nagedaan. Ik merk die tekeningen altijd geheel te negeren. De uitbeelding in mijn hoofd is namelijk altijd interessanter; of misschien gaat me slechts om de kortsluiting die even ontstaat als ik het slot van een vertelling in gedachten moet rijmen met wat voorafging.

The Least Mysterious Mystery Tour

In 1971 Mr and Mrs William Farmer of Margate travelled to Wales for their summer holidays. At the start of the week they joined a British Rail mystery tour. It took them straight back to Margate. ‘We were expecting the Welsh mountains,’ they said afterwards.

‘We nearly fell through the platform,’ said Mr Farmer, who had been looking forward to getting away all the summer. Declining a tour of the town, Mr and Mrs Farmer popped home for a cup of tea.

Stephen Pile, The Book of Heroic Failures
The Official Handbook of the
Not Terribly Good Club of Great Britain
216 pagina’s
Penguin Books 1990, oorspronkelijk 1979

Onstrefelijke blunders keren terug ~ Stephen Pile

Het begon ooit met de aanschaf van dit boek voor een paar gulden bij De Slegte. Dat boek was uitermate leuk, maar het leek me niet echt goed vertaald. Ook al moet de moeilijkheidsgraad voor de vertaler enorm zijn geweest, gezien de droge Britse humor van de schrijver. Toen het mogelijk werd Engelse boeken via internet te bestellen, hoorden die van Stephen Pile tot de eerste die ik kocht.

Omdat ik nauwelijks grappiger boeken ken.

Pile richtte in zijn eersteling The Book of Heroic Failures een monument op voor iedereen aan wie het grote succes voorbij is gegaan, maar tenmiste eenmaal excelleerde, ook al was dit in zijn falen. Tegelijkertijd stichtte hij daarmee de “Not Terribly Good Club of Great Britain”. Maar de club trok zo veel leden dat die een succes werd, en daarmee dus weer ontbonden moest worden.

Sindsdien is zijn voorbeeld om menselijke fouten te verzamelen door tallozen nagevolgd. Er is een website met wekelijks News of the Weird. En ook worden er tegenwoordig Darwin-awards uitgereikt aan diegenen die op zo’n domme manier aan hun eind kwamen dat de menselijke genenpool met hun sterven gediend is.

Stephen Pile is veel subtieler. En droger. En aanmerkelijk onderkoelder.

Neem nu het heroïsche falen afgebeeld op de omslag van dit boek. Daarbij gaat het om de vraag wie de minst succesvolle menselijke kanonskogel is. Dit record was in handen van ene miss Rita Thunderbird, die zelf in de loop van het kanon bleef steken, maar wel haar goudlamé beha zag afgeschoten.

Haar record is inmiddels verbeterd.

Stephen Pile, De onstrefelijke blunders keren terug
195 pagina’s
Uitgeverij Bert Bakker 1989 © 1988 origineel
vertaling Gerard Verbart

Return of Heroic Failures ~ Stephen Pile

Tien jaar na The Book of Heroic Failures bracht Stephen Pile een vervolg uit. Al was dit met enige schaamte. Er waren nog maar negen jaar verstreken. En zijn debuut, dat een ode wilde zijn aan de mislukking, was een onverwacht succes geworden. De club die Pile had opgericht om voor alle matig presterende Britten kende eveneens een enorme toeloop. Dus kon hij niet als voorzitter aanblijven.

En wat mij betreft had Pile de reeks rustig nog decennia mogen voortzetten. Er zullen vast grappiger boeken geschreven zijn, maar ik ken er weinig die mij zo aan het lachen kunnen krijgen.

Dat komt vast door de beschreven situaties. Maar het komt toch ook wel degelijk door de kurkdroge manier waarop Stephen Pile alles verteld.

Als hij de mislukte herdenking van de slag bij Waterloo behandelt, in 1985, dan is voor hem een slechts terloops detail dat er die dag drie Napoleons kwamen opdagen. Terwijl andere schrijvers daar zonder twijfel een heel nummer van hadden gemaakt. Voor Pile is even belangrijk dat er maar éen kanon was, voor beide partijen. En dat dit kanon halverwege de dag terug naar Engeland moest, om nog met de veerboot mee te kunnen.

En zo staan er honderden waar gebeurde verhaaltjes in.

Ik leerde Pile indertijd kennen via een vertaling, waarin een moedige poging gedaan werd om onvertaalbare anekdotes toch om te zetten naar het Nederlands. Die vertaalde editie maakte in passages over de slechtste schrijver, de slechtste variétéact, of het minst geslaagde geluidseffect vooral nieuwsgierig naar wat de Engelse tekst was geweest.

Het spijt me niet moeite gedaan te hebben dat uit te vinden.

The Least Succesful Sound Effect

In 1944 King Haakon of Norway delivered a rousing wartime address to his beleagured people on the BBC World Service. As His Royal Highness was running forty seconds short, the producer sent to the library for a fanfare to round things off. At this point the talk came brilliantly alive.

Haakon had just commended his country to God, made a few Nordic farewell grunts and laid down his script, when the air was suddenly alive with the sound of roundabouts and ribaldry and cockneys shouting, ‘Roll up, roll up ladies and gentlemen.’ The library had sent a funfair. Afterwards, the king said it was ‘the sort of things that happens’.

Stephen Pile, The Return of Heroic Failures
With cartoons by Larry
207 pagina’s
Secker & Warburg, 1988