Days of Reading ~ Marcel Proust
Iemand gaf me ooit het advies om pas aan Proust te beginnen als ik dezelfde leeftijd had als de auteur op het moment van schrijven. Nogal wat literaire werken passen het best bij éen bepaalde periode in iemands leven. Een feit dat in de kritiek al te makkelijk wordt genegeerd.
Het moment om A la recherche du temps perdu te lezen, is er nu. Kan ik ook nog kiezen de Nederlandse vertaling te lezen, waar Thérèse Cornips haar leven aan heeft gewijd. Maar ik aarzel.
Dacht ik daarom dat het goed was om eerst een bloemlezinkje te lezen, en deze Penguin te kopen. Maar dit boek bleek geen passages uit Proust’s romancyclus te bevatten. Wel zijn er achterin nog net een paar bladzijden gewijd aan Swann, en wat hij met dit personage voor ogen had, in A la recherche.
Het is zo makkelijk te negeren wat iemand verder nog gedaan heeft, als deze bekend is om éen boek. Marcel Proust [1871 – 1922] heeft ook krantenstukken geschreven, en essays. Daar is postuum een bundel van verschenen, onder de titel Contre Sainte-Beuve. Die heeft vervolgens nog decennia op een vertaling naar het Engels moeten wachten. En daar is dit boekje dan weer een bescheiden selectie uit.
En die viel me niet mee.
Bijna de helft van deze uitgave is gewijd aan een essay over John Ruskin, die nogal bewonderd werd door Proust. Hij heeft die auteur ook naar het Frans vertaald, hoewel zijn kennis van het Engels daar niet goed genoeg voor was.
Nu zou ik zo geen enkele boektitel van Ruskin kunnen opnoemen. Of wat diens belangrijkste ideeën waren over architectuur, danwel beeldende kunst. En het essay van Proust was weinig behulpzaam om me dat soort elementaire kennis aan te leveren. Er worden details genoeg uit dat werk behandeld. Maar die stroomden en kolkten vrijwel ongemerkt om mijn voeten weg, omdat er voor mij een bedding miste voor dat verhaal.
Het lange en gelijknamige korte essay, die hun gemeenschappelijke titel aan het hele boek schonken, waren al even associatief geschreven. Dus pikte ik eens een zin op ergens, en een passage daar, waar Proust wel een aardige opmerking plaatste. Maar was het me nogal moeilijk om geboeid te blijven lezen.
Dat belooft niet voor de hele Proust.
RSS feeds