Boeken die wat deden [epiloog]

Zoals het lezen het leven voedt, verrijkt leven het lezen, schreef ik in 2009. Het is vaak te simpel om beslissingen aan éen boek op te hangen. Als de titel van dat boek dan nog geweten wordt; want dat is weer een ander probleem.

Zo was er ooit een eerste keer dat ik het verdomde om verder te lezen in een boek van een hoog aangeschreven auteur. En dan niet door het een volgende keer gewoon niet meer op te pikken, en vervolgens te vergeten. Maar doelbewust. Door het boek dicht te slaan. En dat was toch een daad toen. Boeken waren ooit heilig.

Net zo is er een eerste keer geweest moet zijn dat ik ging twijfelen aan het nut van canons, leeslijsten, en andere verzamelingen om anderen te vertellen welke boeken goed voor hen zijn. Zelfs in het onderwijs zijn zulke lijsten te gauw een dwangbuis om anderen in vast te zetten.

Er was een eerste keer dat ik een boek aangeboden kreeg, maar het niet bliefde.

Er was een eerste keer dat ik boeken wegdeed, in plaats van nog meer in huis te halen.

En schrijvers die geen uitgever weten te vinden, kunnen het niet, zo heet het vaak. Maar twijfelde ik nu al aan de kwaliteit van veel wat er wel wordt uitgegeven voor ik zelf voor het eerst aan de totstandkoming van een boek had meegewerkt, of kwam die wetenschap daarna?

Zoals lezen het schrijven voedt, verrijkt ook schrijven het lezen. Sinds mijn eerste journalistieke producten tot publicatie leiden, is mijn inzicht gegroeid in hoe teksten werken. Mijn bewondering voor de vakmensen en kunstenaars is daardoor alleen maar toegenomen. Net als dat ik ook steeds beter zie wie maar wat doet, of wanneer iemand voor het gemak maar eens schmiert.

Kwam door de afgelopen zes jaar, bijna, boeklog nog bij. Omdat het behoorlijk vormend werkt om over vrijwel elk uitgelezen boek iets te moeten schrijven.

Is er nog het meelezen met de manuscripten van anderen. Of het redigeren en soms zelfs het herstructureren van hun werk.

Enfin.

De titel van het allereerste boek dat ik ooit in opdracht recenseerde weet ik dan wel weer. Brieven van een aardappeleter, van Gerard Reve was dit. En daar nu is eigenlijk niets bijzonders over op te merken.