World Is What It Is ~ Patrick French
De boekenmarkt werkt soms raar. In het voorjaar van 2008 was er nogal wat rumoer om dit boek in Groot-Brittannië; recensenten konden niet goed begrijpen waarom Naipaul deze biografie had geautoriseerd. Hij kwam er namelijk uit naar voren als een dikwijls stuitend egoïstische man. Een half jaar later was er weer een hausse van artikelen met precies dezelfde strekking. De Amerikaanse editie van het boek was uit, en leverde vergelijkbare reacties van afschuw op.
Maar is het werkelijk zo erg?
Ik weet dat niet. Mij was bijvoorbeeld het boek van Theroux over Naipaul bekend, waardoor ik al veel wist. Punt is ook dat ik me niet druk kon maken om wat in de media overdreven nadruk kreeg; doordat Naipaul’s wangedrag nu enigszins context kreeg, viel hij bijna mee. Hij leeft voor zijn werk, en de status van groot auteur. En daarover is te zeggen dat al die grote werken van hem er nooit waren gekomen, was dit anders geweest.
Een aardige man is Naipaul natuurlijk niet, eufemistisch uitgedrukt. En wordt vooral geen echtgenoot of minnares van hem, want trouw lijkt hij niet te kennen.
Blijft toch de vraag over of dit iets uitmaakt voor de waardering van zijn werk. En dan speelt mee dat ik Naipaul zeker waardeer, maar wel wat op afstand. Zijn essays, en zijn reisboeken, hebben me veel aan informatie gebracht. Maar zijn romans hebben me bijvoorbeeld nooit echt kunnen raken; op het heel vroege werk na. Dus is mijn belangstelling voor hem als schrijver bijna zuiver intellectueel; waardoor het me eigenlijk niets uitmaakt wat voor mens hij is.
Bij het lezen van deze biografie speelde nog weer wat anders mee. Ik houd niet zo van secundaire literatuur over schrijvers. Die mensen leer je uiteindelijk toch het beste kennen uit hun werk. En bij Naipaul lag mijn mening hierover zoals gezegd al redelijk vast.
En dan gaat deze biografie van French vooral over het leven van Naipaul, tot 1996. De boeken die hij in deze periode schreef komen wel voor in dat verhaal, maar veel summierder dan mij lief was. Een pagina aandacht is soms al veel. Eigenlijk leerde ik er vooral uit dat Naipaul nooit alleen reisde, maar het in zijn reisboeken wel lijkt alsof.
Dus zei dit boek me weinig.
Toch past absoluut bewondering voor French, om de voorwaarden die hij afdwong om dit boek te kunnen schrijven. Naipaul stemde toe in een serie lange interviews. French mocht alle normaal gesloten archiefstukken inzien; waaronder de dagboeken van Pat Hale; de betreurde eerste mevrouw Naipaul.
Ik bleek me daar niet vreselijk voor te kunnen interesseren.
RSS feeds