Dr Tatiana’s Sex Advice to All Creation ~ Olivia Judson

In fictie draait alles om de presentatie, want van de feiten in de gemiddelde roman van het moment is doorgaans weinig te leren.

In non-fictie doet presentatie er veel minder toe, daarentegen. Als de informatie maar een beetje helder gepresenteerd wordt, heeft zo’n boek al gauw nut. Wil de schrijver meer, en slaagt hij of zij er daar ook nog in, dan wordt het feest voor mij.

Toch is stilering moeilijk. Zoals Dr Tatiana’s Sex Advice to All Creation duidelijk maakte. Niet eerder las ik een non-fictie boek, vol met nuttige en goede informatie, waarvan de presentatie me het uiteindelijk onmogelijk maakte om nog verder te lezen.

Eén van de grote vragen in de biologie is: waarom bestaat er sex? Nakomelingen maken door jezelf op te delen, werkt toch ook heel aardig?

En tegenwoordig, met onze kennis van genetica, luidt de hypothese dan dat door sexuele voortplanting het genenpakket van beide ouders gehusseld wordt tot iets nieuws; wat dan een kind kan opleveren dat zich bijvoorbeeld beter aan nieuwe omstandigheden weet aan te passen; als dat nodig is. En zo zou de evolutie altijd gewerkt hebben, voor een deel van de organismen op aarde.

Olivia Judson besloot over de vele vormen van sex te schrijven die dieren erop nahouden, door telkens een typisch beest met een opvallende klacht naar een denkbeeldige Lieve Mona te laten schrijven.

Beste doctor Tatiana, ik ben een meisjeshyena, en heb toch een geprononceerde fallus.

En goed, dan werkt de truc bij de hyena’s toevallig wel, omdat die vrouwtje een penis lijken te hebben, en hun kroost bij de geboorte door hun clitoris moet, die daarop uitscheurt. Hoe vreemd dit verhaal ook is, ik weet ongeveer hoe een hyena eruit ziet. Helaas worden al te veel vragen in het boek gesteld door insecten of ander kruipend gedierte waar ik me niets bij kan voorstellen.

Ook lijkt het of dit boek telkens opnieuw begint, en zijn de algemene waarheden te zeldzaam.

Dat de natuur op talloze manieren opnieuw de penis heeft uitgevonden, is niet iets dat ik ergens halverwege het boek wil lezen. Bovendien mogen er van mij dan ook meteen een hoop extreme voorbeelden volgen.

Nu is dit boek meer een naslagwerkje geworden dan een leesboek. Nu houd ik er slechts iets uit het begin aan over. Omdat Judson daarin met een gebruikelijk misverstand afrekent.

Ooit is in de wereld gebracht dat het vooral de mannetjes zijn die rondneuken, omdat sperma niet heel kostbaar is, vergeleken met eitjes. Daarom zouden vrouwen van nature kuis zijn.

Helaas is die uitspraak fout, want vooral gebaseerd op onderzoek bij éen soort fruitvliegjes, die toevallig dit gedrag vertoonde. Bij de meeste andere soorten fruitvliegjes zijn de vrouwtjes vrolijk aan het rondparen; simpelweg om zo de gezondste vader voor hun kinderen te kunnen vinden.

Van alle gedrag kan bewezen worden dat het natuurlijk is, door maar flink rond te kijken.

Olivia Judson, Dr Tatiana’s Sex Advice to All Creation
The Definitive Guide to the Evolutionary Biology of Sex

308 pagina’s
Vintage 2003, oorspronkelijk 2002