Medische missers ~ Ton van Dijk
Peter Bügel maakte er in de jaren negentig nog een grap van, altijd gebeten op de holle pretenties van het vak: Als de artsen ergens staken, gaan daar dan opvallend veel minder mensen dood.
En eenmaal op dit verschijnsel gewezen, heb ik sindsdien nooit iets gezien dat anders uitwijst. Wat misschien niet vreemd is, omdat de gezondheidszorg pas zo kort het nut onderkent van protocollen.
Goed, het geruchtmakende Amerikaanse onderzoek uit 2016, dat medici tot grotere doders uitriep dan autoverkeer of vuurwapens, schijnt inmiddels gedebunkt te zijn. Alleen blijft de constatering uit die research wel staan dat bij geen enkele dode wordt aangetekend of het sterven kwam, of versneld is, door een medische fout of niet.
Hoeveel langer iemand had kunnen leven zonder zo’n fout is trouwens al even onmogelijk om aan te geven. Ziekenhuizen krijgen nu eenmaal de meest kwetsbare mensen binnen.
En tegelijk heb ik de laatste jaren te veel uren doorgebracht in ziekenhuizen, al was dit nooit voor mijzelf, om me niet eeuwig te verwonderen over de industriële schaal waarop zulke instituten patiënten verwerken. Dat er daarbij nooit iets fout zou kunnen gaan, lijkt me uitgesloten.
De bundel Medische missers bevat een verzameling columns die Ton van Dijk schreef voor HP/De Tijd over fouten die al tot een tuchtzaak hadden geleid. Deskundig commentaar op wat Van Dijk daarbij had waargenomen kwam vervolgens van Peter Pop, oud-internist en ex-hoogleraar transmurale geneeskunde.
Ton van Dijk haalt in zijn inleiding onderzoek aan waarin het tal doden dat in Nederlandse ziekenhuizen valt door incidenten die vermeden hadden worden, geschat is op vijftienhonderd à zesduizend per jaar. Ruwweg tussen de vier en zeventien slachtoffers per dag.
Dus is zijn boek te lezen als waarschuwing aan een beroepsgroep om toch vooral beter op te letten. Al schijnen de meeste fouten voort te komen uit een te gebrekkige communicatie.
Voor mij als lezer maakte de bundeling het opgenomen materiaal niet sterker. De opeenstapeling van ellende werd me al gauw te groot. Afstomping trad op. Deze verhalen los per column lezen, ruim uitgesmeerd over de tijd, is daarmee aanmerkelijk informatiever.
Tegelijk heeft Ton van Dijk gelijk als hij stelt te veel missers te hebben opgemerkt om te zeggen dat de gezondheidszorg zijn zaakjes keurig op orde heeft.
Toch miste ik ook éen kant nog van het verhaal in dit boek. Van een letselschade-advocaat leerde ik bijvoorbeeld dat verzekeringsmaatschappijen een arts persoonlijk aansprakelijk kunnen houden voor de schade, als deze bekent een fout te hebben gemaakt tegenover het slachtoffer of de nabestaanden.
Dus waar menig probleem nooit had hoeven te escaleren, omdat een simpel en welgemeend excuus veel zeer had kunnen wegnemen, zijn alle zaken in Medische missers al gejuridiseerd, en daarmee gepolariseerd. Alleen hoeft dit dus niet per se alleen aan de betrokken artsen te liggen. Ook het systeem waarbinnen zij functioneren, kan perfide zijn.
RSS feeds