Bicycling Book ~ John Krausz & Vera van der Reis Krausz ed.

Het meest complete boek dat ooit over fietsen geschreven werd, is ruim dertig jaar oud, en richtte zich toen op de Amerikaanse markt. Waar de fiets een vreemd ding is.

Geen van deze twee eigenschappen leverde voor mij een onoverkomelijk bezwaar op. Opvallend weinig is verouderd in The Bicycling Book — wat misschien niet zo vreemd is bij het beschrijven van technologie die uit de negentiende eeuw stamt. En de Amerikaanse onhebbelijkheid om nog steeds imperiale maten te gebruiken, was goed te negeren.

Dit boek is het lezen alleen al waard omdat het leert hoe je op een hoge bi stapt. Omdat het terloops verklaart hoe de eenwieler is uitgevonden — wie hard remde op zijn vélocipède merkte gauw eens dat het piepkleine achterwiel los kwam van de grond; die reed dan al op éen enorm wiel. En dat was aardig.

Met het verdwijnen van de hoge fiets devalueerde ook meteen de status van de eenwieler. Circusattractie was die voortaan, in plaats van vervoermiddel.

The Bicycling Book legde dertig jaar terug al in detail uit waar alle hipsters van het moment mee bezig zijn. Rondrijden op fixies? Oud nieuws – al las ik voor het eerst dat een doortrapper tot 20% efficiënter is, omdat het achterwiel eenmaal in beweging gekomen ook de pedalen voortstuwt.

Bike polo? Eeuwen oud.

Mountainbikes? Die kwamen net op begon jaren tachtig. De samenstellers signaleren nog net het ontstaan van de ‘clunker’-beweging. Dat deze fietsen vervolgens de hele fietsindustrie hebben gered, lag toen nog in de toekomst.

De grote waarde van The Bicycling Book is dat de samenstellers nogal encyclopedisch te werk zijn gegaan. Ze hebben de meeste onderwerpen in het boek uitgezet en door experts laten beschrijven, of mensen met een grote praktijkervaring. Dus varieert de inhoud misschien in toon en stijl, en staat er ook weleens iets dubbel in. Maar het grote voordeel is dat iedereen iets hebben kan aan een boek als dit. Van leek tot prof. Van beginner tot ervaren fietser.

Het ene hoofdstuk toont de beginner om te overleven in het verkeer — door de gevaren te tonen van een al te grote bescheidenheid bij het fietsen.

Verderop wordt in detail uitgelegd wat de effecten van het fietsen zijn op de stofwisseling, of de hart-longfunctie.

Dan weer staat er hoe je een wiel richt, of opbouwt uit losse onderdelen.

Dan weer krijgt Alex Moulton zelf het woord om iets te zeggen over de toekomst van de fiets.

En goed, dan ging mijn belangstelling het meest uit naar de minder algemene onderwerpen. Waarom er mannen zijn die op driewielers racen, bijvoorbeeld — waarop het antwoord schijnt te zijn: omdat dit kan.

En ik kreeg het advies om op fietsvakantie tweederde van alle bagagegewicht om het voorwiel te plaatsen. Het achterwiel had het immers al zo zwaar te verduren op reis. Maar dat was hoogstens een goede raad in de tijd dat ook vakantiefietsen nog uit lichte staalbuizen werden opgebouwd. Inmiddels zijn reisfietsen een soort tractoren geworden, waarop toch echt het best het meeste gewicht achter vervoerd kan worden.

Want als er iets veranderd is in dertig jaar, dan toch het besef dat voor elke toepassing de best mogelijke fiets ontworpen kon worden. En het werd een gegeven dat het ideale aantal fietsen dat iemand hoort te bezitten er altijd éen meer is dan men al heeft.

John Krausz & Vera van der Reis Krausz ed.
The Bicycling Book
Transportation * Recreation * Sport
280 pagina’s
The Dail Press, 1982