Quest for Corvo ~ A.J.A. Symons

De excentrieke auteur en fotograaf Frederic Rolfe [1860 – 1913], Baron Corvo, heeft nog altijd een cult aan volgers, waartoe zeer nadrukkelijk de Nederlandse schrijver en vertaler Geerten Meijsing behoort. Toch had zelfs Meijsing waarschijnlijk nooit van Rolfe gehoord, als die niet ooit door weer een andere cultschrijver vereeuwigd was, in dit boek. A.J.A. Symons [1900 – 1941] schreef met The Quest for Corvo een vooral in zijn werkwijze nogal opvallende biografie, omdat deze naast een levensbeschrijving ook bijna elke stap bevat die hem meer inzicht gaf in zijn onderwerp.

Al geldt daarbij wel dat de werkwijze baanbrekend was in zijn tijd. Tegenwoordig, nu iedereen die weleens een uur in een archief heeft gezeten, meent daarvan kond te moeten doen in diens literaire non-fictie, is Symons’ werkwijze normaal geworden. En wat mij betreft is die vrijwel altijd een teken van inhoudelijke of stilistische zwakte. Een cliché.

Maar Symons is bijna alles te vergeven. Zijn queeste begon ooit uit pure bewondering voor een boek waar niemand toentertijd ooit van gehoord leek te hebben; de roman Hadrian the Seventh. Een zo virtuoos geschreven roman volgens Symons, dat hij niet kon begrepen dat de auteur zo onbekend was gebleven. Dus probeerde hij alles over en van Rolfe te verzamelen, om vervolgens nogal wat wisselende mededelingen te ontvangen van mensen die hij voor informatie had aangeschreven.

Van deze brieven neemt hij hele stukken ad verbum over. Maar dit boek kon misschien wel alleen zo geschreven worden, omdat Symons zijn beeld van Rolfe telkens moest bijstellen. Dacht hij eindelijk iets zeker te weten, had Rolfe toch weer ergens over gelogen. Bovendien wist niemand alles. Iedereen had maar een klein stukje van het overzicht.

Daarbij komt ook dat er aan Rolfe nogal wat kleefde waarover Symons niet schrijven kon, gezien de tijd waarin dit boek verscheen. Tegenwoordig staat in het Rolfe-lemma op Wikipedia gewoon dat hij homosexueel was, zo niet pederast naar huidige maatstaven. Symons kon niet meer doen dan hints geven, zoals dat Rolfe werkelijk niets van vrouwen begreep.

Symons begon wel steeds beter te begrijpen dat die roman, Hadrian the Seventh, een boek over een paus, eigenlijk een sleutelautobiografie is. Waarin Rolfe niet alleen zijn vijanden bestreed, maar ook zijn dromen en hoop werkelijk probeerde te maken; waar dit hem in het echte leven niet lukte.

Tegenwoordig is dat overigens vrijwel het eerste dat over die roman wordt opgemerkt — maar ooit was dit dus een ontdekking.

Enfin, hoewel Symons hier en daar bedenkingen had bij Rolfe als persoon, bleef zijn bewondering voor hem als schrijver groot. En uit de ruime hoeveelheid citaten in deze biografie is dat idee ook goed te billijken.

Ik geloof alleen niet verder nog spontaan naar een Rolfe te grijpen. En wat deze Symons betreft, stamt die toch ook uit een langzamer tijd. Of met wat onvriendelijker woorden: het boek was me te lang. De auteur had niet altijd hele brieven hoeven over te nemen van mij.

A.J.A. Symons, The Quest for Corvo
An Experiment in Biography
293 pagina’s
W. W. Norton & Co Ltd 1997, oorspronkelijk 1934