Gratis maar niet goedkoop ~ Govert Schilling
De geschiedenis van de media in Nederland is doorgaans een opsomming van personeelsmutaties. Onder het bewind van Jantje gebeurde er dit, maar wat er plaatsvond toen Pietje chef werd, daar is ook veel over te zeggen…
Gratis maar niet goedkoop bleek helaas geen opvallende uitzondering te zijn op deze regel. Hoewel zeker niet vervelend om te lezen, ging het vooral om de poppetjes die iets te maken hadden met de ontwikkeling van het Dagblad De Pers; die derde gratis landelijke krant in Nederland.
Nu valt daar ook wel iets voor te zeggen. De initiatiefnemer en eerste uitgever van de krant, Cornelis van den Berg, komt uit de beschrijvingen naar voren als een kleurrijk man. Hij nam op zijn minst opvallende beslissingen. Zo begon hij op een gegeven moment, net toen de positie van De Pers iets stabieler leek te worden met een directe concurrent, gratis vol economisch nieuws.
Maar, de komst van Dagblad De Pers is voor mij door dit boek nog raadselachtiger geworden dan die al was.
Dat Van den Berg vond dat er nog ruimte was in Nederland voor een kwalitatief goede krant, is éen. Dat dit dagblad gratis verspreid zou moeten worden, en deze keuze enorme invloed zou hebben op de inkomstenkant, is twee.
Dat er de eerste jaren geen winst gemaakt kon worden, omdat er niet zo maar adverteerders zijn voor iets dat zich nog bewijzen moet, en geen grote uitgever achter zich heeft staan, is dan drie.
Alleen heeft sinds ongeveer 1999 iedereen die internet wilde in Nederland toegang tot internet. Waarop de hele dag door nieuws te vinden is. En dat is een gegeven dat Govert Schilling voor het gemak maar helemaal heeft genegeerd. Waardoor ik zelf als lezer conclusies moet trekken over de visie van al de krantenconcerns om per se op papieren uitgaven te blijven staan.
Hoe slim het ook is van De Pers om op treinreizigers te mikken, en daarmee de traditionele problemen te omzeilen die aan de distributie van kranten kleven. Er hoefden slechts wat stapels naar enkele stations gebracht te worden. Dat scheelt nogal in de kosten.
Toch. Het verhaal over Dagblad De Pers gaat zijdelings over vrijwel de hele krantensector in Nederland. Omdat er eerst samenwerking leek te komen met PcM; dat toen alle landelijke dagbladen uitgaf, op De Telegraaf na. En na het verraad van PcM, dat trouwens imiddels niet eens meer bestaat, werd redding gevonden bij Wegener; die inkomsten uit advertenties zou garanderen.
Alleen gaat het boek tegelijk in het geheel te weinig over de krantensector in Nederland; laat staan het medialandschap waarin deze functioneert. De Pers kwam voor het eerst uit op 23 januari 2007, zoals indertijd op boeklog gesignaleerd. Nieuwssite The Huffington Post, om maar een dwarsstraat te noemen, begon in mei 2005.
En dan is dit boek dat verder in grote lijnen over elk ambitieus pionierend bedrijf geschreven zou kunnen worden, met al de stress, en zijn onzekerheden. Omdat het met de financiering niet altijd goed zit, of omdat belanghebbenden druk beginnen uit te oefenen om nu eens iets terug te zien voor hun miljoenen. Omdat jonge mensen hard werken, en daarnaast nog zo veel meer vol overtuiging doen. Zoals drinken. Omdat gewaardeerde krachten zich gauw eens niet gewaardeerd voelen, door een gebrek aan begeleiding — want de begeleiders hebben andere zaken aan hun hoofd.
Vlot opgeschreven levert zoiets altijd wel een sprankelend boek op; doordat er in korte tijd veel gebeurt. Zoals nu. Alleen kan een schrijver dan toch tekort schieten; in dit geval door toch te dicht op zijn onderwerp te blijven plakken.
Cornelis van den Berg wilde overigens als enige niet met Schilling praten voor Gratis maar niet goedkoop. Hij heeft inmiddels wel een eigen boek uitgegeven over de ontstaansgeschiedenis van Dagblad De Pers. Dat heet Het complot.
RSS feeds