Duivelse valstrik ~ Pierre Veys & Nicolas Barral

De parodie in Schaduw over het Britse Rijk was nog licht onschuldig. De personages hoefden maar iets te worden aangezet om ze iets knulligs te geven. En vooral de toon van de strip Blake & Mortimer werd goed gepersifleerd, tot en met de oubollige aankondigingen over wat er stond te gebeuren.

Zoiets kan éen keer. En is dan al een succes als het een heel stripalbum wordt volgehouden. Ik was daarom erg benieuwd of het tweede avontuur van Philip en Francis een variatie op het eerste succes zou worden, of iets heel nieuws zou brengen.

En het was goed om te zien dat ditmaal weer heel andere elementen uit de Blake en Mortimer werden geparodieerd.

Het boek begint als persiflage op het album De valstrik, wat ook al in de titel duidelijk is.

Opnieuw krijgt Mortimer, of in dit geval dus Philip, de uitnodiging van wijlen zijn vijand, de corrupte geleerde Miloch, om diens laatste grote werk te komen bekijken.

Philip en Francis moeten daar eerst erg om lachen. Want zo onnozel als de vorige keer zullen ze ditmaal niet zijn, om in de valstrik van Miloch te trappen. Toch gaan ze kijken, en vanzelfsprekend gaat er iets mis.

Prachtig spelen Veys en Barrall dan met het gegeven dat in Science Fiction alles kan, mits logisch gebracht, en nog mooier is dat dit met humor gebeurt. Bovendien slagen ze erin een verhaal te vertellen dat verrassend blijft tot op het laatst.

Zo belandden Philip en Francis in een parallelle wereld, waarin zij zelf ook bestaan; alleen dan niet als vrienden; laat staan als helden die met regelmaat de hele aardbevolking hebben gered.

Een hoogtepunt vond ik dat zelfs het eeuwige geknok in de Blake en Mortimer-reeks belachelijk kon worden gemaakt. Net als het gebruik van geavanceerde technologie. Wel valt opnieuw op dat de kwaadaardigheid van de eeuwige vijand Olrik nauwelijks belachelijk te maken is. Ditmaal wordt geprobeerd dat probleem op te vangen door hem een voornaam te geven.

Dagobert.

Er komt zelfs een hele reeks van zijn voornamen langs, als Olrik voor het altaar staat voor de huwelijksceremonie met zijn aanstaande, de koningin van Engeland. Slagen Philip en Francis er nog in deze verbintenis te voorkomen?

* Na herlezing in november 2014 kreeg dit stripalbum alsnog het label aanbevolen

Pierre Veys & Nicolas Barral, De duivelse valstrik
Een avontuur van Philip en Francis
54 pagina’s
Dargaud, 2011
Vertaald uit het Frans

* illustratie voorop het besproken werk. N.B. deze scène komt in het hele album niet voor.

S.O.S. Meteorologen ~ Pierre Veys & Nicolas Barral

Vooraf aan dit derde boek met ‘De avonturen van Philip en Francis’ herlas ik de eerste twee delen uit deze reeks parodieën. Want weliswaar is het origineel dat bespot wordt me bekend. De stripserie Blake & Mortimer las ik in mijn jeugd al. Maar zo’n derde deel maakt ineens toch dat ook de nieuwe reeks op zijn eigen merites beoordeeld moet worden.

En van de weeromstuit moet ik nu het album De duivelse valstrik alsnog het label ‘Aanbevolen 2014‘ toekennen. Dat boek bleek bij de tweede kennismaking nog veel slimmer in elkaar te steken dan me bij eerste lezing al was opgevallen. Die strip heeft aan intrige een kwaliteit die de originele albums eigenlijk nooit gehaald hebben — is het daarnaast nog een parodie ook.

Voor S.O.S. Meteorologen is het hopen dat de herlezing over enkele jaren me milder stemt. Het verhaal van dit derde album hangt helaas op éen enkele omdraaiing; zoals humor zo vaak met simpele omdraaiingen of overdrijvingen samenhangt. En dat vond ik toch niet genoeg.

De geleerde held Philip Mortimer — die altijd alles gestudeerd lijkt te hebben — wordt in dit album gepositioneerd als een simpele goedzak, die tegen niemand ooit zijn stem durft te verheffen. Daar maakt zijn omgeving dan ook flink misbruik van. Francis Blake trekt zelfs bij hem in, na ruzie te hebben gehad met zijn moeder, om vervolgens de hele nacht in Philip’s huis door te halen met vrienden.

Daarop zoekt Philip zijn heil in het maken van een drug, omdat hij hoopt via chemische weg een persoonlijkheidsversterking te krijgen. De geleerde experimenteert daarbij ook meteen maar op zichzelf. En inderdaad weet hij zich met een drankje tot een opvallend krachtdadige Mr. Hyde om te toveren.

Deze versie van Philip Mortimer belandt dan in een stripclub, wordt er herkend door handlangers van de eeuwige slechterik Olrik, die hem prompt ontvoeren. Zodat hun baas eindelijk wraak kan nemen op de man die hem altijd dwarszat.

Als Philip’s verdwijning veel later toch eens wordt opgemerkt, struinen zijn vrienden alle nachtclubs in Londen af om hem te vinden. Het nuttige zo met het aangename verenigd — wat ook de aardigste sneer oplevert naar de stripreeks ‘Blake & Mortimer’; die om de censuur indertijd werkelijk volkomen sexloos was. Vrouwen kwamen niet eens in de verhalen voor.

In de meeste van de overige grappen wordt dan weer niet gespeeld met de merkwaardige eigenschappen van de oerserie. In plaats daarvan wordt bijvoorbeeld humor gezocht in het overdrijven van nationale stereotypen, waarin de Welshmen het verdommen om Engels te verstaan, de Engelsen al onder een hittegolf lijden bij 15º C, en de Fransen bij gelegenheid meteen Groot-Brittannië binnenvallen.

Dus heb ik me weliswaar niet verveeld. Alleen waren de verwachtingen nogal hooggespannen door de grote kwaliteit van de eerste twee albums uit de reeks, en viel deze aflevering me wat tegen.

Pierre Veys & Nicolas Barral, S.O.S. Meteorologen
De avonturen van Philip en Francis
56 pagina’s
Dargaud, 2014
vertaling uit het Frans van S.O.S. Météo

Schaduw over het Britse Rijk ~ Pierre Veys & Nicolas Barral

Een goede parodie maken, is ontstellend moeilijk. Parodiëren vergt meer intelligentie dan de maker van het oorspronkelijke werk beschikbaar had, en tegelijk een bijna verlammende liefde voor het onderwerp.

Niet gek, daarom, dat ik heel weinig geslaagde parodieën ken. Karikaturale nabootsing vinden sommigen al heel wat; en die vorm van imitatie wordt ook overdreven hoog gewaardeerd.

In de stripgeschiedenis zijn dan weer vele voorbeelden te vinden waar de voornaamste satire is dat de hoofdpersonen ineens met alles en iedereen neuken. En dat is vervelend, voor iedereen ouder dan vijftien.

De twee stripboeken over Philip en Francis daarentegen, vind ik wonderbaarlijk goed geslaagd als parodie. Dat begint zelfs al bij de naam van de reeks.

Philip en Francis persifleert de stripreeks Blake en Mortimer. De hoofdpersonen uit die oorspronkelijke verhalen zijn twee Engelsmannen, waarvan de voornamen in de verhalen vrijwel nooit worden gebruikt. Daar was het de tijd ook niet voor, toen ze gemaakt werden.

Nu valt bij het lezen van de Blake en Mortimer-albums genoeg op dat nogal typisch is. Ik schreef daar eerder over op boeklog. En het album Schaduw over het Britse Rijk is alleen al goed omdat dit de grootste omissie uit de oorspronkelijke reeks signaleert.

Er komen geen vrouwen in de oerboeken voor.

Van de weeromstuit staan Philip en Francis machteloos als hen gevraagd wordt iets te doen tegen wat het ook maar is dat de vrouwen ineens zo geëmancipeerd maakt. Want vrouwen die hun plaats niet meer kennen, die zullen nog eens de ondergang van het Empire worden.

En goed, dan wordt een groot deel van de grap bereikt door enkele simpele omkeringseffecten. Francis Blake is weliswaar nog steeds militair, maar dan wel éen die nog bij zijn moeder onder de plak zit. En Philip Mortimer wordt ermee geconfronteerd dat hij altijd is getekend als een wat mollige man. Dus moet hij ditmaal op een dieet.

De keiharde helpers van de eeuwige schurk Olrik zijn ineens zijige nichten geworden. Wat eigenlijk te flauw voor woorden is, en wonderbaarlijk genoeg toch heel goed werkt.

Slechts met de boosaardigheid van Olrik, en diens drang om de wereld te veroveren, viel opvallend weinig te doen, als satire.

[ is vervolgd ]

Pierre Veys & Nicolas Barral, Schaduw over het Britse Rijk
Een avontuur van Philip en Francis
54 pagina’s
Oberon, 2005
Vertaald uit het Frans

* illustratie uit het besproken werk, waarin dus meer gepersifleerd wordt dan alleen de strip Blake en Mortimer.