Grof geld ~ Roel Janssen
Er bestaat geen goed totaaloverzicht van de ontwikkeling van de financiële markten hier. En dat is een gemis. Niet alleen omdat de basis van zo veel geldzaken in de Nederlanden ligt — het woord ‘beurs’ dat internationaal in vele variaties gebruikt wordt, is bijvoorbeeld ontleend aan een Brugse familienaam. Maar ook omdat zo’n overzicht zou tonen dat speculatie van alle tijden is.
Zij het dat zelden in het verleden toch nooit de munt van zeventien verschillende landen in éen keer op het spel heeft gestaan.
Grof geld is dat overzicht al evenmin; al signaleert ook de auteur de behoefte aan zo’n totaalblik. Dit boek biedt capita selecta; geselecteerde episodes uit de geschiedenis die uitgekozen lijken op hun verhaal.
Roel Janssen begint zijn avontuur met het Romeinse schrijfplankje van Tolsum, dat de oudste tekst bevat die ooit in de Nederlanden gevonden is. Die bestaat uit een schuldbrief.
Vandaar gaat het met de hinkstapsprong door de historie. Na enkele middeleeuwse bankiers belandt de lezer vanzelfsprekend bij de tulpenmanie — die overigens sterk gerelativeerd moet worden. Van de eerste beurscrash in de wereld, die in Nederland plaatsvond, gaat het uiteindelijk tot moderne luchtbellen, zoals de zo gehypte beursgang van het internetbedrijf World Online [WOL].
Het is wel in deze eeuw aangeland dat Janssen’s aanpak mij de grootste problemen oplevert met dit boek. Zo vond er in de twintigste eeuw een beurscrash plaats in de VS, die zo zijn repercussies had in de wereld. Graag had ik iets meer gelezen over de gevolgen voor Nederland, dan weer wat verhaaltjes over twee financiële artiesten te krijgen.
Bovendien dwingt de aandacht voor de mislukkingen mij tot de vraag of er niet toch ook fantasten zijn geweest die hun luchtkastelen wel overeind hebben kunnen houden.
Verder is het de laatste jaren toch ook duidelijk geworden dat er in de vastgoedwereld nogal wat oplichters werkzaam zijn geweest — waarbij vele overheden medeplichtigheid verweten zou kunnen worden. En zulke financiële constructies ontbreken ook in het boek.
Tegelijk kan ik begrijpen dat Janssen een leesbaar boek heeft willen schrijven, en dat een goed verhaal niet beter wordt van macro-economische beschouwingen.
Maar nu bleven alle episoden me toch wat te veel los van elkaar in een luchtledig hangen.
RSS feeds