Herzog | pagina’s 298 – 371
Saul Bellow

Jammer dat de roman ineens was afgelopen, zo voelde het. Ik wilde nog wel even door. En weten hoe het verder ging. Want weliswaar schijnt Herzog weer een beetje onder de mensen te zijn gekomen. Helemaal zeker lijkt me dit allerminst. Bovendien trekt hij zich toch weer in zijn eentje terug – zelfs al heeft hij dan eindelijk de stroom laten aansluiten in zijn zo duur verbouwde zomerhuis waar hij al weken rond scharrelde.
Maar de tweede helft van Herzog beviel me aanzienlijk beter dan de eerste – zelfs al was het begin heel niet slecht. De laatste weken lezen brachten alleen naast taal en anekdotes ook enig leven in het boek.
Mijn Penguin-editie bevat een inleiding van Philip Roth, die ik nu ook eindelijk lezen mocht, waarin hij van een hele reeks aan Bellow-romans opsomt wat daaraan te bewonderen is.
Het personage Moses E. Herzog is daarbij de meest geniale schepping van al.
En ik vraag me af of ik aan deze loftuitingen twijfel omdat Herzog nu juist een archetype lijkt van de man die daarna nog zo veel Nederlandse romans zou vullen — maar dan vanzelfsprekend heel wat lulliger en minder briljant beschreven. Die talmende intellectueel. Het onhandige type dat op alles wat in zijn leven passeert, reageert met toevallige filosofietjes — of erger nog: door wat halfbegrepen kennis uit een oude Prismapocket over de kwantummechanica te extrapoleren naar diens eigen leven.
De vastgelopen loser komt hier nogal vaak voor als boekpersonage. In de VS mag dat juist niet, want dat verstoort ‘The American Dream’ maar, en maakt zo’n roman meteen tot literatuur, en daarmee enkel voor fijnproevers.
En daarom zal ik vast ook iets moeten schrijven over het type roman dat Herzog is.
Een uitgebreid Boeklogje volgt woensdag.
[ volg mijn gedachten over Bellow’s Herzog hier ]
[x]#9730 fan zaterdag 21 januari 2012 @ 08:00:00
Achille van den Branden op 21 januari 2012 @ 13:57:03
Is dit de introductie zoals ze in uw editie staat? Ik vraag het, omdat zijn notities er hier zo nevengeschikt bij staan, zonder veel vorm.