Die Welt von Gestern | 347 – 491
Stefan Zweig
Zweig werd éen van de meest gelezen schrijvers in Europa, na de Eerste Wereldoorlog. Dat zijn boeken oplagen haalden van in de honderdduizenden was normaal, en in de miljoenen niet uitzonderlijk. Alleen maakte de schrijver dus ruim een decennium later ook mee dat zijn werk verboden werd — enkel omdat hij een Jood was — en in Duitsland verbrand werd.
En misschien staat Die Welt von Gestern wel in zo’n hoog aanzien, omdat Zweig’s leven meer van zulke werkelijk enorme contrasten kende. Dat zet wel aan tot doorlezen.
In de Eerste Wereldoorlog werkte hij in het leger voor de agressor, zij het in een kalm archiefbaantje, tot hij naar Zwitserland mocht.
Maar al lang vooraf aan de Tweede Wereldoorlog was duidelijk dat deze dienst aan het vaderland niet telde. Sterker nog, de Oostenrijkse nationaliteit werd hem zelfs afgenomen, waardoor hij enkel nog een staatlozenpas had, en voortaan alleen nog mocht hopen op gunsten.
En wat een verschil was die positie dan weer met het begin van de 20e eeuw, toen iedereen de aarde over reizen kon zonder dat er daarvoor ooit een paspoort nodig was. Zoals hij zo gretig had gedaan.
Zweig week al vroeg uit naar het buitenland, en belandde uiteindelijk in Groot-Brittannië. Alweer hij zich al evenmin veilig voelde. Want eenmaal het Verenigd Koninkrijk de oorlog aan Duitsland had verklaard, was er grote kans dat ook hij daar als vijand zou worden gezien.
De vlucht naar uiteindelijk Brazilië valt alleen buiten het bestek van dit boek. Net als er wel meer onduidelijk is gebleven over Zweig’s leven in deze autobiografie. Zo heeft hij de namen van zijn geliefden bewust verzwegen. En ook dat huis in Salzburg dat hij gekocht had, blijkt dan bijvoorbeeld een slot te zijn geweest.
Voor het boeklogje volgt, zal ik nog wat om deze autobiografie heen moeten lezen.
[ lees al mijn gedachten bij het lezen van Die Welt von Gestern hier ]
[x]#13880 fan woensdag 21 maart 2018 @ 00:00:00
