Dick van Bil 1 & 2 ~ Hein de Kort en Eric Schreurs

Rond 1990 werkten twee Nederlandse meesters van de morsige strip enige tijd samen aan een serie voor het blootblad Penthouse. Deze reeks, met de titel Dick van Bil, werd getekend door Eric Schreurs. Hein de Kort staat dan ook niet echt bekend om de ‘lekkere wijven’ in zijn oeuvre. De gezamenlijke inspanning leverde een wat puberale strip op.

Tegelijk geldt ook: de gemiddelde pornofilm is allesbehalve humoristisch, en bovendien uitermate voorspelbaar. Gezien de enorme beperkingen die het onderwerp kleven, mag het knap heten dat de makers nog twee albums met grappig bedoelde variaties hebben weten te vullen.

Dit kon dan ook alleen maar door de hoofdpersoon, telkens weer belachelijk te maken. Dick van Bil is een polderpornoster uit roeping, die met zijn hobby te veel geld verdient. Een groot aantal grappen heeft dan ook weinig met sex te maken, maar dient vooral om een nouveau riche voor schut te zetten.

Ach ja.

Hein de Kort & Eric Schreurs
Dick van Bil
zonder paginanummering
C.I.C., 1991
 
Hein de Kort & Eric Schreurs
Dick van Bil deel twee
zonder paginanummering
C.I.C., 1993

Dirk en Desiree. Leuk is anders ~ Hein de Kort

Ik kan weinig verschillen ontdekken tussen het echtpaar Piet en Riet dat dagelijk in het Parool staat, of de Dirk en Desiree die namens Hein de Kort iedere week in Nieuwe Revu optreden. Er zullen ongetwijfeld redenen voor zijn dat ze anders heten. Maar in beide gevallen gaat bestaan de stellen uit een wat onnozele sloof van een vrouw die het houdt met een klein schlemielig ventje. Hoogstens is Desiree dikker dan Riet.

In elk geval is er iets in de humor van De Kort wat maakt dat albums veel grappiger zijn dan losse dagelijkse of wekelijkse afleveringen van zijn strips en cartoons. En ook in dit boek gaat weer op dat de som groter is dan de delen. Maar in dit geval is mijn oordeel kort. De Piet en Riet van een paar weken terug was veel grappiger dan deze bundeling.

Hein de Kort, Dirk & Desiree. Leuk is anders
48 pagina’s
Uitgeverij M, 2004

Korte grappen 3 | Korte grappen 4 ~ Hein de Kort

De strips uit de vier deeltjes Korte grappen zijn begin jaren tachtig eerst gepubliceerd in de polder-Pravda; wijlen het dagblad De Waarheid van de Communistische Partij Nederland. Het was de enige krant die de tekeningen wel wou hebben.

Nu heb ik de strips niet gelezen om te kijken of ze het Communistische gedachtegoed wel adequaat weergaven. Ik wilde gewoon kijken of ik er nog om lachen kon. Hein de Kort geeft zelf ook aan dat het toeval was dat hij bij De Waarheid terechtkwam. Toch zie ik meteen de mogelijkheden om over dit gegeven een pompeuze dissertatie te schrijven. Waarin grote conclusies worden opgehangen aan het feit dat De Kort zo vaak een schlemielig ‘klein mannetje’ als hoofdpersoon kiest. En wat een krachtige metafoor is dat niet, voor de achterstelling van de arbeider.

Zo’n idee vind ik dan grappig — omdat er werkelijk proefschriften geschreven zijn met zo’n onnozel uitgangspunt.

De strips nu herlezend valt me op dat De Kort het vak in de praktijk heeft moeten leren. Elk bundeltje heeft wel een paar echt goede grappen, maar nog aanzienlijk veel meer die werkelijk helemaal niets te betekenen hebben.

Het is niet dat hij later beter werd — het talent om te ontregelen was er toen duidelijk ook al — maar veel meer dat zijn niveau tegenwoordig consistenter is.

Hein de Kort, Korte grappen 3
zonder paginanummering
Espee, 1984
 
Hein de Kort, Korte grappen 4
zonder paginanummering
Espee, 1984

Korte grappen | Korte grappen 2 ~ Hein de Kort

Hein de Kort tekent nog altijd minstens zo absurdistisch als vijfentwintig jaar geleden. En ik ben nog even ontvankelijk voor zijn humor als toen.

Toch valt me op, bij het terugkijken van materiaal uit 1983 en -84, dat De Kort nu misschien minder talig is als voorheen. Hij gebruikte indertijd tenminste uitdrukkingen in zijn strips die onmiddellijk aansloegen bij mij. Waar anderen vooral de taalvondsten van Wim T. Schippers papegaaiden, was dat bij mij eerder De Kort.

Wat trouwens als grote voordeel had dat vrijwel niemand de bron kende, en er nog niet door verveeld was.

Dus leverde herlezing van deze eenstrookgags niet zo zeer glimlachjes om de grappen op, ik werd er vooral door ontnuchterd. Nogal wat van mijn taaleigen blijkt ook maar geleend te zijn — en dateert bovendien uit mijn tienertijd.

De zin “wat een geweldig moment moet dat zijn geweest”, is in vele situaties voor mij een voortreffelijk antwoord gebleken. Maar dat ontregelende zinnetje komt dus gewoon ergens weg. Uit een bakkerssketch nog wel. Zoals De Kort in deze boeken trouwens vrijwel steeds grappen maakt die voortkomen uit de confrontatie tussen twee personen.

Mooi blijft trouwens wel dat lang niet altijd meteen voorspelbaar is wie deze confrontatie wint.

Hein de Kort, Korte grappen
zonder paginanummering
Espee, 1983
 
Hein de Kort, Korte grappen 2
zonder paginanummering
Espee, 1984

Liggend naakt met staande schemerlamp ~ Hein de Kort

Vintage De Kort. Liet me merkwaardig onverschillig. Voorlopig maar even geen boeken van Hein de Kort meer lezen.
 
 
 
 
 
 
 

Hein de Kort, Liggend naakt met staande schemerlamp
geen paginanummering
Uitgeverij C.I.C. / Hein de Kort, 1991

Sneeuw en ruis ~ Hein de Kort

Zelden wint wat eerder al eens in een krant verscheen bij bundeling. Spraakmakende interviews blijken later in een boek weinig opmerkelijk. Bundels met columns tonen onbarmhartig hoe de schrijver zich vaak van een trucje bedient om maar weer een stukje af te hebben.

Maar de cartoons over televisie die Hein de Kort dagelijks tekent voor Het Parool winnen nu eens wel bij verzameling. Een krant met al zijn kleine en grote nieuws is niet de natuurlijke omgeving voor relativerende humor. Maar een bundel met grappen die op zichzelf vaak niet meer dan een glimlach oproepen, wordt een waar bombardement met humor.

De cartoons worden in dit boek afgewisseld met pagina’s uit een televisiegids, met de zenders Nederland 1,2 en 3, Luxemburg 1 en 2, en een willekeurig gekozen zesde kanaal. En ook om die gids heb ik ook een paar keer hardop moeten lachen. Hoewel uitleg van het waarom hier de grappen waarschijnlijk doodslaat.

Maar een programma Pramtime noemen, en het te beschrijven als:

Informatief programma over de voorkant van vrouwen.

vind ik grappig, helaas.

Verder is de terugkerende aandacht voor het programma Domino Day een hoogtepunt in deze bundel. Leuker zal mijn leesvoer dit jaar zelden worden, vrees ik:

Dag 4. het schuren en grondverven van de dominoblokjes. Maar de tijd dringt.

Hein de Kort, Piet & Riet van de Buis: Sneeuw en ruis
128 pagina’s
uitgeverij M, 2004