In Ierland ~ Sarah Hart

Rudy Kousbroek schreef ooit: ‘Het treurigste gevoel dat ik ken, is de weg weten in een huis dat niet meer bestaat’. [Het meer der herinnering; anathema’s 5].

En ik las deze roman als wat een plagend antwoord op deze stellige uitspraak. Al blijft het natuurlijk een hypothese van mij. Maar de auteur Sarah Hart trouwde wel met diezelfde Rudy Kousbroek. En het lijkt mij alsof Hart met dit boek zegt: ‘het is anders nog treuriger om de weg te weten in een huis waar je noodgedwongen afstand van moet gaan doen. Een huis dat misschien dan nog bestaat, maar straks toch echt niet meer van jou is.’

Zelfs al bestaat daardoor de kleine kans dat het daarmee misschien ooit nog goedkomt.

Dus gaat een groot deel van deze roman er indirect over hoe bijzonder dat huis in Ierland is voor de hoofdpersoon; een gevoel dat al in haar kinderjaren ontstond. En tegelijk vond ik het schrijftechnisch knap hoe weinig dit huis, Waterstown, daarvoor eigenlijk direct in het boek hoeft voor te komen.

Maar alleen die verhaallijn volstaat niet, voor een boeiende roman. Dus stopt Hart er ook een liefdesgeschiedenis in. En die bestaat dan, zoals nodig is om indruk te maken, uit een gedwarsboomde liefde. Waarbij ik het knap vind hoe vanzelfsprekend Hart die vormeis invult — dat het misloopt, had iedereen kunnen overkomen.

Nee, dit boek moet het niet van zijn plot hebben, maar van zijn sfeer, en de lichte roes die daardoor opgeroepen wordt — en in die zin vond ik het zeer geslaagd; zij het wat traag. Maar als een schrijver mij tot een bedachtzaam leestempo dwingt, is dat ook wel degelijk een grote kwaliteit.