Player and Referee ~ Collette Schulz Herzenberg (ed.)
Vierenzestig wedstrijden duurt een wereldkampioenschap voetballen. Achtenveertig daarvan doen er nauwelijks toe. De eerste achtenveertig van de poulefase. Die hebben ook geen direct sportief doel, maar zijn in de eerste plaats commercieel bedoeld. Om reclameblokken te verkopen.
Zou het WK direct met knock-out wedstrijden beginnen, verloor het toernooi elke ronde ook steeds de helft van de meest belangstellende kijkers.
Dat zo’n kampioenschap niet in de eerste plaats om sport draait, maar om geld en aandacht is daarmee duidelijk. Dit is ook weer reden dat zo veel politici graag zo’n groot sportevenement naar eigen land willen halen. Nederland doet nu weer een poging, tezamen met België, om de WK voetbal te krijgen, in 2018.
Maar dat voor een succesvolle ‘bid’ meer nodig is dan wat mooie voetbalstadions, met brede toegangswegen, en ruime parkeerplaatsen, mag ook bekend heten.
De FIFA World Cup 2010™ begon vorige week vrijdag. En de eerste week aan wedstrijden leverde aanvankelijk weinig op. Zoals te voorspellen viel. Vandaar misschien dat er bovenmatig aandacht was voor een relletje. Omdat een kleine Brabantse brouwer van waterig bier beschuldigd wordt van ‘guerrillamarketing’ daar. Dit bedrijf had een boeket blonde schonen ingehuurd om leuk op de tribunes op en neer te deinen in een gesponsord oranje jurkje.
Vanzelfsprekend kwamen zij in beeld.
Alleen was een ander bedrijf al de exclusieve bierleverancier van het toernooi.
Bovendien kent Zuid-Afrika wetten tegen zulke guerrillamarketing. Waardoor nu twee blonde schonen van Dietschen bloed mogelijk een half jaar gevangenisstraf wacht. En prompt schoten daardoor eindelijk wat Nederlandse journalisten wakker. Kregen wij straks ook door de FIFA gedicteerde wetten hier? 1.
Op dit moment ontkennen onze politici, en wuiven zij verontwaardigd de suggestie weg dat buitenstaanders zo’n enorme invloed zouden kunnen hebben op de Nederlandse rechtstaat. En journalisten slikken zo’n antwoord dan, zoals altijd.
Ik word juist bij zulke kwesties pas nieuwsgierig. Maar, in plaats dat de media mij in gevallen als deze overvoeren met informatie, en al antwoorden bieden op vragen die nog niet eens in me zijn opgekomen, moet ik altijd moeite doen om meer inzicht te krijgen.
Gelukkig kan zo’n speurtocht heel goed plaatsvinden tijdens zo’n saaie poulewedstrijd.
Want, wat heeft Zuid-Afrika moeten offeren om de FIFA World Cup 2010™ te krijgen? Hoe veel houdt het land er uiteindelijk aan over?
De beste antwoorden op deze twee vragen trof ik aan in dit boek, Player and Referee. Dat werd samengesteld door het Institute for Security Studies in Kaapstad, en bevat zes case-studies. Vier daarvan werden geschreven door Zuid-Afrikanen, en gaan dan om wat er speelde bij de bouw of renovatie van enkele van die grote nieuwe voetbalstadions.
Twee artikelen zijn van Britse journalisten, onder wie Andrew Jennings; die al eerder het boek FOUL! wijdde aan de mafiapraktijken van FIFA, en de aan deze voetbalbond gelieerde organisaties.
Het beeld dat uit deze artikelen oprijst, stemt uiterst somber. De kaartverkoop gaat schimmig. De handel in slaapplaatsen verloopt dubieus. De kosten die het land moet fourneren voor er maar een bal getrapt is, zijn in alle begrotingen van tevoren systematisch te laag gesteld. Om nog maar te zwijgen over de corruptie die er speelt voordat het toernooi vergeven wordt.
Zeker, de FIFA World Cup 2010™ zal veel geld genereren. Zuid-Afrika, laat staan de bevolking van dit land, zal daar weinig van meekrijgen, maar heeft wel flink moeten betalen voor de infrastructuur die het toernooi mogelijk maakt. En vriendjes van FIFA lopen ondertussen binnen.
Juist dat zou meer ergernis moeten opwekken dan ik nu hoor. Want, klagen over alle oranjemeuk in de supermarkten, is toch echt klagen over het verkeerde onderwerp.
* Player and Referee is hier te downloaden [pdf]
Collette Schulz Herzenberg (ed.), Player and Referee
Conflicting interests and the FIFA World Cup 2010™
248 pagina’s
ISS Monograph No. 169, 2010
- Anders dan onze media melden, is die marketingwet al in 2003 door het Zuid-Afrikaanse parlement geramd. Vooraf aan de WK Cricket. Waarover vast een vergelijkbaar verhaal is te schrijven [↩]
RSS feeds