Attack of the Deranged Mutant Killer Monster Snow Goons ~ Bill Watterson

Tien jaar lang liep de strip Calvin and Hobbes in de Amerikaanse kranten, tot de maker Bill Watterson er in 1995 onverwacht mee ophield.

Niet helemaal is waar dat de strip daarmee op zijn hoogtepunt stopte – ik beschreef eerder dat de inhoud van vlak voor dat laatste jaar me nog behoorlijk tegenviel. Maar wel geldt dat die luttele tien jaar aan werk Calvin and Hobbes iets onaantastbaars heeft gegeven.

Dit bestaat er aan oeuvre. Een afgerond geheel. En daar moeten we het mee doen.

Ondertussen veroudert de strip.

In Calvin and Hobbes lijken altijd maar twee seizoenen te bestaan. Zomer en winter. Beide met hun lange schoolvakanties. En veel van de avonturen die de jongen en zijn speelgoedtijger beleven spelen zich dan buiten af. Uit het zicht van de ouders. Met alle vrijheid van dien.

Alleen is die vrijheid voor kinderen allang niet vanzelfsprekend meer. Bovendien zitten velen tegenwoordig liever binnen. Achter de computer — waar Calvin slechts de televisie had voor gedachteloos vermaak.

Waarmee ik niet wil zeggen dat de strip Calvin and Hobbes een realistisch portret geven van het leven van een zesjarige. Hij wordt bijvoorbeeld nooit ouder in de boeken, ondanks het wisselen van de seizoenen.

Zijn vocabulaire lijkt ook al niet op dat van gewone kleine jongetjes van zes.

En dit zegt al evenmin iets over de vraag of de strip houdbaar blijft voor een groot publiek. Daarbij spelen heel andere zaken een rol — zoals de principiële kwestie of een reeks statische plaatjes blijven volstaan om de aandacht vast te houden voor de komende beeldschermgeneratie.

Enfin. Ik las nu een doorsnee album uit de hoogtijdagen van de strip. Die waarin Calvin misschien wel voor het eerst groteske sneeuwpoppen maakt – en dan ook nog gelooft dat deze leven, en nieuwe erbij maken ’s nachts.

Dit was niet vervelend. Alleen was er geen lust om meteen een volgend album erbij te pakken, en door te lezen. Zo’n dik album als dit, met meerdere grappen per bladzijde, moet toch ook meerdere lopende verhaaltjes hebben om het memorabel te maken. Dit had er slechts twee.

Het is niet vreemd voor een krantenstrip die dagelijks een grap moest maken, dat vervolgverhaaltjes ontbreken. Maar dit kan het moeilijk maken toegang te krijgen tot een boek. Dan vermoeit het lezen.

Bill Watterson, Attack of the Deranged Mutant Killer Monster Snow Goons
A Calvin and Hobbes Collection
128 pagina’s
Andres ans McMeel, 1992

illustratie uit besproken boek, van een nogal atypische situatie
dit had namelijk echt kunnen gebeuren

Calvin and Hobbes Tenth Anniversary Book ~ Bill Watterson

Comic strips have three lives, sometimes. First, they will be published in newspapers or magazines or on websites nowadays. After that, they are collected in books. And, if a comic strip becomes a classic, an exclusive deluxe complete edition bound in leather will follow.

A little while ago, the deluxe complete Calvin and Hobbes was announced.

Order now and they will ship in October. It says something about how much I love the strip that I considered this offer for a while. Even though I already have all the books in English, and most of them in Dutch as well. In their mediocre translations.

Marketing experts are very good at speculating on this feeling; that a real aficionado will always be afraid to miss something if he declines such an offer.

However, I have concluded that The Calvin and Hobbes Tenth Anniversary Book probably is my favourite collection of the bunch, and probably will not be included in that deluxe box. The anthology in this book is enriched by Bill Watterson’s musings on the background and history of the comic strip, and what he tried to achieve with some of the story lines.

It’s good.

Bill Watterson, The Calvin and Hobbes Tenth Anniversary Book
208 pages
Andrews and McMeel, 1995

click voor de vergroting

Days Are Just Packed ~ Bill Watterson

There’s Treasure Everywhere las ik, en ik schrok. Het leek er op of de stripreeks Calvin and Hobbes zijn magie had verloren. Of ik er ineens op uitgekeken was. Te goed viel te voorspellen wat er kwam.

Ter controle pakte ik toch maar een eerder album op. Om meteen gerust gesteld te worden. There’s Treasure Everywhere moet het minste album uit de reeks zijn.

Natuurlijk verlopen ook veel strips in The Days Are Just Packed via gekende sjablonen. Calvin and Hobbes speelt zich altijd in maar twee seizoenen af. Als het geen zomer is, dan is het winter. De enige binnenlocaties zijn die van een klein kind, zoals Calvin nu eenmaal de hele reeks blijft. Dus of hij is binnen thuis, of hij verveelt zich op school.

Maar er is variëren op wat al bij de lezer bekend mag heten, en er is ook zoiets als het telkens net even afwijken van wat een lezer ten onrechte denkt te verwachten. Dat laatste levert aanmerkelijk sprankelder materiaal op, en dit tekent het boek. Dit album bevat bijvoorbeeld éen van de leukste vervolgverhaaltjes uit alle boeken, als Calvin weer eens geen zin heeft om huiswerk te maken, en dan twee uur naar de toekomst springt om die ellende maar vast gehad te hebben. Daar ontmoet hij zijn even luie zelf. En dus reizen ze samen naar een uur terug, om de Calvin daar aan te zetten toch eens zijn huiswerk te doen.

Ondertussen doet knuffeltijger Hobbes dan maar het huiswerk, dat bestaat uit het maken van een opstel, door op te schrijven hoe Calvin onder zijn plicht probeerde uit te komen. Dat levert hem voor het eerst een uitmuntend cijfer op in de klas, tot Calvin’s grote chagrijn.

Ach ja.

Bill Watterson, The Days Are Just Packed
A Calvin and Hobbes Collection
176 pagina’s
Andrews and McNeel, 1993

[click voor groter]

Homicidal Psycho Jungle Cat ~ Bill Watterson

In de Nederlandse vertaling van deze strip had de hoofdpersoon ineens een andere naam. Het jongetje heette plots Casper, in plaats van Calvin. Dat heb ik altijd zeldzaam dom gevonden; daardoor gaat nu juist die aardige verwijzing naar de filosofen Calvijn en Hobbes verloren. Terwijl er, heel terloops, wel degelijk heel principiële levensvragen aan de orden komen in een stripboek als dit.

Zowiezo is al verwonderlijk dat de figuur Hobbes zo goed werkt. Waar alle andere personages niets anders zijn dan een vervelend zesjarig jongetje met een knuffeltijger, leeft zijn vriend Hobbes voor Calvin echt.

De maker Bill Watterson is om nog meerdere redenen te bewonderen. Zo hield hij er na tien jaar mee op de strip in kranten te publiceren, terwijl hij het succes nog decennialang had kunnen uitmelken. Desnoods door een andere tekenaar alle werk te laten doen. Evenmin was Watterson ooit bereid om zijn stripfiguren ooit in de handel te gooien; terwijl hij kapitalen had kunnen verdienen met een pluche versie van de tijger Hobbes.

Ik waardeer deze strip nog altijd zo, omdat de maker niet altijd mikt op de simpele lach. Omdat hij het vertikt om altijd op zijn hurken te gaan zitten, maar wel degelijk een maatschappelijk commentaar in zijn werk stopt. Zonder dat daaruit nu af te leiden is wat de politieke voorkeuren zijn, van de man.

In Homicidal Psycho Jungle Cat staan een paar van mijn favoriete afleveringen ooit verzameld. Zoals dit simpele, maar vlijmscherpe commentaar op het werk van de historicus.

click voor groter

Bill Watterson, Homicidal Psycho Jungle Cat
A Calvin and Hobbes Collection
176 pagina’s
Andrews & McMeel, 1994

It’s a Magical World ~ Bill Watterson

This is the last of the regular Calvin and Hobbes collections, which makes it the one in which the story ends.

Yet, it doesn’t.

Bill Watterson chooses to give it an open end, after having made the comic strip ten successful years. It seems that regular readers were really shocked to learn Calvin and Hobbes stopped.

I see it a bit differently, and think this comic strip is very rereadable. Even though I know already how episodes end, like the current one online, that does not mean I necessarily have remembered all the jokes.

Bill Watterson, It’s a Magical World
A Calvin and Hobbes Collection
165 pages
Andrews and McNeal, 1996

click voor vergroting

There’s Treasure Everywhere ~ Bill Watterson

Ik wilde éen album van Calvin and Hobbes lezen. Gewoon, ter ontspanning. Voor het leuk. En eindigde er mee om er twee te lezen, waarover morgen meer. Dit kwam omdat There’s Treasure Everywhere zo tegenviel.

Misschien is dit wel het minste album uit de hele reeks. Veel van de grappen lijken variaties op al eerder uitgemolken thema’s. En een aardig vervolgverhaaltje kon er ditmaal evenmin vanaf.

Nu is dit enigszins te verklaren. De dagstrips uit deze bundel verschenen tussen augustus 1993 en april 1995 in de krant. En tijdens deze periode hield de maker ruim een half jaar pauze. Moe van de verplichtingen om elke keer maar weer op deadline leuk te moeten zijn. Moe van de verplichtingen op werkdagen hoogstens drie plaatjes te hebben om een grap te maken.

Bill Watterson hield eind 1995 ook helemaal op met de strip, om vervolgens geheel in de anonimiteit te verdwijnen.

Maar waar het laatste album It’s a Magical World de vreugde toont van een kunstenaar die beseft dat zijn verplichtingen er bijna opzitten, laat There’s Treasure Everywhere vooral de grote artistieke crisis zien, die aan de catharsis voorafging.

Als los album zal dit vast een leuke uitgave zijn, voor iemand die de strip niet kent, en misschien nog wennen moet aan het gegeven dat het jongetje Calvin een speelgoedtijger heeft die voor hem leeft. Voor wie de serie kent, valt dit boek tegen.

Bill Watterson, There’s Treasure Everywhere
A Calvin and Hobbes Collection
175 pagina’s
Andrews and McNeel, 1996