Rooie Reus ~ Jo Schuurmans
Dit is een heel rijk boek, alleen maakt dat het nog geen goed boek. De schrijver heeft enorm veel uit archieven weten op te duiken, zelfs procedures aangespannen om inzage te krijgen in ambtelijke stukken, en op zich een heel boeiende periode uit de recente geschiedenis gekozen. Toch zit er te veel onderzoek in dit boek, en te weinig synthese.
De Rooie Reus was de zelfgekozen geuzennaam waaronder de oorspronkelijk Amsterdammer Dirk de Vroome zich vanaf de jaren zestig in Limburg tegen onrecht keerde. Helaas was hij niet bijzonder groot, noch rossig maar donkerblond. De Vroome en zijn bentgenoten ontleenden de naam aan het wasmiddel Witte Reus, wat mij om éen of andere reden nogal teleurstelde.
Ik geef toe, ik heb ooit een prachtige radiodocumentaire gehoord over de Rooie Reus, waarin hem nogal wat sterke stukken werden toegedicht. Hij zou als onbezoldigd raadsheer een grotere kennis van sociale wetten hebben gehad dan de meeste professionals. Maar auteur Jo Schoormans ontkracht die mythe. De Rooie Reus ontbeerde scholing, had nauwelijks kennis van jurisprudentie, en schreef pleitnota’s die het niet zelden van nogal wat emotie moesten hebben.
Zo maakte De Vroome optredens van zijn verschijning in de rechtszaal. Hij had ontdekt dat alleen de kleur zwart van de rechterlijke kleding wettelijke bescherming geniet. Daarom trok hij een rode toga aan als hij weer eens een zwakkere medeburger bijstond. Toen een rechter hem beval die toga uit te trekken, kon dat niet. De Vroome had er alleen schoenen en sokken onder aan, en zei dat ook.
Jo Schoormans heeft vraagtekens of die scene zich daadwerkelijk zo heeft afgespeeld. Want, De Vroome was er goed in zijn mislukkingen te verzwijgen, en zijn successen allemaal net wat mooier te maken.
En toch, wat De Vroome dan misschien te veel had, ontbeert de schrijver van dit boek dan weer. Had die maar eens wat verzwegen, had die maar eens wat meer moeite gedaan om te vertellen in plaats van zaak na zaak uit te werken.
Toegegeven, De Vroome was erg impulsief, kort voor de kop, en bij tijden waarschijnlijk een schreeuwer die meer wilde dan in zijn beperkte kunnen lag. Maar zijn altruïsme maakt hem wel intrigerend materiaal voor een boek. Neem Robin Hood, ontneem hem zijn scherpschutterscapaciteiten, en laat hem zo af en toe toch succes halen in de strijd tegen de overheid.
Misschien moet een romanschrijver het nog eens proberen, of een filmmaker.
RSS feeds