Zelf ~ Yann Martel

Er is éen uitzondering op de regel dat het me niet uitmaakt de plot van een verhaal al te kennen. Een plot kan wel degelijk te sterk zijn. De wetenschap dat Dr. Jekyll ook Mr. Hyde is, kan nooit meer ongedaan worden gemaakt. Vergeef me als u nog niet wist dat die twee toch éen man zijn.

In zijn roman Life of Pi maakt Yann Martel op het laatst nog zo’n enorme draai, dat ik het boek daardoor niet gauw zal herlezen. Hoe aardig het boek verder ook was.

Maar goed, dan blijkt Martel nog een aantal andere boeken geschreven te hebben. Die eveneens een push krijgen door het succes van Pi. Kan ik toch genieten van zijn schrijfkracht zonder daartoe weer een al bekend pad af te moeten lopen.

En dit is zonder meer een fantastisch geschreven boek, door de zeldzaam levendige beschrijving van hoe het is om als jongetje op te groeien. In het begin althans. Maar dan neemt het plot een opmerkelijke wending, en aan het slot wordt diezelfde onmogelijke wending onder vreselijke omstandigheden weer teruggedraaid.

Dan maakt het ineens niet meer uit hoe goed Martel schrijven kan.

Misschien moet ik die cruciale plotwendingen opvatten als een allegorie, waarmee dit boek dan wel heel uitdrukkelijk zijn best doet literatuur te zijn. Maar daarvoor maakt Martel toch niet genoeg van het gegeven.

Sterker nog, dat hij zijn hoofdpersoon eerst van jongen op magische wijze in een vrouw verandert, is éen ding. Daar valt mee te leven, al leest het boek als veel minder authentiek daarna. Maar dat die vrouw later na een verkrachting weer man wordt, vind ik van zo een plomp effectbejag dat dit het hele boek verpest.