Zapdansen ~ Roel Bentz van den Berg
De stukken uit deze bundel verschenen eerst in de cultuurbijdrage op vrijdag van NRC-Handelsblad. Maar in de courant kon ik ze niet lezen. Elke omgeving komt met zijn eigen verwachtingen. En de zo persoonlijk getinte observaties van Bentz van den Berg pasten niet in het idee van wat ik in een dagblad wil zien.
En er was nog een ander probleem. De schrijver deed ook in vorm en stijl iets dat me op de krantenpagina ergerde. Een verklaring daarvoor vond ik in dit boek, op pagina 215 en verder.
Kunst is niet iets om je eigen identiteit mee te bevestigen. Kunst is er juist om de lijn die je ter markering om je bestaan hebt getrokken voortdurend te overschrijden, een probaat middel om alle identiteiten in op te lossen: transcendentie, transfiguratie, transparantie. Dat is de truc. Niet geschikt voor amateurs. Verboden voor onbevoegden.
Waar ik vandaan kom bestond er dan ook geen erger scheldwoord dan ‘dilettant’: kunst als hobby, als kunstje, artistieke kwezelarij.
Ik denk dat hij niet helemaal van dit mechanisme is losgekomen. Er wordt soms wel erg nadrukkelijk iets een poging gedaan tot iets dat meer op creëren lijkt, dan op schrijven.
De inhoud terugredenerend tot de kern is het allemaal niet vreselijk bijzonder wat hij brengt. Roel Bentz van den Berg woont in Amsterdam, heeft een jeugd gehad, gaat weleens naar een film, en houdt nogal van Americana. Regelmatig doet hij cultureel getinte observaties. Zelfs heeft hij een mening over wereldschokkende gebeurtenissen als 9/11. Dus is het vervolgens toch de vorm en de vertelwijze die al dit iets eigens moet geven.
In de courant kan zulks al gauw pretentieus overkomen. Niet bedoeld voor mij. Enkel geschikt voor de fijne luiden in de Grachtengordel. In een boek is er tenminste gelegenheid om aan de toon van de schrijver te wennen. In een boek kan ik op de koop toenemen dat de aanpak van de auteur weleens schrikbarend mislukt. Er staan dan namelijk ook geslaagde pogingen tegenover, waarbij de vorm de inhoud wel behoorlijk versterkt.
Dus was dit boek uiteindelijk te kort, en blijk ik mezelf iets onthouden te hebben door alleen op mijn ideeën over de stukken in de courant af te gaan.
RSS feeds