Hardloper Huizenga ~ Job van Schaik

Ergens midden jaren tachtig schreef ik een verhaaltje over een haast vergeten wonderatleet. Ik deed toen nog vlijtig aan atletiek. Het clubblaadje van de vereniging was als het ware mijn toenmalige weblog. En om te verklaren waarom die wonderman inmiddels vergeten was, had ik een prettig satirische oplossing bedacht. Die atleet trainde voor zijn wedstrijden, en dat keurden de autoriteiten af. Training ontwikkelde de spieren maar, en was niet in de geest van de sport.

Dit gegeven maakte het raar om zo’n kleine vijfentwintig jaar later een boek te lezen met een waargebeurde geschiedenis, die grote overeenkomsten vertoont met dit ooit door mij in scherts bedachte verhaaltje.

De Groninger slagersknecht Louwe Huizenga [1893 – 1973] was enkele jaren een onverslaanbare atleet op de lange afstanden. Zo zou hij een wereldrecord op de marathon hebben gelopen, als die tijd tenminste erkend was geweest. Nog bijzonderder was dat hij er van de ene dag op de andere stond.

Helaas voor Huizenga viel zijn korte glorietijd samen met de Eerste Wereldoorlog, waardoor hij alleen in Nederland actief was. Helaas was zijn overweldigende succes niet zo goed voor zijn karakter. Helaas ook deed hij mee aan vele wilde wedstrijden — georganiseerd door cafébazen die zo massa’s volk konden trekken — en kreeg hij daarvoor ruime onkostenvergoedingen. Daardoor werd Huizenga van professionalisme verdacht. Wat niet mocht in die tijd, en de autoriteiten uiteindelijk redenen gaf om hem van officiële wedstrijden uit te sluiten.

Zelfs tijdens het lezen van dit boek nog bleef ik moeite houden om Huizenga’s levensverhaal te geloven. Ondanks de vele foto’s die Van Schaik heeft gevonden, ondanks de talloze ware details in het boek.

Zo zijn de tijden die Huizenga liep heel geloofwaardig. Die waren zonder meer geweldig voor diens tijd — en tegelijk zijn ze naar hedendaagse maatstaven gemeten haalbaar voor meer mensen dan supermannen alleen. Wat het daarmee ook denkbaar maakt dat een getalenteerd iemand, die in zijn hele jeugd veel had gelopen, van de ene dag op de andere, zelfs zonder gerichte training, een topatleet kon zijn.

Ik heb als junioratleet trouwens vaak genoeg de frustratie gehad te denken al mijn tegenstanders te kennen, om dan ineens op een oud-voetballer of -korfballer te stuiten, die net twee weken lid van een club was, en hup zo maar sneller liep als iedereen.

En toch bleef er lang dat merkwaardige vooroordeel tegen dit boek. Dat misschien puur en alleen voorkwam uit het primitieve mechanisme dat iets niet waar kán zijn, als ik er nooit van gehoord heb. Maar waarschijnlijk speelt ook het bestaan van mijn eigen zo vrolijk bedachte verhaaltje een rol. De waarheid kan vreemder zijn dan fictie. Natuurlijk. Maar ook als die fictie bewust werd voorzien van onmogelijke elementen?

Nu goed, de wonderatleet uit mijn verhaaltje liep het liefst hard op klompen. Zo idioot was Huizenga niet.

Van Schaik’s boek wees me erop veel minder van de sportgeschiedenis te weten dan gedacht. Mijn kennis wordt zo ongeveer vanaf 1928 courant. Dat in het decennium daarvoor bijvoorbeeld de geïnterneerde Britse soldaten enorme invloed hebben gehad op het georganiseerde sportleven in Nederland, was duidelijk nieuw voor me.

En zo had ik nog wel meer algemene details over de sport uit die tijd willen hebben.

Job van Schaik is vooral bezig geweest met levensverhaal van Huizenga. En dat levert ook een behoorlijke indruk op van hoe de man was, met zijn perfectionisme, zijn teleurstellingen, en zijn drankzucht, ondanks het gegeven dat hij al zo lang dood en vergeten mag heten. Al blijft dit tegelijk een beeld dat een buitenstaander doorbrieft — een probleem dat overigens kleeft aan vrijwel alle biografieën.

En ik vind het zonder meer knap dat Van Schaik nog zo’n rijk gevuld boek heeft weten samen te stellen. Een probleem is evenwel dat hij zo over Huizenga geschreven heeft, dat er een verlangen groeide naar meer. Eén of twee woorden van de hardloper zelf, bijvoorbeeld over wat hij voelde bij het lopen. Iets onomstootbaar helemaal echts…

Job van Schaik, Hardloper Huizenga
Het verhaal van een vergeten wonderatleet
174 pagina’s
Uitgeverij L.J. Veen, 2009

* er is een website gewijd aan het boek

[x]opgenomen in het dossier: atletiek

© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden

3 commentaren

gust  op 21 mei 2010 @ 22:01:21

Uw blog over Huizenga gelezen. Die katapulteerde me meteen terug naar mijn jonge jaren.Een oom van me (broer van mijn moeder) was ook zo een speciaal talent.Hij, John Doms,liep op zijn 22ste voor de eerste maal en zonder enige training mee in een oefenveldloop van een atletiekclub uit de omgeving. Hij liep op linnen pantoffels tussen de getrainde atleten met spikes aan hun voeten.Hij won de wedstrijd en behoorde enkele maanden later bij de beste Belgische veldlopers.Minder dan twee jaar later, in 1948,won hij de Zeslandencross in Reading (England).Het is deze Zeslandencross die is uitgegroeid tot het huidige wereldkampioenschap veldlopen.Hij had een broertje dood aan trainen maar bleef toch enkele jaren aan de top.Ik denk dat de Nederlander Slijkhuis in die jaren de top in het veldlopen was bij jullie.In zijn hart was John eerder een wielrenner maar zijn moeder wilde niet dat hij aan wielrennen deed. Ze vreesde dat zijn vader (mijn grootvader) elke dag mee naar de wedstrijden zou gaan ,want hij was een hartstochtelijk wielerfan maar ook een man die graag een biertje te veel dronk. En daar in die tijd wielrennen in België zich voornamelijk rond de cafés afspeelde …
Zelf heb ik net als u in mijn jonge jaren met redelijk succes aan atletiek gedaan. Ik was een pisteloper eerder dan een veldloper, met de 1500m als beste afstand. In die jaren las ik telkens bij het begin van het winter- en van het zomerseizoen de autobiografie van onze wereldrecordhouder op de 800m Roger Moens. Een boek dat ik altijd bewaard heb en nu misschien nog eens ga herlezen.Die man was een trainingsbeest en dat inspireerde me om ook hard te trainen.
Ik ontdekte uw blog via een van uw reacties op Achilles van den Brande.Ik heb al gemerkt dat er ook bij u veel interessants te lezen is.

boeklog.info  op 22 mei 2010 @ 09:55:04

Dank voor uw opmerkingen.

Ik laat de boeklogjes waarin over hardlopen geschreven wordt nu naar elkaar verwijzen, zoals misschien opvalt, hier iets boven.

Er is nu een dossier atletiek op boeklog.

gust  op 22 mei 2010 @ 12:27:12

Eens rondgekeken op uw boeklogjes over hardlopen.De persoonlijke ervaringen die u daar aanhaalt herken ik maar al te goed.Ook de quote van Elliott kan ik perfect navoelen.De opmerking dat er niets beter is dan lopen dan gelopen hebben is er een die ik ook al enkele keren las bij schrijvers, als ze het hebben over hun schrijven.
Na 40 jaar blijft me nog veel bij uit die periode van mijn leven: het harde trainen,de successen, de vreselijke ontgoochelingen,de kwetsuren, de periodes dat het voor geen meter liep.Maar waar ik vooral nog genoegen aan beleef als ik er aan terugdenk waren de periodes dat de grote vorm er aan kwam.Tijdens de training, zonder de stress van de wedstrijd,wanneer je niet die 110% inspanning moest leveren voelde het aan alsof ik zweefde, de bodem niet raakte en mijn lichaam en geest perfect werkten.Echte euforie.