Far from the Madding Crowd ~ Thomas Hardy

► door: A.IJ. van den Berg

Aan de ene kant is een roman uit 1874 oud, en komt zo’n boek met z’n eigen manier van vertellen. Maar anderzijds zou ik toch ook geen herbewerking willen lezen die meer toegespitst is op mijn hedendaagse voorkeuren.

Toch riep deze roman van Thomas Hardy wel de vraag op hoe oud boeken kunnen zijn, wil ik ze zonder bijgedachte kunnen lezen. Is de Eerste Wereldoorlog zo’n grens? Is bijna alles dat voor 1914 verscheen in vorm en inhoud inmiddels te zeer achterhaald?

Far from the Madding Crowd bleek een feuilleton te zijn, met nogal plat blijvende personages. Hen nader leren kennen, lukte niet zo goed. De lezer moet het doen met de omschrijvingen die de auteur aan ze wijdt. Hun handelingen of uitspraken voegen verder niets toe aan het beeld.

Dus is de eigenlijke hoofdpersoon, Bathsheba Everdene, allereerst een heel mooie jonge vrouw. En dat moest maar genoeg zijn om haar interessant te vinden, volgens de schrijver.

Vervolgens zijn alle ontwikkelingen in het boek nogal groot, zo niet grotesk.

Bathsheba is doodarm aan het begin van het boek, maar wat later dan in éen klap rijk door een erfenis.

De man die met haar trouwen wilde, Gabriel Oak, is eerst boer, en daarmee een gezien lid van de samenleving. Maar hij verliest zijn kapitaal in éen klap als een onervaren herdershond zijn kudde schapen van een klif af jaagt. Dus verlaat hij de streek.

Vanaf het begin af aan is evenwel duidelijk dat Oak en Everdene voorbestemd waren een paar te vormen, maar dat er vele moeilijkheden te overwinnen zijn voor zij elkaar zullen krijgen.

Tot die moeilijkheden behoort onder meer dat Bathsheba eerst met een ander trouwt. Een soldaat. Sergeant Troy. Deze wordt achtervolgd door schuldeisers, en als hij om nog andere redenen ook weg moet vluchten, doet hij net alsof hij in een rivier verdrinkt.

Vervolgens gaat Troy in een rondtrekkend circus werken. Al weigert hij daar een sprekende rol aan te nemen, uit vrees dat zijn vijanden hem alsnog zal herkennen; ondanks de schmink voor zijn optreden.

Aan het probleem Troy komt onverwacht een einde, doordat nog een andere man die naar Bathsheba’s hand dong hem doodschiet; waardoor in éen klap twee moeilijkheden zijn weggenomen.

En ik kan door een boek als dit niet anders constateren dan dat de romankunst uiteindelijk toch gewoon helemaal voortkomt uit de poppenkast.

Thomas Hardy, Far from the Madding Crowd
331 pagina’s
Wordsworth Classics 2000, oorspronkelijk 1874

[x]

nauw gerelateerd op boeklog:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden