Sex, Lies and Handlebar Tape ~ Paul Howard

Jacques Anquetil wilde een kind. Eiste een kind. Alleen kon de vrouw van zijn leven hem dat kind niet meer geven. Zij had er al twee van een eerdere man. En beide bevallingen waren zo moeizaam verlopen, dat er voor gezorgd was dat ze nooit meer zwanger zou raken.

Dus werd haar dochter, Anquetil’s stiefkind, op haar achttiende de moeder van dat zo gewenste eigen kind. En gevieren hadden zij twaalf jaar lang een vredig huishouden. Waarbij maître Jacques zowel bij de stiefdochter als haar moeder sliep.

Wel werd voor de buitenwereld de schijn opgehouden dat oma eigenlijk de mama was.

Deze ménage à trois implodeerde, want moeder en dochter hielden het uiteindelijk niet langer vol om dezelfde man te delen. Daarop wekte Jacques Anquetil hun jaloezie op met nog weer een andere vrouw. Zijn nieuwe minnares was alleen dan weer de echtgenote van zijn stiefzoon. Bleef het toch dus in de familie. Ook bij haar kreeg hij een kind.

Jacques Anquetil stierf in 1987, aan maagkanker. Hij was toen 53 jaar oud.

Enkel intimi hadden indertijd weet van de details over zijn persoonlijke leven na de koers. Die werden pas algemeen bekend toen Anquetil’s oudste dochter Sophie daar een boek over publiceerde.

Sex, Lies and Handlebar Tape van Paul Howard is evenwel een ander soort boek. Hoewel Howard het liefdesleven van Anquetil vanzelfsprekend gebruikte om lezers zijn biografie in te lokken. Sex, Lies, and Handlebar Tape vertelt vooral hoe de sportieve loopbaan verliep van Jacques Anquetil.

Ik las dit boek op de zondag van het Wereldkampioenschap wielrennen op de weg voor professionals; doorgaans de saaiste koersdag van het jaar. Hoewel deze wedstrijd van start tot finish wordt uitgezonden, gebeurt er meestal niets tot het laatste half uur.

Daarbij had ik er niet op gerekend dat deze biografie zo mogelijk nog saaier zou zijn. Anquetil heeft domweg te veel gewonnen in zijn wielerloopbaan om daar éen prestatie uit te kunnen pikken, en die dan kleur te geven. Zijn biograaf, Paul Howard, vertelt namelijk van alle vijf overwinningen in de Tour de France hoe ze tot stand kwamen. Waren er nog uurrecords, en eerste plaatsen in de Giro en de Vuelta daarbij. Ongetwijfeld heeft de auteur lang in de archieven verbleven om alle informatie te vinden die hij gaf. Een pakkend verhaal leverden al die losse wedstrijdverslagen alleen niet op.

De biograaf bleef me namelijk te dicht op die wedstrijden zitten. Tergend was het, hoe weinig pure informatie hij gaf over het wielerleven in de tijd dat Jacques Anquetil opkwam. En verhalen over superatleten zijn domweg saai.

Het boek over Louison Bobet — Anquetil’s grote tegenstander vroeg in diens carrière — is alleen daarom al aanzienlijk beter.

Wat ik wel leerde, was dat het verzet waarmee Anquetil rondfietste veel te groot werd geacht in diens tijd. 52 x 13 reed hij, als grootste versnelling in de tijdritten die hij zo vaak won.

Later pas, en nu nog wel, werden zulke versnellingen als normaal beschouwd. Toen ik als dertienjarige mijn eerste fiets kocht met derailleur, zat daar gewoon een 52 x 13 op. Tegenwoordig is het bijna onmogelijk om geen cassette met kransjes te kopen waar niet een 11 bij hoort als zwaarste versnelling. Daar heeft alleen toevallig niemand iets aan zonder een kilometerlange afdaling in de buurt.

En dan was er de doping nog, vanzelfsprekend, omdat het in boeken over wielrennen altijd over doping schijnt te moeten gaan.

Jacques Anquetil reed aan het einde van zijn wielerloopbaan nog een nieuw uurrecord, op de baan. Alleen werd dit nooit erkend, omdat de renner weigerde te plassen voor de ogen van de dopingcontroleurs. Dat vond Anquetil beneden zijn waardigheid.

Howard meldt dan wel dat Anquetil altijd open was geweest over het gebruik van stimulantia tijdens de koers. De biograaf legt er daarbij alleen te weinig nadruk op dat diens dopinggebruik niet verboden was, tot het midden van de jaren zestig. Dat Jacques Anquetil daarmee dus professional was in een tijd dat daaronder begrepen werd dat professionals zelf wel uitmaakten hoe zij zich het best verzorgden.

Ook het besef meer te weten over het deelonderwerp dan de auteur hielp niet mee aan de waardering van dit boek.

Paul Howard, Sex, Lies and Handlebar Tape
The Remarkable Life of Jacques Anquetil
the First Five-Times Winner of the Tour de France
317 pagina’s
Mainstream Publishing 2011, oorspronkelijk 2008

[x]opgenomen in het dossier: wielrennen