Encyclopedie van op het nippertje geredde kennis ~ Hans Vervoort
Het boekenlandschap is veranderd sinds 1 januari 2005 — al is zo’n uitspraak te doen over elke periode van tien jaar. Voor mij geldt in elk geval dat ik een boek inmiddels niet meer per se van papier hoef te lezen.
Bij muziek, of video, is het verschil overigens nog groter. Weinig kans dat ik die nog koop op een fysieke drager, als CD of DVD.
En ware boeklog meer geweest dan een leesdagboek, en had ik hier ook een kroniek willen bijhouden van de ontwikkeling van het e-boek in Nederland, dan was de naam Hans Vervoort al eerder langs gekomen.
Vervoort heeft namelijk al op verschillende manieren met het elektronische boek geëxperimenteerd. Zo zette hij eind 2010 zijn hele ‘back catalogue’ gratis als e-boek online. Dit tot afgrijzen van zijn uitgever; die overigens geen van deze boeken in druk had gehouden op papier.
Hans Vervoort [1939] adverteerde zelfs met deze actie in de bladen die naar hij hoopte door zijn doelgroep gelezen werden. Wat hem dus spaargeld kostte.
Toen Vervoort zijn eerste boeken uitbracht, had hij ook niet de verwachting ooit van zijn schrijverij te kunnen leven. Hij heeft altijd een serieuze baan naast het schrijven gehad. Dat geeft hem nu dus de ruimte om te experimenteren met zijn werk; en daar op een nieuwe manier belangstelling voor te oogsten.
Dat het werk bestaat, omdat het ooit werd uitgegeven, is immers niet meer genoeg.
Dat de ideeën van de generaties aan auteurs na hem over hun werk, en hoe zij dat in de wereld brengen, anders kunnen zijn, is overigens een tweede..
Maar als iets opvalt aan de uitgeverij momenteel in Nederland, is het toch dat nogal wat auteurs meer sjoege hebben van wat er kan en moet dan de uitgevers zelve.
Hans Vervoort werd 75 dit jaar, en dat gaf hem aanleiding vele doorgaans heel luchtig gehouden ‘nippers’ en ‘snippers’ te bundelen die hij eerder op Facebook had opgetekend. Deze korte teksten werden onder meer geschreven tegen het vergeten, omdat het de auteur er om ging alledaagse zaken op te tekenen; die hoogstens collectief door zijn generatie zullen zijn onthouden. En daarmee zo makkelijk kunnen verdwijnen zonder iets na te laten.
Niet altijd vertelde hij me daarbij overigens iets nieuws. Vaak was wat Vervoort aantekende eerder een verbijzondering van een algemeen verschijnsel, dan iets mij geheel vreemds. Dat ooit iedereen rookte was bijvoorbeeld normaal. Alleen verwijt Vervoort in de Encyclopedie van op het nippertje geredde kennis zijn rookverslaving aan de koningin — want met haar complimenten kregen dienstplichtig soldaten een pakje sigaretten terwijl ze nat en koud op veldoefening waren. Dankzij dat pakje, en het zelfmedelijden van dat moment, ging hij toch weer roken. Hoewel dat eigenlijk te duur was bij de minieme soldij.
Nieuw was overigens weer wel de zekerheid dat de dichter Hans Faverey zijn naam uitsprak als Faverie. Hans Vervoort weet dit zo goed, omdat hij diens assistent was op het marktonderzoekbureau NIMM. Dus, wie Faverei zegt, is een poseur.
Vervoort’s Encyclopedie bevat twee afdelingen, met ‘nippers’ en ‘snippers’. Uit dat eerste deel zijn diens persoonlijke herinneringen aan andere mensen het meest bijzonder — logisch wellicht, want niemand anders heeft deze zo gehad.
De ‘snippers’ bestaan uit observaties en opinies. Daaraan bevielen me de autobiografische stukken het best. Misschien omdat ik Hans Vervoort ook al las voor hij zijn werk online zette, en me nu weer delen van zijn geschiedenis herinnerde.
RSS feeds