This is Going to Hurt ~ Adam Kay

Er zit niet echt een ontwikkeling in dit boek. En dat belemmerde lang het onbekommerde lezen voor me, ondanks alle galgenhumor die de schrijver hanteerde. Vanaf de eerste dag dat Adam Kay als junior doctor aantrad op de afdeling gynaecologie van een NHS ziekenhuis — brats & twats — wordt al duidelijk dat de Britse gezondheidszorg onderbemand is, waardoor iedereen die er werkt te veel uren moet maken; tegen een werkelijk minieme vergoeding.

Kay berekent al snel dat de parkeermeters op de terreinen bij een ziekenhuis meer verdienen per uur dan hij.

Dus struikelt hij zich voort met zwarte grappen, door een dagboek bij te houden waarin hij de grootste rampen vastlegt die hem overkomen zijn zo’n dag. Standaardverschijnsel daarbij: wat een patiënt nu weer in zijn of haar vagina of anus had gestopt, als het al niet de penis was.

This is Going to Hurt biedt een bloemlezing van de grappigste passages uit deze dagboeken, die liepen van augustus 2004 tot en met december 2010. Elk van de beschreven jaren krijgt daarbij nog een kleine inleiding, omdat Kay ieder jaar als junior doctor een iets hogere status kreeg, met almaar meer verantwoordelijkheden.

En ondertussen bleef hij overwerkt.

Werd dit boek niet geholpen door de wetenschap dat het hem op een gegeven moment toch te veel werd, en hij het vak uit stapte. Terwijl zijn hele familie uit artsen bestaat, en hij als het ware genetisch voorbestemd was om geneeskunde te gaan studeren.

Inmiddels schrijft hij komische scripts voor TV-shows. Waar niemand aan sterft als hij een keer een mindere dag heeft.

In het Verenigd Koninkrijk is dit boek al sinds het uitkwam in hardcover een bestseller. Ook stromen er massa’s mensen toe als Adam Kay er ergens over komt te spreken. Volgens mij is dat vanwege de status van de NHS als heilig Brits instituut — de slimste en geniepigste slogan die de Brexiteers hebben ingezet bij hun misleidende campagne was ook om voortaan alle geld dat nu nog naar de EU ging aan de NHS te geven. Want natuurlijk gebeurt dit niet.

Bovendien is de gezondheidszorg daar de grootste werkgever ter wereld, op het Chinese leger na. Iedereen in het land kent wel iemand die werkt voor de NHS; en dit waarschijnlijk met overgave doet, ondanks dat Tory-regering na Tory-regering het budget van de zorg afknijpt en uitzuigt.

Ik bleef er alleen moeite mee houden om iemand te lezen die permanent in een soort overlevingsstand stond, omdat zijn werk hem de uiterste krachten vergde. Lachen om niet te hoeven huilen, is ook een soort humor; alleen niet éen waar ik ditmaal heel erg gevoelig voor bleek te zijn; anders dan bijvoorbeeld bij Het refrein is Hein dat deels dezelfde ingrediënten bevat.

En het is vreemd om blij te zijn voor een auteur dat hij een situatie verliet waarmee niet langer te leven was — hoe triest de druppel ook was die de emmer deed overlopen — als de wetenschap bestaat dat hij zo zijn collega’s in de steek gaat laten.

Tegelijk had hij de veel te lange dagen in die ziekenhuizen zo lang niet volgehouden als die collega’s er niet waren geweest, om de ellende mee te delen. Zoals soldaten aan het front ook doorvechten voor hun kameraden, dondert niet wat de hogere officieren in alle veiligheid kilometers verderop zoal besloten hebben. Solidariteit kan ook een vorm van gijzeling betekenen.

Adam Kay, This is Going to Hurt
Secret Diaries of a Junior Doctor
280 pagina’s
Picador 2018, oorspronkelijk 2017

[x]opgenomen in het dossier: geneeskunde, humor