Amerikanen zijn niet gek ~ Charles Groenhuijsen

► door: A.IJ. van den Berg

Dit boek lijkt niet voor mij bedoeld te zijn. Zoiets schreef ik al eens eerder, bij het bespreken van Maarten van Rossem’s Amerika. Voor en tegen. Ook dat was een boek voor een publiek dat minder geïnformeerd is dan ik ben.

Desondanks waren er voor mij wel degelijk goede redenen om te lezen wat Charles Groenhuijsen over de Verenigde Staten te melden heeft. Groenhuijsen was zo’n dertien jaar correspondent in dat land voor de NOS. Zijn visie is die van een journalist, gewend om voor een algemeen publiek te werken. Door te analyseren wat hij schrijft, wordt mij beter duidelijk hoe zulke journalisten kijken.

Dus. Verwacht geen grondige analyses in dit boek. Groenhuijsen gaat bijvoorbeeld niet in op de merkwaardige positie van de dollar. Elk ander land zou allang failliet zijn gegaan met zo’n begrotingstekort als de VS, en toch haalt president Bush zo maar weer ergens $ 100 miljard vandaan om de nood na de ramp in New Orleans te lenigen.

Groenhuijsen gaat er ook nauwelijks op in dat vooral bedrijven die de verkiezingscampagne van de president financieel steunen overheidsopdrachten krijgen.

Maar, dat verrast me niet. Mijn fundamentele kritiek op de journalistiek in Nederland is nu eenmaal dat die slechts de meest oppervlakkige actualiteit verslaat, en vrijwel nooit ontwikkelingen weet te plaatsen. Het nieuws lijkt daardoor altijd wel nieuws te brengen, terwijl bijvoorbeeld veel items in een journaal al weken van tevoren te voorspellen zijn, omdat die op een agenda staan.

Aardig aan dit boek is dan weer dat Groenhuijsen een hekel heeft gekregen aan de negatieve manier waarop in Europa over de VS gedacht wordt. Vervolgens slaagt hij er toch niet in om onomstotelijk aan te wijzen waar de Amerikanen wel gelijk in hebben.

Het is een beetje vlees noch vis, dit boek. Op de beschrijving van het leven in hedendaagse Amerika valt weinig aan te merken, maar het is allemaal weinig bijzonder.

Ik bedoel, hij merkt wel op dat er in de VS zo veel mannen in de gevangenis zitten, maar geeft dan weer niet aan hoe zeer een kapitaalkrachtige lobby van gevangenispersoneel invloed heeft op het strafbeleid. Fout is het allemaal niet. Maar volledig evenmin.