Conservatieve uitdaging ~ J.L. Heldring

► door: A.IJ. van den Berg

In dezer dagen, nu Femke Halsema van Groen Links tot Liberaal van het jaar is uitgeroepen, dringt zich eens te meer de vraag op wat al die labels toch betekenen waar politici zich mee tooien.

Zeker is dat ik een op het moment de neiging tot een gevaarlijk conservatisme bespeur. De generatie van 68 – of noem ze de babyboomers – doet er alles aan de eigen positie te beschermen, ten koste van iedereen die na hen kwam. Dat uit zich in de keuzes van de vakbeweging, die liever de vergrijsde achterban te vriend houdt dan enige solidariteit met jongeren te vertonen.

Maar dat uit zich bijvoorbeeld ook in de panische angst waarmee de pensioenfondsen een paar jaar terug meenden hun verliezen na de dotcom-crash te moeten aanvullen. In twaalf maanden moesten hun reserves weer op orde zijn. Daarmee werden miljarden aan de economie onttrokken, die anders aan producten en diensten besteed zouden zijn. Zulk conservatisme kan maar al te makkelijk tot een crisis leiden, waarvan anderen dan de pensionados de gevolgen dragen.

Mede daarom leek het me gewenst iets meer over dat conservatisme te weten te komen. Maar, daar is dit het goede boek niet voor. De conservatieve uitdaging is namelijk bovenal een prachtig portret van J.L. Heldring. En deze oud-hoofdredacteur van de Nieuwe Rotterdamsche Courant en NRC-Handelsblad toont zich daarin vooral een onafhankelijke denker.

In 1974 schreef Heldring tegen de progressieve drammerigheid in van die tijd het artikel ‘Lof van het conservatisme’. [Die tekst moesten de kindertjes later samenvatten bij het centraal schriftelijk eindexamen, wat nog weer tot verontruste Kamervragen leidde. O tijdgeest, wat bent u soms toch prachtig te vangen met zulke details].

Maar nu conservatisme tegenwoordig wel bon ton is – zij het vooral in denkbeelden met een wat ranzige geur – toont Heldring zich juist niet conservatief.

Bovendien, als conservatisme al het behouden van het goede is, dan spreekt daar ook de plicht uit het verkeerde te verbeteren, aldus Heldring.

Hear, hear.

J.L. Heldring, De conservatieve uitdaging
De scepsis van J.L. Heldring

116 pagina’s
Prometheus/NRC Handelsblad © 2003

[x]

nauw gerelateerd op boeklog:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden