Waanzin ~ Roy Porter

Het vervelende aan deze korte geschiedenis is dat die toch wat al te beknopt uitviel. Porter doet vele stevige uitspraken, maar die worden zo weinig gestaafd dat ze daardoor wat doodslaan.

Ik bedoel, het is niet moeilijk nu bijvoorbeeld hier al met het schrijven van deze recensie op te houden. Dan heb ik toch een uitgesproken mening over dit boek gegeven, ook al is er dan eigenlijk nog niets gezegd.

Nogal wiedes dat ‘een korte geschiedenis’ zich beperkt tot hoofdlijnen. Maar Porter heeft al een heel principiële keuze gemaakt bij het schrijven van dit boek. Hij signaleert in het voorwoord dat er steeds verschillend over geestesziekten gedacht wordt. Door de eeuwen heen is vaak ook gewoon verzonnen wat waanzin zou wezen, omdat dit de bewindhebbers, kerk, of medici toevallig goed uitkwam.

Dat is vervolgens ook Porter’s uitgangspunt. Hij schrijft niet over wat waanzin is, maar hoe daarover steeds gedacht werd. Daarmee plaatst hij heel slim het object van zijn monografie eigenlijk buiten het verhaal. Dit leidt ertoe dat er op uiteindelijk alle benaderingen ooit kritiek is, en dat maakt de visie die uit dit boek spreekt nogal karig. Want, waren er dan werkelijk geen successen te melden in de behandeling van de gekte?

En, wat maakt dan dat mensen toch steeds bevattelijk zijn voor al die misverstanden?

Merkwaardig hoe een op zich rijk boek me dan toch zo arm aan nieuwe inzichten achterlaat.

Roy Porter, Waanzin
Een korte geschiedenis
231 pagina’s
Uitgeverij Nieuwezijds, 2003
Vertaling van: Madness, A brief history

[x]opgenomen in het dossier: geestesziekte, geneeskunde