Is Nederland veranderd? ~ Milo Anstadt
Het land van haat en nijd, waar ik hier maandag over schreef, lijkt slechts journalistieke feiten te brengen. Maar omdat ik er zo veel informatie in miste, was het voor mij geen neutraal boek. Nee, ik noemde het zelfs tendentieus.
Misschien hadden die auteurs er beter aan gedaan hun artikelen tot essays om te werken. Dan had ik ze dat pijnlijke gebrek aan harde feiten vergeven, en de verscholen opinie wel voor lief genomen.
Maar dan nog hadden ze niet aan het niveau gereikt van wat Anstadt zo af en toe haalt in deze bundel essays, bij zijn analyses van de patiënt Nederland.
Nu heeft Anstadt als schrijver meer dan éen ding mee. Tijd van leven, en een breder referentiekader dan de gemiddelde Nederlandse verslaggever bijvoorbeeld. Zo emigreerde hij als tienjarige in 1930 vanuit Polen naar Nederland.
En ook durft hij het aan hoogabstracte ideeën naast de actualiteit van de laatste jaren te plaatsen, om zo te kunnen beredeneren wat er allemaal mis is hier. Daarbij draagt hij soms oplossingen aan die mij niet heel haalbaar lijken. Maar dat doet er geen moment toe.
Het is de redering die telt, niet de einduitkomst.
Anstadt legt bijvoorbeeld uit hoe treurig het is dat Nederlanders hun nationale ambitie alleen lijken te ontlenen aan de prestaties van het Nederlands voetbalelftal, en verder hoogstens nog negatieve wensen hebben. Dat de wereld niet nog verder verslechtert, bijvoorbeeld. Daarmee pleit hij dus voor een nieuw nationalisme, met andere mythes. Terwijl ik meer op Europees niveau denk en me eigenlijk niet zo meer bekommer om dat eigenlandse. Hoezo moeten die mythes per se nationaal zijn?
Maar er was ook een reden dat ik me ben gaan verdiepen in wat men hier onder de Nederlandse identiteit verstaat.
RSS feeds