Crisis in de rechtstaat ~ Britta Böhler

► door: A.IJ. van den Berg

Goed aan dit boek is dat het heel principieel uitlegt wat een rechtstaat hoort te zijn. Ook al betekende dit voor mij als ingevoerde lezer, dat er heel wat informatie instond die me al bekend was.

Boeiender vond ik het daarom als Böhler ingaat op wat die rechtstaat hier bedreigt. In haar ogen is dat onder meer de grote politieke druk op het openbaar ministerie om te scoren.

Böhler en haar kantoorgenoten waren advocaat in een aantal spraakmakende zaken. Zo verdedigde zij ene Volkert van der G., en maakt haar verslag over die zaak duidelijk hoe zeer hier iemand al gestraft kan worden voor de rechter gevonnist heeft. Van der G. ging zelfs in hongerstaking om betere leefomstandigheden af te dwingen, in zijn cel.

Maar het meest nog sprak mij de tweede helft van dit boek aan, als Böhler bijvoorbeeld signaleert hoe laag het percentage opgeloste misdaden in Nederland is. Vergeleken met buurlanden. En hoe het ministerie van Justitie de efficiëntie denkt te verhogen, door te bezuinigen.

Zo zijn de verschillende parketten op stukloon gezet, en hangt hun financiering dus ineens af van het aantal behandelde zaken.

Ook wilde minister Donner af de bescherming van verdachten beperken.

En ook de maatregelen die genomen zijn tegen de dreiging van het moslimterrorisme stemmen Britta Böhler niet vrolijk:

Het lijkt erop dat politiek en bestuur geen ander middel tegen misdaad en terrorisme kunnen of willen bedenken dan repressie. En dat terwijl het bij veel maatregelen op zijn minst discutabel is of zij wel geschikt zijn om er criminaliteit en terrorisme mee te bestrijden. Van de maatregelen die de afgelopen tijd onder het motto ‘meer veiligheid’ zijn genomen, hebben de meeste ervan beperkingen van fundamentele rechten tot gevolg.

Hiermee is het zeer fundamentele probleem dat dit boek zo duidelijk aansnijdt misschien in twee zinnen samen te vatten. De meeste mensen vinden het niet erg om vrijheden in te leveren omdat zij stellen nooit iets verkeerds te doen. Maar daarbij vertrouwen ze er ten onrechte op dat de rechterlijke macht hun onschuld ook altijd herkennen zal.

Daar is de kwaliteit van de rechtstaat helaas niet naar. Zoals ook andere boeken bewijzen in de categorie recht hier besproken.

Er nog van afgezien dat grondrechten bestaan om overheden te beperken in hun drang tot controle.

meer Britta Böhler op boeklog
meer Britta Böhler op eamelje.net